1 Denizde can tehlikesine maruz kalmış kimselere rastlayan bir kaptanın görevi nedir?
Denizde can tehlikesine maruz kalmış kimselere rastlayan her kaptan bu kişiler düşman dahi olsa kendi gemisini tehlikeye atmaksızın elinden gelen her türlü yardımı yapmakla yükümlüdür.
2 Çatışan gemilerin kaptanlarının görevlerini yazınız
Çatışan gemi kaptanlarının görevleri şunlardır:
a. Hüviyetini tanıtma mecburiyeti: Çatışan gemi kaptanları birbirlerine gemilerinin adını tanıtma işaretini bağlama kalkma ve varma limanlarını bildirmekle yükümlüdürler.
b. Karşılıklı yardımlaşma görevi: Çatışan gemi kaptanları kendi gemilerini büyük bir rizikoya atmaksızın birbirlerine her türlü yardımı yapmakla görevlidirler. Bu yardımlaşma her bir kaptanın diğer gemi hakkında yardıma ihtiyacı kalmadığına kanaat getirinceye kadar devam eder.
c. Hadiseyi jurnale işleme mecburiyeti: Çatışan gemi kaptanları olayı bütün ayrıntısı ile noksansız olarak gemi jurnaline işleyeceklerdir.
3 Bir deniz kazasına uğranıldığı durumda limana varışınızda yapılacak işlem nedir?
Tekne kaptanları kara suları dışında veya içinde veyahut limanda vukua gelen her türlü deniz kazalarını makina arızalarını seyir emniyeti bakımından tespit ettiği hususları ve işlenen suçları telsizle limana varışından itibaren en geç altı saat içinde önce ön bir raporla ve 24 saat içinde de düşüncesini ihtiva eden ayrıntılı bir raporla liman başkanlığına bildirmek zorundadır. Varış limanında liman başkanlığı yoksa buradaki en büyük idari amirliğe bu rapor verilir.
Kaptan ve gemi adamları bu hususlarda yapılması gereken soruşturmaya esas olmak üzere ilgili liman makamlarınca yapılacak çağrıya uymak ve sorulacak suallere cevap vermek zorundadırlar.
4 Deniz raporu nedir hangi merci tarafından verilir? Raporda nelerin kaydedilmesi gereklidir? Bu rapor nereye verilir?
Kaptan yolculuk esnasında vuku bulacak bütün kazaları bunlar ister gemi veya yükün kaybını yahut hasara uğramasını ister geminin bir barınma limanına girmesini veyahut herhangi başka bir zararı intaç etmiş olsun gemi adamlarının tamamı yahut içlerinden bir kısmının iştirakiyle mahkemeye tespit ettirmeye mecburdur.
Bu tespit vakit kaybetmeden aşağıda yazılı yerlere yapılır:
1. Varma limanında ve eğer varma limanı birden çok ise kazadan sonra varılacak ilk limanda;
2. Gemi tamir edildiği veya yük boşaldığı takdirde barınma limanında;
3. Yolculuk geminin batması yüzünden veya diğer bir sebepten varma limanına ulaşmadan biter ise kaptanın veya ona vekalet eden kimsenin uğradığı ilk münasip yerde.
Kaptan ölüm veya tespit yaptıramayacak bir halde bulunursa gemide kaptandan sonra en yüksek rütbeli zabit bunu yaptırmaya mecburdur.
Tespit edilecek hususlar:
Yolculuğun önemli hadiseleri hususiyle kazalar ve zararın önüne geçilmesi veya azaltılmak için alınan tedbirler tam ve açık olarak mahkemece tespit olunur.
Mahkeme usulü: (Deniz raporu alınması)
Tespit için kaptan bütün gemi adamlarının ad ve soyadlarını ihtiva eden bir cetvel ve gemi jurnali ile birlikte mahkemeye müracaat eder.
Müracaat üzerine mahkeme tespit için mümkün olduğu kadar yakın bir gün tayin ve münasip bir tarzda ilan eder. Şu kadar ki ilan mahzurlu bir gecikmeyi mucip olacaksa bundan vazgeçilebilir.
