Balıkların Yem Olarak Hazırlanması Ve Saklanması

VolkanUZ

Denizci
Denizci
Şimdi mesela zargana bol bugün. Giriştik kepçeyle, livarı doldurduk. Ama yarına kalırsa muhakkak kötü olacak. Hel bir de haftaya zargana çıkmazsa, o zaman çok can sıkıcı olacak.

Gittiniz hale, o da ne ışıl ışıl hamsiler, canlı canlı. Pek taze pek güzel. Fiyatta düşmüş. Her zaman böyle tazesi düşmez. Alırsınız, o gün güzel iş yapar, ama ertesi güne ermez ışığı güzelim hamsinin.

Ayrıca pek çoğumuzun yem bulmak, yakalamak vs. için ayıracak zamanı pek olmaz genellikle.

İşte bu gibi durumlar için, taze yemin bulunmasının sorun olduğu zamanları düşünerek bilhassa, diğer yandan elde bol olan yemlerin değerlendirilmesi için bu yemleri saklamanın bir yolunu bulmak lazımdır.

Bunları alıp dondurucuya tıkıştırabilirsiniz. Hiç yoktan iyidir ama genelde yem dondurucudan çıkınca iyice dağılır, pörsür, kötü olur. Bu nedenle bir kaç önlem almak faydalıdır.

İlk kural olarak, kullanılacak yemlerin olabildiğince taze olması elzemdir. Bu işlem için alacağınız yemi, sabah erkenden hale vs. gidip, en tazesinden almanız tavsiye edilir. Bir diğer yol ise, gereken malzemeyi yanınızda götürüp, yakaladığınız yemleri oracıkta hazırlamanız olabilir. Malzemeler çok pahalı bulunmayan şeyler değil zaten.

İlk yöntem basittir. Bir kaç gün/haftalık kullanım için uygundur. Yemleri mümkünse süratle fileto yapın. Elbette yaprak yem seven balıklar için. Bütün yem kullanacaksanız, yem bütün kalsın. Sidikliğinden ve ağzından ucu kıvrık bir tel sokup iç organlarını çıkarın. Bunlardaki bakteri ve enzimler yemin etini çok çabucak bozar. Sonra iç taraflarını havanda dövüp toz ettiğiniz kaya tuzu ile hafif tuzlayın. Bütün yemlerde, üzerini hafifçe tuzlayıp içine de tuz serpmeniz gerekir. Bu uygulama güç olabilir, ağzından içine tuz tepiştirmeniz gerekir. Tuzlar biraz iri olursa, yapılabilir. Fakat, her durumda bu ilk yöntem bütün balıklar için çok uygun değildir.

Sofra tuzu kullanmayın. Zira, sofra tuzu iyot katkılıdır. İyot ise balığı morartır. Sonra bu filetoları/yemleri mumlu kağıda sarıp öyle dondurun. Eğer hemen ertesi gün filan kullanacaksanız, buzdolabında da tutabilirsiniz. Belki, buzlukta 30 - 40 dk kadar tutup bir şoklama yapabilirsiniz. Bu yemi dondurmadan iyice soğutur ve biraz daha fayda sağlar.

Böyle yapmak bir nebze yemin kendini toplamasına yardımcı olur. Fakat öyle yada böyle dondurucuya giren ve bir hafta kadar kalan yem muhakkak belli bir miktar deforme olacaktır. Özellikle hamsi gibi yumuşak etli balıklar ciddi kötü olabilirler.

Eğer balıkları uzun süre yem olarak kullanmak için saklayacaksanız, özel bir tuzlama yolu uygulamanız gerekir. Bunun için size öncelikle bolca kaya tuzu ve klorsuz su lazım olacaktır. Çeşme suyu klorludur işinizi görmez. Ama bir leğene doldurup bir gün bekletirseniz klor çok büyük oranda uçar gider, eser kalır sadece. Kaya tuzu ise ucuz olsada, bolca temini taşıma derdi çıkarabilir. Sanayi tuzu değil, kaya tuzu olmasına dikkat edin. Kaya tuzunun esprisi sadece serbest iyot bulunmamasıdır, iyot balıkların rengini haşat edecektir.

Yarım kilo yem için, klorsuz sudan 10 litre kadar bir kovanın yarısına dek doldurun. Bir kilo balık için en az 20 litre su gerekecektir. Elinizdeki balık miktarına göre su miktarını belirleyin, fazlası daha iyidir. Suyun soğuk, buz gibi olması, işlemin soğuk bir yerde yapılması çok faydalı olacaktır.

Suya bir yarım bardak kaya tuzu dökün. Karıştırıp eritin. İçine bir patates atın. Evet, cadı kazanı hikayesi gibi oldu, şimdide de kurbağa bacağı sonra da davul tozu.... Ama öyle değil. Tuzun derişimi %85 olunca, patates o suda yüzer, daha azsa batar. Böylece, tuzu yavaş yavaş ekleyip karıştırıp, suyun tuz oranını tam ayarlama şansı buluruz.

Patates yüzmeye başlayınca tuzlu su hazır demektir. Bundan sonra, içine hamsileri veya zarganaları neyse işte yemleri boca edin.

