C.D.M.V.T - CDMVT Hesaplanması

Kaptan Sakin TÜRK

Kıdemli
Site Yetkilisi
Dekan
Pusla Hataları ve CDMVT Hesaplanması
Pusla hataları manyetik puslalarda bulunur..

Pusula hatalarında iki etmen etkilidir ;
Deviation (Manyetik Sapma)
Variation ( Tabii - Doğal Sapma)

Deviation : Geminin manyetik aksamının puslaya etki ettiği faktördür.

Variation : Yerkürenin herhangi bir koordinatta dogal etmenlerden oluşan manyetik sapma değeridir..

Hesaplanma Yöntemi C D M V T 'dir.

Compass : Manyetik Pusla Rotası
Deviation : Arızi Sapma
Manyetik : Variation etmenli Rota ( 0 Arızi Rota)
Variation : Doğal Sapma
True: Hakiki Rota Anlamına Gelir

C |+| D |=| M |+| V |=| T Formulüyle hesaplanır...

C+D = M
M+V=T

Sapma Değerlerinde (E) ve (W) Faktörleri bulunur;

C : Compass değeri varsa T : True Hesaplanacaksa
Sapmalar [ D ve V ]:
East ise (+)
West ise (-) olarak hesaplanır..

T : True değeri varsa C : Compass Hesaplanacaksa
Sapmalar [ D ve V ]:
East ise (-)
West ise (+) olarak hesaplanır..

Örnek: Pusula rotası 250 olan ve deviation (arızi sapması) değeri 5 derece E olan bir geminin bulunduğu coğrafi bölgede doğal sapma değeri 4 derece E ise Hakiki Rotası Nedir ?
Çözüm :

Course : 250
Deviation : 5 E
Variation : 4 E
True : ?

[ C |+| D |=| M |+| V |=| T ] =
[250+(+5) = 255 + (+4) = 259]
True (Hakiki) = 259

Aynı sorunun Hakiki rotasından Manyetik pusula rotasını bulmak için:

[ T|+|- V |=| M |+|- D |=| C ]
259 + (-4) = 255 + (-5) = 250
 
Yukarıdaki anlatımda herhangi bir terslik yoktur. Öğrenci arkadaşlar gönül rahatlığıyla faydalanabilirler. Ancak birkaç ekleme yapma gereğini duydum.

PUSLA:

İki çeşittir:

1-Manyetik pusla (Magnetic Compass [bazı yerlerde "Standart Compass" diye de geçer])
2-Cayro Pusla (Gyro Compass)

Manyetik Pusla hataları variation ve deviation değerlerinin manyetik pusla'da okunan rotaya uygulanması ile saptanır. Yani, variation ve deviation değerleri sadece ve sadece manyetik puslayı etkilediğinden, sadece manyetik puslanın hatasını saptamak için kullanılırlar. Cayro puslalarında hataları vardır ancak cayro pusla hatalarını saptamak için variation ve deviation değerleri kullanılmaz.

Bir örnek:

-Cayro pusla hatanız sıfır olsun
-Geminizin seyir yaptığı yerde sıfır akıntı ve sıfır rüzgar etkisi olsun;

Manyetik pusla: 270 derece
Variation 3 E
Deviation 2 W

Bu durumda gerçek rotanız 271 derece olur.

Şunu bilmelisiniz ki, variation ve deviation değerleri sadece manyetik puslaya etki ettiğinden hesaplama manyetik puslada okunan rotaya uygulanır. Bu da her zaman için EAST (E) değerleri artı (+), WEST (W) değerleri eksi (-) olarak olur. Ayrıca CDMVT gibi öğrencilerin karabasanı olan yöntemi de tamamiyle ezberciliğe sevk ettiğinden fazla üzerine düşmemenizi tavsiye ederim.

Basitçe;

-Variation ve deviation değerlerini yazın
-Matematiksel toplama işlemi yapın ( artı ve eksileri dikkate alarak)
-ortaya çıkan rakama, variation ve deviation değerlerinden mutlak değeri büyük olanın işaretini koyun,
-ve bunu manyetik puslanızda okuduğunuz rotaya uygulayın.

Olur da hakiki rotanızdan manyetik pusla rotanızı saptamanız gerekirse, o zaman variation ve deviation değerlerinde bahsettiğim EAST (+), WEST(-) kavramı tersine döner, toplama işlemini yaparsınız, ve çıkan sonucu hakiki rotaya uygulayıp manyetik pusla rotanızı bulursunuz.


Cayro pusla hatalarını saptamak için variation ve deviation değerleri kullanılmaz. En sağlam cayro pusla hatası saptama yöntemi astronomik gözlemdir. Bir gök cisminin kerterizini alırsınız, kerteriz aldığınız zamanı saat dakika ve saniye olarak not edersiniz, o andaki mevkinizi not edersiniz, Almanac+Sight Reduction Tables veya Almanac+Norie's Tables ile hesaplarınızi yaparak o gök cisminin hakiki kerterizini saptarsınız. Ve sizin gözlemlediğiniz kerteriz ile arasındaki farkı saptayarak cayro puslanızın hatasını saptarsınız.