Kaptan gemi jurnaline istinaden izahlarda bulunur. Gemi jurnali mahkemeye getirilemiyorsa veya tutulması mecburi değilse bu hallerin sebepleri bildirilmelidir.
Hakim lüzum görürse gemi adamlarından gelmemiş olanları da dinleyebilir.
Hadisenin iyi anlaşılması için kaptan ve diğer gemi adamlarına istediğini sorabilir. Kaptan ve diğer gemi adamlarına doğru söylemeleri lüzumu ihtar olunur.
Zaptın aslının saklanması:
Zaptın aslı mahkemede saklanır ilgililerden isteyenlere tasdikli sureti verilir.
5 Gemi jurnali nedir? Hangi gemilerde kimler tarafından tutulur? Jurnale neler yazılır? Bunlar neye yarar?
18 GRT'den büyük her gemide Gemi Jurnali denilen bir defter tutulur. Bu defter 365 sayfadır. Her sayfası Liman Başkanlığı'ndan tasdiklidir.
Gemi jurnali kaptanın nezareti altında ikinci kaptan tarafından ve bunun nezareti halinde bizzat kaptan yahut nezareti altında olmak şartı ile münasip bir gemi adamı tarafından tutulur.
Bir liman içinde yolculuk eden küçük gemilerde jurnal tutmak mükellefiyeti yoktur.
Muhtevası: Gemi jurnaline günü gününe şunlar yazılır:
1. Hava rüzgarın hali.
2. Geminin takip ettiği rota ve katettiği mesafeler
3. Geminin seyirde mevkileri
4. Sintinelerdeki su yüksekliği
Bundan başka şunlar da jurnale yazılır:
1. İskandil edilen su derinliği
2. Kılavuz alınması ve kılavuzun gemiye girdiği ve ayrıldığı saatler
3. Gemi adamları arasındaki değişiklikler
4. Gemi meclisince verilen kararlar
5. Gemi veya yükünün uğradığı bütün kazalar ve bunların tafsilatı gemide işlenen suçlar ve verilen disiplin cezalarıyla gemideki doğum ölüm vakaları dahi jurnale yazılır. Nüfus sicil kanununun hükümleri mahfuzdur. Mani olmadıkça kayıtlar her gün yapılır. Gemi jurnali kaptan ve ikinci kaptan tarafından imzalanır.
6 Gemi ve ticaret gemisini tarif ediniz.
Tahsis edildiği gayeye uygun olarak kullanılması denizde hareket etmesi imkanına bağlı bulunan ve pek küçük olmayan hertürlü tekne "Gemi" sayılır.
Denizde kazanç elde etmek maksadına tahsis edilen veya fiilen böyle bir maksat için kullanılan her gemi kimin tarafından ve kimin nam ve hesabına kullanılırsa kullanılsın "Ticaret Gemisi" sayılır.
7 Liman seferi dışına çıkacak amatör denizci tekneleri için yapılması zorunlu bulunan işlemler nelerdir?
Liman seferi dışına çıkacak bir amatör denizci teknesini kullanacak kimse hazırlayacağı iki nüsha bildiriyi kalkışından 24 saat önce liman başkanlığına vermek zorundadır.
Liman başkanlığına yukarıda belirtilen bilgilerle birlikte teknenin tonilato belgesi ve kullanacak kimsenin yeterlik belgesi de gösterilir.
Liman başkanı bunları inceler ve amatör tekneyi cankurtarma taşınan kimsenin yolcu olup olmadıkları yönünden denetleyerek ve yönetmeliğe uygun olduğunu saptadıktan sonra "Amatör Denizci Tekneleri Yolculuk Belgesi" düzenler. Bu belge teknenin ilk kalkış limanına dönüşüne kadar geçerli olmakla beraber uğradığı ara limanlarda da denetlemeye tabi tutulur ve yukarıda sözü edilen belgelerle birlikte verilmiş bulunan bildirinin bir kopyası onaylanarak liman başkanlığınca ilgiliye verilir.
Uğranılan limanlarda bu liman veya yer bildiride beyan edilmemiş bulunsa dahi yeniden bildiri verilmesine ve yolculuk belgesi düzenlenmesine gerek yoktur.
