Yukarıdaki anlatımda herhangi bir terslik yoktur. Öğrenci arkadaşlar gönül rahatlığıyla faydalanabilirler. Ancak birkaç ekleme yapma gereğini duydum.
PUSLA:
İki çeşittir:
1-Manyetik pusla (Magnetic Compass [bazı yerlerde "Standart Compass" diye de geçer])
2-Cayro Pusla (Gyro Compass)
Manyetik Pusla hataları variation ve deviation değerlerinin manyetik pusla'da okunan rotaya uygulanması ile saptanır. Yani, variation ve deviation değerleri sadece ve sadece manyetik puslayı etkilediğinden, sadece manyetik puslanın hatasını saptamak için kullanılırlar. Cayro puslalarında hataları vardır ancak cayro pusla hatalarını saptamak için variation ve deviation değerleri kullanılmaz.
Bir örnek:
-Cayro pusla hatanız sıfır olsun
-Geminizin seyir yaptığı yerde sıfır akıntı ve sıfır rüzgar etkisi olsun;
Manyetik pusla: 270 derece
Variation 3 E
Deviation 2 W
Bu durumda gerçek rotanız 271 derece olur.
Şunu bilmelisiniz ki, variation ve deviation değerleri sadece manyetik puslaya etki ettiğinden hesaplama manyetik puslada okunan rotaya uygulanır. Bu da her zaman için EAST (E) değerleri artı (+), WEST (W) değerleri eksi (-) olarak olur. Ayrıca CDMVT gibi öğrencilerin karabasanı olan yöntemi de tamamiyle ezberciliğe sevk ettiğinden fazla üzerine düşmemenizi tavsiye ederim.
Basitçe;
-Variation ve deviation değerlerini yazın
-Matematiksel toplama işlemi yapın ( artı ve eksileri dikkate alarak)
-ortaya çıkan rakama, variation ve deviation değerlerinden
mutlak değeri büyük olanın işaretini koyun,
-ve bunu manyetik puslanızda okuduğunuz rotaya uygulayın.
Olur da hakiki rotanızdan manyetik pusla rotanızı saptamanız gerekirse, o zaman variation ve deviation değerlerinde bahsettiğim EAST (+), WEST(-) kavramı tersine döner, toplama işlemini yaparsınız, ve çıkan sonucu hakiki rotaya uygulayıp manyetik pusla rotanızı bulursunuz.
Cayro pusla hatalarını saptamak için variation ve deviation değerleri kullanılmaz. En sağlam cayro pusla hatası saptama yöntemi astronomik gözlemdir. Bir gök cisminin kerterizini alırsınız, kerteriz aldığınız zamanı saat dakika ve saniye olarak not edersiniz, o andaki mevkinizi not edersiniz, Almanac+Sight Reduction Tables veya Almanac+Norie's Tables ile hesaplarınızi yaparak o gök cisminin hakiki kerterizini saptarsınız. Ve sizin gözlemlediğiniz kerteriz ile arasındaki farkı saptayarak cayro puslanızın hatasını saptarsınız.
Şimdi gelelim gerçeklere
Yukarıda anlattıklarımdan şüpheniz olmasın. Derslerinizi geçmek için faydalı olabilirler. Kitaplarda okullarda anlatılanlar da pek farklı şeyler değiller. Artı olarak, mesela, deviation değerinin geminin boş-dolu durumuna göre değişeceği söylenir. Doğrudur. Demir cevheri, işlenmiş demir, aliminyüm, bakır vb yükleri taşıyan gemilerin bu yüklerin meydana getirdiği manyetik alanından dolayı deviation değeri değişir. Geminin seyir ettiği rotaya göre değişeceği söylenir. Doğrudur. Zaten gemilerdeki Deviation Card'larda hangi rotada ne kadar sapma olduğunu görmek için hazırlanır. Ancak ne var ki, deviation değerini saptamak için yaptığınız hesap ile deviation card'da gözüken değer %99 birbirine tutmazlar. Haftalarca Rhumb Line okyanus seyri yapıp, her vardiyasında cayro hatasını saptayan zabit arkadaşlar bilirler. Her geçen deviation değeri de değişir. Değişir diyorum çünkü haritalarda gösterilen variation değerini doğru kabul ediyorum (sene düzeltmesini yaptıktan sonra tabikii) Eee ama aynı rotada ilerlerken deviation değişmez ki, ya da yükleme boşaltma da yapmıyorum okyanus ortasında seyir yaparken. Rotam aynı, boş-dolu durumum aynı, anlatılanlara göre deviation değeri de aynı olması lazım. O zaman haritalardaki variation değerleri yanlış???. Neyin yanlış olduğunu bilmiyorum ama %100 emin olduğum birşey var ki, o da "birşeyler yanlış" Ya henüz uzmanlar herşeyi keşfedemediler, ya da onlar da yanlış biliyor.
Siz en iyisi ilk paragrafta anlattıklarımı uygulayıp dersleriniz geçin, gerisine de karışmayın.
Kalın sağlıcakla...