Sardalya ve hamsiler için, bu karışımda en az 4 saat, en fazla 8 saat bekletmeniz gerekir. 5 saat yeterli olur genellikle. Hamsiler çok iriyse, daha fazla bekletmeniz gerekir ama sekiz saati geçirmeyin. Sardalyalar iriyse süreyi bir geceye kadar uzatmanızda fayda olacaktır.

Zargana, istavrit gibi balıklar için bu süreyi bir güne kadar çıkarabilirsiniz. 6 - 8 saat genelde kafi gelmektedir.

Çok bekletirseniz, balıklar meşin gibi olur, kararır, parlak olmaz. Az bekletirsenizde faydası olmaz. Bekleme süresi ortam sıcaklığına vs. bağlıdır. Serin, güneş görmeyen bir yerde beklemesi lazımdır. Tavsiyem, deliksiz bir poşete buz doldurun. tuzlu suyun içine koyun, o suyu sürekli soğuk tutsun.

Balığın tazeliğine vs. bağlı olarak bu işlem her zaman taze yemden sonra en iyi neticeyi verecek şekilde balıkları dondurucuda saklamanıza imkan sağlar. Fakat balıkların parlaklığı vs. bir miktar azalabilir.

Bu formül size makul netice verecektir. Fakat sonuç ideal değildir, ama kolay ve ucuzdur. Suya bazı ilaveler yaparak daha iyi neticeler alabilirsiniz.

Tüm yemler için, suya 20lt su için iki çorba kaşığı soda atmak -ve elbette eritmek- neticeyi daha iyileştirir. Soda balığın enzimlerini bloke eder, etinin ve bilhassa derisinin dağılmasını önler.

Hamsi ve sardalya için bilhassa, ama tüm yemler içinde faydalı olacak bir ilave de, suya 1/2 ila 1 bardak arası süt tozu ekleyip iyice eritmektir. Eğer bulabilirseniz, bir o kadarda boraks katabilirsiniz. Yoksa, boraks yerine 1 -2 kaşık clorox eklemek faydalı olabilir. Bu son saydıklarımız bilhassa yemin parlaklığını artırmakta faydalı olur.

Hazır yatırmışken, içine 2-3 kaşık anason yağı, balık yağı, atraktant vs. de ekleyebilirsiniz. Balık yağı pek anlamlı olmaz ama diğerleri bazen faydalı olur.

Bu şekilde hazırlanan yemleri, ertesi gün alıp gidip kullanabilirsiniz. Netice genelde çok daha iyi olur. Çünkü, sabahtan alacağınız yem bir iki saat içinde pörsür, bu şekilde hazırlanmış yemden çok daha kötü olur.

Dilerseniz böyle hazırlanmış yemleri 3-4 ay dondurucuda saklayabilirsiniz. Dondurucuya koymak bir miktar yemin kalitesini azaltsada, netice gene son derece tatmin edici olacaktır. Ama dondurucuya alıp öylece tıkıştırmak, sizin çözümünüz olmaz. Öncelikle, büyük kilitli poşetlerden bulun derim. Bulamazsanız, ince buzdolabı poşeti edinin. Balıkları içine tek sıra olacak şekilde yerleştirin ve havasını boşaltın, poşet balıklara iyice yapışsın.

Poşetleri üstüste yığmayacak şekilde buzluğa yerleştirin. En azından donana kadar, 3-4 saat boyunca. Eğer buzlukta yer yok, üst üste koymanız gerekiyorsa, bir sıra yem koyduktan sonra, bir kaç ince çubuk v.s koyup, ikinci sırayı öyle yerleştirin ki, yemlerin hem altına hem üstüne soğuk hava girebilsin.

Eğer itinalı olarak hazırlarsanız yemler 6-8 ay kadar buzlukta dayanacaktır. Ve alacağınız neticeye şaşırabilirsiniz, taze yem veya bazen hatta canlı yemden daha iyi netice verebilir. Özellikle hamsi ve sardalyada neticeler tazesinden daha iyi bile olabilir. Fakat bu kadar itinalı olamayabilirsiniz, bu durumu göz önüne alarak buzlukta yemlerin 3-4 ay saklanacağını düşünün. Buna göre miktarı ayarlarsınız.

Kaya tuzu, marketlerde vs. gani gani mevcut.

Karbonat / soda ise, pek çok markette yemek sodası, sofra sodası ve karbonat adıyla satılıyor.

Süt tozu, ancak belli başlı bir kaç markette ve pastaneler için malzeme satan yerlerde bulunabiliyor.

Boraks, tekstil hammaddesi satanlarda ve daha kolay yoldan eczanelerde bulunabilir. Boraks zehirli bir şeydir. Saklarken itinalı olun, çoluk çocuğun eline geçmesin, yanlışlıkla tuz vs. sanılıp kullanılmasın.

Clorox ise bir tür çamaşır/bulaşık ağartıcı. Büyükçe marketlerde bulunabiliyor, ama çok elzem değil.

Anason yağı, aktarlarda, şifalı ot satanlarda vs. bulunabilir.
 
Geri
Üst