Ancak yolculuk belgesi liman başkanlığına: Eğer orada liman başkanlığı bulunmazsa ilgili başka bir sorumlu makama vize ettirilir.
Yukarıda sözü edilen bildiri ve belgelerin uğranılan limanlarda istenildiğinde liman başkanlıklarına veya öteki makamlara gösterilmesi zorunludur.
Yeniden yolculuk belgesi düzenlenmesinde önceden verilmiş belgenin liman başkanlığına geri verilmesi gerekir.
8 Liman seferi dahilinde bir amatör denizci teknesinde bulunması gerekli techizat nelerdir?
a. Teknede bulunacak her kimse için can yeleği
b. 20 metre savloya bağlı iki adet can simidi
c. Teknenin cinsine ve boyuna göre denizde çatışmayı önleme kuralları gereğince gösterilmesi zorunlu fener ve alametler
d. En az iki adet portatif yangın söndürme aleti (4 litrelik)
9 Liman seferi dışında bir amatör denizci teknesinde bulunması gerekli techizat nelerdir?
a. Teknede bulunacak her kimse için can yeleği
b. Teknenin sancak ve iskele tarafından ikişer adet can simidi (ikisine 20 m. uzunluğunda savlo bağlı)
c. İki adet portatif yangın söndürme aleti (4 litrelik)
d. Teknenin cinsine göre denizde çatışmayı önleme kuralları gereğince gösterilmesi zorunlu fener ve alametler
e. Yeterli bir manevre düdüğü
f. Bir adet mıknatıslı pusula
g. Seyir alanlarına ait deniz haritaları
h. Bir adet paralel
ı. Bir adet harita pergeli
10 Kaptan kimdir? Kaptanın salahiyeti ve vazifeleri nelerdir?
Gemiyi sevk ve idare eden kimseye kaptan denir.
Kaptan gemi adamıdır ve donatanla yapmış olduğu mukavele hizmet aktidir. Kaptan aynı zamanda birçok muamelelerle donatanın temsilcisi durumundadır. Bu temsil doğrudan doğruya kanuna istinat eder.
Kaptanın salahiyetleri:
1. İdari salahiyetleri: Kaptan gemi adamları üzerinde inzibati salahiyetlere sahiptir. Gemi nizam ve inzibatını korumak maksadı ile birtakım tedbirler alabilir. Halin icabına göre yolcular üzerinde bile zor kullanabilir. Bir kimseyi bir yere kapatabilir gemiden uzaklaştırabilir.
2. Teknik salahiyetleri: Kaptan geminin sevk ve idaresine salahiyetli olan kimsedir. Onun bu konuda verdiği emirler yerine getirilmek mecburiyetindedir. Geminin sevk ve idaresi konusunda ona donatan bile emir veremez. Her ne kadar makinalara taalluk eden işler baş mühendise ait ise de neticede hukuki sorumluluk kaptana düşer.
3. Ticari salahiyetler: Kaptan gemisinin idaresine vazifeli bulunduğu müddetçe her bakımdan donatanı temsil eder.
Kaptan gemi adamı alabilir gemi adamlarının vazifelerinde değişiklik yapabilir kaptan navlun mukaveleleri yapabilir konşimento verebilir. Kaptan donatan namına dava açabilir.
Kaptan zorunluluk karşısında ödünç para ve kredi alabilir.
Kaptan kati zaruret karşısında mahkemece tayin edilecek ehli vukufun dinlenmesi ve tesbiti ile ve varsa Türk Konsolosluğunun mütalaası da sorulmak şartı ile açık arttırma neticesinde gemisini satabilir.
Kaptan donatanın temsilcisi olduğu gibi yükle ilgililerin de temsilcisi sayılır. Bu salahiyetini kaptan kanundan alır.
Kaptan yükle alakalı olanların haklarını korumakla görevlidir.