Şimdi gelelim gerçeklere:)

Yukarıda anlattıklarımdan şüpheniz olmasın. Derslerinizi geçmek için faydalı olabilirler. Kitaplarda okullarda anlatılanlar da pek farklı şeyler değiller. Artı olarak, mesela, deviation değerinin geminin boş-dolu durumuna göre değişeceği söylenir. Doğrudur. Demir cevheri, işlenmiş demir, aliminyüm, bakır vb yükleri taşıyan gemilerin bu yüklerin meydana getirdiği manyetik alanından dolayı deviation değeri değişir. Geminin seyir ettiği rotaya göre değişeceği söylenir. Doğrudur. Zaten gemilerdeki Deviation Card'larda hangi rotada ne kadar sapma olduğunu görmek için hazırlanır. Ancak ne var ki, deviation değerini saptamak için yaptığınız hesap ile deviation card'da gözüken değer %99 birbirine tutmazlar. Haftalarca Rhumb Line okyanus seyri yapıp, her vardiyasında cayro hatasını saptayan zabit arkadaşlar bilirler. Her geçen deviation değeri de değişir. Değişir diyorum çünkü haritalarda gösterilen variation değerini doğru kabul ediyorum (sene düzeltmesini yaptıktan sonra tabikii) Eee ama aynı rotada ilerlerken deviation değişmez ki, ya da yükleme boşaltma da yapmıyorum okyanus ortasında seyir yaparken. Rotam aynı, boş-dolu durumum aynı, anlatılanlara göre deviation değeri de aynı olması lazım. O zaman haritalardaki variation değerleri yanlış???. Neyin yanlış olduğunu bilmiyorum ama %100 emin olduğum birşey var ki, o da "birşeyler yanlış" Ya henüz uzmanlar herşeyi keşfedemediler, ya da onlar da yanlış biliyor.

Siz en iyisi ilk paragrafta anlattıklarımı uygulayıp dersleriniz geçin, gerisine de karışmayın.

Kalın sağlıcakla...
 
kesinlikle yanlış söylüyorsunuz bakın belki beni banlarsınız ama bu bilgiler kesinlikle yanlış dedinzi ki e ise t w ise - böyle bir mantık yok c d m v t de olay budur:

C den T ye doğru giderkene : E olan hersey + W ler -

T den C ye giderkene : E ler - W ler + dır

arkadaş doğru söylüyor fakat ilk arkadaşımızında yaptıgı hesaplamada bir yanlışlık yoktur.pala:
 
kesinlikle yanlış söylüyorsunuz bakın belki beni banlarsınız ama bu bilgiler kesinlikle yanlış dedinzi ki e ise t w ise - böyle bir mantık yok c d m v t de olay budur:

C den T ye doğru giderkene : E olan hersey + W ler -

T den C ye giderkene : E ler - W ler + dır


her iki anlatımda doğru sadece anlatımlar farklı. daha ayrıntılı inceleseydin yahut aynı problemi kendi bildiğin teknikle çözseydin doğru olduğunu görebilirdin.
 
oow arkadasım konuyu acan zaten senın dedıgının aynısını yazmıs oraya. "Sapma Değerlerinde (E) ve (W) Faktörleri bulunur;" dedıgı cumlenın altını dıkkalıce okursan ıkınızın soyledıgıde aynı.Yani dogru :) Saol Sakin Kaptan. Kolay olarak dusunulen ama soru karsına geldıgınde sacmaladıgımız bır konuydu.Tesekuurler
 
selam arkadaşlar biz bügün CDMVT dersini gördük ( hocamız ibrahim şahin) de (sakin)kaptanın aynısını söyledi hiç şüpeniz olmasın verilen işlemler hakikidir. kolay gelsin herkese
 
Var değeri 2002 yılı için 1°40E 4(w) olan bölgede haritasında değeri 002°olarak verilen bir transit değerini pusulası ile 000° da gören bir geminin pusulasının DEV değeri nolur? Abiler size zahmet yardımcı olursanız çok sevinirim
 
(C)anını (D)işine (M)alını (V)estiyere (T)ak

CDMVT'yi kolaylıkla hatırlayalım diye bu cümleyi öğretmişlerdi.

Can Dead Man Vack Twice? diye de farklı ezber tarzı vardır. OOW arkadaşın sanırım mesajını silmişler, onunda dediği doğrudur ve daha pratiktir. Lakin Sakin'in de söylediği şey doğrudur. Bu tamamen yogurt yiyiş ile alakalıdır. ben OOW tarzı hesaplarım genelde. Sağlamasını da Sakin Kpt gibi yaparım. :F
 
Var değeri 2002 yılı için 1°40E 4(w) olan bölgede haritasında değeri 002°olarak verilen bir transit değerini pusulası ile 000° da gören bir geminin pusulasının DEV değeri nolur? Abiler size zahmet yardımcı olursanız çok sevinirim
topic 2019 da açılmış soruyu ona göre cevaplayacağım.

2019-2002=17 yıl, yılda 4W yani -4; 17*4= -68 W (1 deg 8 min W)
ben bu soruda pusula olarak Compass algılıyorum ve oradan devam ediyorum çünkü;

Transit 002 - pusula 000 ==> True>Gyro, dolayısı ile compass error 2 deg E

compass error= Var + DEV

2 deg 00 min E = 1 deg 08 min W + DEV
DEV= 2 deg 00 mm - 1 deg 08 mm
DEV= 00 deg 52 mm E ==> 0.86 E olur
 
Geri
Üst