MANYETİK PUSULA
Kuru pusula:Bu tür pusulalar gemi bir yöne döndüğünde pusula kadranı salınmaya başlar ve hemen toparlanmaz.baş tutma yeteneği zayıftır.günümüz gemilerinde kullanılmayan bir pusuladır.Genellikle gezi teknelerinde ve küçük tonajlı gemilerde kullanılır.
Sıvı pusula:Bu tür pusulaların salınım ı çok azdır.İçinde bulunan sıvı sayesinde pusula kadranı çok ağır hareket eder ve iyi baş tutar.Günümüz gemilerinde manyetik pusulaların hepsi sıvı pusuladır.Bu pusulalar gemide bulundukları yere göre adlandırılır.
a)Miyar pusula:Köprü üstünde bulunan miyar güvertede geminin baş-kıç hattının üzerine gelecek şekilde yerleştirilmiştir.
b)Dümenci pusulası:Köprü üstünde dümen konsolunun üzerinde bulunur.Günümüz gemilerinde bunun yerine cayro pusula mevcuttur.
Miyar pusula kısımları
a)Pusula sehpası:Ağaç veya manyetik olmayan maddeden yapılmıştır.Pusula tasını dış etkenlerden koruyan ve bütün düzeltme elemanlarını içinde ve üzerinde bulunduğu dış gövde üzerinde bir ışık anahtarı vardır.
b)Pusula tası:Pusula kartının muhafaza edildiği kısımdır.Geminin yapacağı yalpalardan etkilenmemesi için beşik sistemi ile pusula dolabına monte edilmiştir.Tasın alt kısmı kurşun ağırlıkla takviye edilmiştir.Tasın içi hiç hava almayacak şekilde etil alkol ile doldurulmuştur.Bu sıvı kartın donmamasını ve pusulanın iyi baş tutmasını sağlar.tasın üst kısmı açı ve kerterizleri okumak için cam ile kapalıdır.Pusula kadranı altında yönlendirmeyi sağlayan mıknatıs çubukları vardır.Kartın dönebilmesi için tam ortasından şamandıraya monte edilmiştir.Şamandırada tasın altındaki sabit dik bir çubuğun üzerine oturtulmuştur.
Miyar pusulanın düzeltme elemanları:
a)Tahsis küreleri:Pusula sehpasının dışındaki sancak ve iskele taraftaki kanatlarının üzerine yerleştirilmiş eşit büyüklükte olan yumuşak demirden yapılmış küredir.Gemi bünyesindeki yumuşak demirlerin yatay kuvvet etkilerini kaldırmak içindir.
b)Flender çubuğu:Pusula sehpasının ön tarafında sehpaya paralel yere dik olarak sabitlenmiştir.Manyetik olmayan bir boru içerisine yerleştirilmiş ve yumuşak demirden yapılmış silindir çubuklardır.Düşey kuvvet etkilerini kaldırmak için kullanılır.
c)Mıknatıs çubukları:Pusula sehpasının içinde zemine paralel yerleştirilmiş çubuklardır.Baş-kıç,sancak-iskele doğrultusunda çakışacak şekilde üst üste yerleştirilirler.Sürekli mıknatıs etkisini en aza indirmek için kullanılır
d)Meyil çubuğu:Pusula sehpasının içinde tam merkezden güverte zeminine dik yerleştirilmiş mıknatıs çubuklarıdır.Gemi yalpalarından dolayı oluşan etkileri azaltmak için kullanılır.Çubuğun bulunduğu boruya bakraç denir.
Kuru pusula:Bu tür pusulalar gemi bir yöne döndüğünde pusula kadranı salınmaya başlar ve hemen toparlanmaz.baş tutma yeteneği zayıftır.günümüz gemilerinde kullanılmayan bir pusuladır.Genellikle gezi teknelerinde ve küçük tonajlı gemilerde kullanılır.
Sıvı pusula:Bu tür pusulaların salınım ı çok azdır.İçinde bulunan sıvı sayesinde pusula kadranı çok ağır hareket eder ve iyi baş tutar.Günümüz gemilerinde manyetik pusulaların hepsi sıvı pusuladır.Bu pusulalar gemide bulundukları yere göre adlandırılır.
a)Miyar pusula:Köprü üstünde bulunan miyar güvertede geminin baş-kıç hattının üzerine gelecek şekilde yerleştirilmiştir.
b)Dümenci pusulası:Köprü üstünde dümen konsolunun üzerinde bulunur.Günümüz gemilerinde bunun yerine cayro pusula mevcuttur.
Miyar pusula kısımları
a)Pusula sehpası:Ağaç veya manyetik olmayan maddeden yapılmıştır.Pusula tasını dış etkenlerden koruyan ve bütün düzeltme elemanlarını içinde ve üzerinde bulunduğu dış gövde üzerinde bir ışık anahtarı vardır.
b)Pusula tası:Pusula kartının muhafaza edildiği kısımdır.Geminin yapacağı yalpalardan etkilenmemesi için beşik sistemi ile pusula dolabına monte edilmiştir.Tasın alt kısmı kurşun ağırlıkla takviye edilmiştir.Tasın içi hiç hava almayacak şekilde etil alkol ile doldurulmuştur.Bu sıvı kartın donmamasını ve pusulanın iyi baş tutmasını sağlar.tasın üst kısmı açı ve kerterizleri okumak için cam ile kapalıdır.Pusula kadranı altında yönlendirmeyi sağlayan mıknatıs çubukları vardır.Kartın dönebilmesi için tam ortasından şamandıraya monte edilmiştir.Şamandırada tasın altındaki sabit dik bir çubuğun üzerine oturtulmuştur.
Miyar pusulanın düzeltme elemanları:
a)Tahsis küreleri:Pusula sehpasının dışındaki sancak ve iskele taraftaki kanatlarının üzerine yerleştirilmiş eşit büyüklükte olan yumuşak demirden yapılmış küredir.Gemi bünyesindeki yumuşak demirlerin yatay kuvvet etkilerini kaldırmak içindir.
b)Flender çubuğu:Pusula sehpasının ön tarafında sehpaya paralel yere dik olarak sabitlenmiştir.Manyetik olmayan bir boru içerisine yerleştirilmiş ve yumuşak demirden yapılmış silindir çubuklardır.Düşey kuvvet etkilerini kaldırmak için kullanılır.
c)Mıknatıs çubukları:Pusula sehpasının içinde zemine paralel yerleştirilmiş çubuklardır.Baş-kıç,sancak-iskele doğrultusunda çakışacak şekilde üst üste yerleştirilirler.Sürekli mıknatıs etkisini en aza indirmek için kullanılır
d)Meyil çubuğu:Pusula sehpasının içinde tam merkezden güverte zeminine dik yerleştirilmiş mıknatıs çubuklarıdır.Gemi yalpalarından dolayı oluşan etkileri azaltmak için kullanılır.Çubuğun bulunduğu boruya bakraç denir.