Kaptanın vazifeleri:
1. Yolculuk başlamadan önceki vazifeleri:
a. Geminin denize elverişli hale getirilmesi:
Geminin makina tekne ve genel donanım gibi esas kısımlarının yapacağı yolculuğun normal rizikolarına karşı koyacak duruma getirilmiş olmasına denir. Kaptan herşeyden önce bunu yapmakla mükelleftir.
b. Geminin yola elverişli hale getirilmesi:
Denize elverişli hale getirilmiş olan gemi yük ve istif akaryakıt kumanya cankurtaran yangın söndürme gemi adamlarının sayısı ve yeterliliği bakımından o yolculuğun normal rizikolarına karşı koyabilecekse bu gemiye yola elverişli denir.
2. Yolculuk başladıktan sonra kaptanın vazifeleri:
a. Geminin sevk ve idaresi
b. Gemide hazır bulunmak
c. Gemi jurnalini noksansız tutmak
d. İcabı halinde deniz raporu almak
3. Ticari mükellefiyetleri:
a. Kaptanın donatım talimatına uyması: Normalde kaptan donatan ve yükle ilgililerin talimatına uymak mecburiyetindedir. Ancak bu talimat onun gemicilik bilgi ve tekniğiyle alakalı olamaz. Gemicilik tekniği ve bilgisi ile ilgili hususlarda kaptana talimat verilemeyeceği gibi kaptan da buna uymak mecburiyetinde değildir.
b. Kaptan geminin durumundan yaptığı mukavelelerden açılan davalardan donatana düzenli olarak bilgi vermek zorundadır. Kaptan her fırsatta donatana hesap vermek mecburiyetindedir.
c. Yük sahiplerine karşı mükellefiyetler: Kaptan yüke kafi derecede dikkat ve ihtimamı göstermek yük için her türlü tedbirleri almakla mükelleftir.
Bu tedbirleri alırken mümkün olduğu kadar yükle ilgili olanlardan talimat almaktadır.
11 Donatan kimdir?
Bir gemiyi deniz ticaretinde kendi adına kullanan kimseye donatan denir.
12 Kabotaj hakkı ne demektir?
Bir devletin kendi karasularında deniz ticareti yapabilmek salahiyetini kendi vatandaşlarına ve kendi bayrağını taşıyan gemilere has bir hak olarak tanımasına kabotaj hakkı denir.
Denizde can tehlikesine maruz kalmış kimselere rastlayan her kaptan bu kişiler düşman dahi olsa kendi gemisini tehlikeye atmaksızın elinden gelen her türlü yardımı yapmakla yükümlüdür.
2 Çatışan gemilerin kaptanlarının görevlerini yazınız
Çatışan gemi kaptanlarının görevleri şunlardır:
a. Hüviyetini tanıtma mecburiyeti: Çatışan gemi kaptanları birbirlerine gemilerinin adını tanıtma işaretini bağlama kalkma ve varma limanlarını bildirmekle yükümlüdürler.
b. Karşılıklı yardımlaşma görevi: Çatışan gemi kaptanları kendi gemilerini büyük bir rizikoya atmaksızın birbirlerine her türlü yardımı yapmakla görevlidirler. Bu yardımlaşma her bir kaptanın diğer gemi hakkında yardıma ihtiyacı kalmadığına kanaat getirinceye kadar devam eder.
c. Hadiseyi jurnale işleme mecburiyeti: Çatışan gemi kaptanları olayı bütün ayrıntısı ile noksansız olarak gemi jurnaline işleyeceklerdir.
3 Bir deniz kazasına uğranıldığı durumda limana varışınızda yapılacak işlem nedir?
Tekne kaptanları kara suları dışında veya içinde veyahut limanda vukua gelen her türlü deniz kazalarını makina arızalarını seyir emniyeti bakımından tespit ettiği hususları ve işlenen suçları telsizle limana varışından itibaren en geç altı saat içinde önce ön bir raporla ve 24 saat içinde de düşüncesini ihtiva eden ayrıntılı bir raporla liman başkanlığına bildirmek zorundadır. Varış limanında liman başkanlığı yoksa buradaki en büyük idari amirliğe bu rapor verilir.
Kaptan ve gemi adamları bu hususlarda yapılması gereken soruşturmaya esas olmak üzere ilgili liman makamlarınca yapılacak çağrıya uymak ve sorulacak suallere cevap vermek zorundadırlar.
4 Deniz raporu nedir hangi merci tarafından verilir? Raporda nelerin kaydedilmesi gereklidir? Bu rapor nereye verilir?
Kaptan yolculuk esnasında vuku bulacak bütün kazaları bunlar ister gemi veya yükün kaybını yahut hasara uğramasını ister geminin bir barınma limanına girmesini veyahut herhangi başka bir zararı intaç etmiş olsun gemi adamlarının tamamı yahut içlerinden bir kısmının iştirakiyle mahkemeye tespit ettirmeye mecburdur.
Bu tespit vakit kaybetmeden aşağıda yazılı yerlere yapılır:
1. Varma limanında ve eğer varma limanı birden çok ise kazadan sonra varılacak ilk limanda;
2. Gemi tamir edildiği veya yük boşaldığı takdirde barınma limanında;
3. Yolculuk geminin batması yüzünden veya diğer bir sebepten varma limanına ulaşmadan biter ise kaptanın veya ona vekalet eden kimsenin uğradığı ilk münasip yerde.
Kaptan ölüm veya tespit yaptıramayacak bir halde bulunursa gemide kaptandan sonra en yüksek rütbeli zabit bunu yaptırmaya mecburdur.
Tespit edilecek hususlar:
Yolculuğun önemli hadiseleri hususiyle kazalar ve zararın önüne geçilmesi veya azaltılmak için alınan tedbirler tam ve açık olarak mahkemece tespit olunur.
Mahkeme usulü: (Deniz raporu alınması)
Tespit için kaptan bütün gemi adamlarının ad ve soyadlarını ihtiva eden bir cetvel ve gemi jurnali ile birlikte mahkemeye müracaat eder.
Müracaat üzerine mahkeme tespit için mümkün olduğu kadar yakın bir gün tayin ve münasip bir tarzda ilan eder. Şu kadar ki ilan mahzurlu bir gecikmeyi mucip olacaksa bundan vazgeçilebilir.
Kaptan gemi jurnaline istinaden izahlarda bulunur. Gemi jurnali mahkemeye getirilemiyorsa veya tutulması mecburi değilse bu hallerin sebepleri bildirilmelidir.
Hakim lüzum görürse gemi adamlarından gelmemiş olanları da dinleyebilir.
Hadisenin iyi anlaşılması için kaptan ve diğer gemi adamlarına istediğini sorabilir. Kaptan ve diğer gemi adamlarına doğru söylemeleri lüzumu ihtar olunur.
Zaptın aslının saklanması:
Zaptın aslı mahkemede saklanır ilgililerden isteyenlere tasdikli sureti verilir.
5 Gemi jurnali nedir? Hangi gemilerde kimler tarafından tutulur? Jurnale neler yazılır? Bunlar neye yarar?
18 GRT'den büyük her gemide Gemi Jurnali denilen bir defter tutulur. Bu defter 365 sayfadır. Her sayfası Liman Başkanlığı'ndan tasdiklidir.
Gemi jurnali kaptanın nezareti altında ikinci kaptan tarafından ve bunun nezareti halinde bizzat kaptan yahut nezareti altında olmak şartı ile münasip bir gemi adamı tarafından tutulur.
Bir liman içinde yolculuk eden küçük gemilerde jurnal tutmak mükellefiyeti yoktur.
Muhtevası: Gemi jurnaline günü gününe şunlar yazılır:
1. Hava rüzgarın hali.
2. Geminin takip ettiği rota ve katettiği mesafeler
3. Geminin seyirde mevkileri
4. Sintinelerdeki su yüksekliği
Bundan başka şunlar da jurnale yazılır:
1. İskandil edilen su derinliği
2. Kılavuz alınması ve kılavuzun gemiye girdiği ve ayrıldığı saatler
3. Gemi adamları arasındaki değişiklikler
4. Gemi meclisince verilen kararlar
5. Gemi veya yükünün uğradığı bütün kazalar ve bunların tafsilatı gemide işlenen suçlar ve verilen disiplin cezalarıyla gemideki doğum ölüm vakaları dahi jurnale yazılır. Nüfus sicil kanununun hükümleri mahfuzdur. Mani olmadıkça kayıtlar her gün yapılır. Gemi jurnali kaptan ve ikinci kaptan tarafından imzalanır.
6 Gemi ve ticaret gemisini tarif ediniz.
Tahsis edildiği gayeye uygun olarak kullanılması denizde hareket etmesi imkanına bağlı bulunan ve pek küçük olmayan hertürlü tekne "Gemi" sayılır.
Denizde kazanç elde etmek maksadına tahsis edilen veya fiilen böyle bir maksat için kullanılan her gemi kimin tarafından ve kimin nam ve hesabına kullanılırsa kullanılsın "Ticaret Gemisi" sayılır.
7 Liman seferi dışına çıkacak amatör denizci tekneleri için yapılması zorunlu bulunan işlemler nelerdir?
Liman seferi dışına çıkacak bir amatör denizci teknesini kullanacak kimse hazırlayacağı iki nüsha bildiriyi kalkışından 24 saat önce liman başkanlığına vermek zorundadır.
Liman başkanlığına yukarıda belirtilen bilgilerle birlikte teknenin tonilato belgesi ve kullanacak kimsenin yeterlik belgesi de gösterilir.
Liman başkanı bunları inceler ve amatör tekneyi cankurtarma taşınan kimsenin yolcu olup olmadıkları yönünden denetleyerek ve yönetmeliğe uygun olduğunu saptadıktan sonra "Amatör Denizci Tekneleri Yolculuk Belgesi" düzenler. Bu belge teknenin ilk kalkış limanına dönüşüne kadar geçerli olmakla beraber uğradığı ara limanlarda da denetlemeye tabi tutulur ve yukarıda sözü edilen belgelerle birlikte verilmiş bulunan bildirinin bir kopyası onaylanarak liman başkanlığınca ilgiliye verilir.
Uğranılan limanlarda bu liman veya yer bildiride beyan edilmemiş bulunsa dahi yeniden bildiri verilmesine ve yolculuk belgesi düzenlenmesine gerek yoktur.
Ancak yolculuk belgesi liman başkanlığına: Eğer orada liman başkanlığı bulunmazsa ilgili başka bir sorumlu makama vize ettirilir.
Yukarıda sözü edilen bildiri ve belgelerin uğranılan limanlarda istenildiğinde liman başkanlıklarına veya öteki makamlara gösterilmesi zorunludur.
Yeniden yolculuk belgesi düzenlenmesinde önceden verilmiş belgenin liman başkanlığına geri verilmesi gerekir.
8 Liman seferi dahilinde bir amatör denizci teknesinde bulunması gerekli techizat nelerdir?
a. Teknede bulunacak her kimse için can yeleği
b. 20 metre savloya bağlı iki adet can simidi
c. Teknenin cinsine ve boyuna göre denizde çatışmayı önleme kuralları gereğince gösterilmesi zorunlu fener ve alametler
d. En az iki adet portatif yangın söndürme aleti (4 litrelik)
9 Liman seferi dışında bir amatör denizci teknesinde bulunması gerekli techizat nelerdir?
a. Teknede bulunacak her kimse için can yeleği
b. Teknenin sancak ve iskele tarafından ikişer adet can simidi (ikisine 20 m. uzunluğunda savlo bağlı)
c. İki adet portatif yangın söndürme aleti (4 litrelik)
d. Teknenin cinsine göre denizde çatışmayı önleme kuralları gereğince gösterilmesi zorunlu fener ve alametler
e. Yeterli bir manevre düdüğü
f. Bir adet mıknatıslı pusula
g. Seyir alanlarına ait deniz haritaları
h. Bir adet paralel
ı. Bir adet harita pergeli
10 Kaptan kimdir? Kaptanın salahiyeti ve vazifeleri nelerdir?
Gemiyi sevk ve idare eden kimseye kaptan denir.
Kaptan gemi adamıdır ve donatanla yapmış olduğu mukavele hizmet aktidir. Kaptan aynı zamanda birçok muamelelerle donatanın temsilcisi durumundadır. Bu temsil doğrudan doğruya kanuna istinat eder.
Kaptanın salahiyetleri:
1. İdari salahiyetleri: Kaptan gemi adamları üzerinde inzibati salahiyetlere sahiptir. Gemi nizam ve inzibatını korumak maksadı ile birtakım tedbirler alabilir. Halin icabına göre yolcular üzerinde bile zor kullanabilir. Bir kimseyi bir yere kapatabilir gemiden uzaklaştırabilir.
2. Teknik salahiyetleri: Kaptan geminin sevk ve idaresine salahiyetli olan kimsedir. Onun bu konuda verdiği emirler yerine getirilmek mecburiyetindedir. Geminin sevk ve idaresi konusunda ona donatan bile emir veremez. Her ne kadar makinalara taalluk eden işler baş mühendise ait ise de neticede hukuki sorumluluk kaptana düşer.
3. Ticari salahiyetler: Kaptan gemisinin idaresine vazifeli bulunduğu müddetçe her bakımdan donatanı temsil eder.
Kaptan gemi adamı alabilir gemi adamlarının vazifelerinde değişiklik yapabilir kaptan navlun mukaveleleri yapabilir konşimento verebilir. Kaptan donatan namına dava açabilir.
Kaptan zorunluluk karşısında ödünç para ve kredi alabilir.
Kaptan kati zaruret karşısında mahkemece tayin edilecek ehli vukufun dinlenmesi ve tesbiti ile ve varsa Türk Konsolosluğunun mütalaası da sorulmak şartı ile açık arttırma neticesinde gemisini satabilir.
Kaptan donatanın temsilcisi olduğu gibi yükle ilgililerin de temsilcisi sayılır. Bu salahiyetini kaptan kanundan alır.
Kaptan yükle alakalı olanların haklarını korumakla görevlidir.
Kaptanın vazifeleri:
1. Yolculuk başlamadan önceki vazifeleri:
a. Geminin denize elverişli hale getirilmesi:
Geminin makina tekne ve genel donanım gibi esas kısımlarının yapacağı yolculuğun normal rizikolarına karşı koyacak duruma getirilmiş olmasına denir. Kaptan herşeyden önce bunu yapmakla mükelleftir.
b. Geminin yola elverişli hale getirilmesi:
Denize elverişli hale getirilmiş olan gemi yük ve istif akaryakıt kumanya cankurtaran yangın söndürme gemi adamlarının sayısı ve yeterliliği bakımından o yolculuğun normal rizikolarına karşı koyabilecekse bu gemiye yola elverişli denir.
2. Yolculuk başladıktan sonra kaptanın vazifeleri:
a. Geminin sevk ve idaresi
b. Gemide hazır bulunmak
c. Gemi jurnalini noksansız tutmak
d. İcabı halinde deniz raporu almak
3. Ticari mükellefiyetleri:
a. Kaptanın donatım talimatına uyması: Normalde kaptan donatan ve yükle ilgililerin talimatına uymak mecburiyetindedir. Ancak bu talimat onun gemicilik bilgi ve tekniğiyle alakalı olamaz. Gemicilik tekniği ve bilgisi ile ilgili hususlarda kaptana talimat verilemeyeceği gibi kaptan da buna uymak mecburiyetinde değildir.
b. Kaptan geminin durumundan yaptığı mukavelelerden açılan davalardan donatana düzenli olarak bilgi vermek zorundadır. Kaptan her fırsatta donatana hesap vermek mecburiyetindedir.
c. Yük sahiplerine karşı mükellefiyetler: Kaptan yüke kafi derecede dikkat ve ihtimamı göstermek yük için her türlü tedbirleri almakla mükelleftir.
Bu tedbirleri alırken mümkün olduğu kadar yükle ilgili olanlardan talimat almaktadır.
11 Donatan kimdir?
Bir gemiyi deniz ticaretinde kendi adına kullanan kimseye donatan denir.
12 Kabotaj hakkı ne demektir?
Bir devletin kendi karasularında deniz ticareti yapabilmek salahiyetini kendi vatandaşlarına ve kendi bayrağını taşıyan gemilere has bir hak olarak tanımasına kabotaj hakkı denir.
