[FONT=Arial,Bold][FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT]
[FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[/FONT]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
[/FONT]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT]
[/FONT]
[FONT=Arial,Bold]
[/FONT]
bulunmak gerekir. Kuzeyden gelen fırtınalarda sahile yakın seyretmek yararlı olur.
[/FONT]
METEOROLOJ
[/FONT][FONT=Arial,Bold]İ
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
SORU 1
[/FONT]:[FONT=Arial,Italic]Barometre nedir ve ne için kullan[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]l[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]r? Kaç Türlü barometre vard[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]r ve nas[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]l okunur?
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
YANIT 1
[/FONT]: Barometre hava basıncını ölçen alettir. Hava değişimlerini öğrenmek ve gelecek
hava tahmini yapmakta kullanılır. Yapılış şekline göre ikiye ayrılır.
(a) Cıvalı Barometre
(b) Madeni barometre
Barometreler mm (milimetre) veya mb (milibar) ölçeklidir.
mm olarak basınç = 3/4 x Mb olarak basınç
Örnek: 1000 mb basınç kaç milimetredir? x = 3/4x 1000 = 750 mm
Civalı barometreler madeni barometrelerden daha hassastır. Bunlar meteoroloji
istasyonlarında kullanılır.
Deniz araçlarında daha çok madeni barometreler kullanılır. Barometre üzerinde iki ibre
bulunur. Bir tanesi havası boşaltılmış sarnıca bağlı olan sabit ibredir. Diğeri de dış yüzden elle hareket
ettirilen serbest ibredir. Serbest ibre hareket ettirilerek sabit ibrenin üzerinde konumlandırılır. Böylece ilk
bakışta barometrenin yükselmekte veya düşmekte olduğu anlaşılır. Barometre okunurken ondalıklarda
okunur. Örneğin 1026.7 mb gibi.
hava tahmini yapmakta kullanılır. Yapılış şekline göre ikiye ayrılır.
(a) Cıvalı Barometre
(b) Madeni barometre
Barometreler mm (milimetre) veya mb (milibar) ölçeklidir.
mm olarak basınç = 3/4 x Mb olarak basınç
Örnek: 1000 mb basınç kaç milimetredir? x = 3/4x 1000 = 750 mm
Civalı barometreler madeni barometrelerden daha hassastır. Bunlar meteoroloji
istasyonlarında kullanılır.
Deniz araçlarında daha çok madeni barometreler kullanılır. Barometre üzerinde iki ibre
bulunur. Bir tanesi havası boşaltılmış sarnıca bağlı olan sabit ibredir. Diğeri de dış yüzden elle hareket
ettirilen serbest ibredir. Serbest ibre hareket ettirilerek sabit ibrenin üzerinde konumlandırılır. Böylece ilk
bakışta barometrenin yükselmekte veya düşmekte olduğu anlaşılır. Barometre okunurken ondalıklarda
okunur. Örneğin 1026.7 mb gibi.
[FONT=Arial,Bold]
SORU
[/FONT]2 : [FONT=Arial,Italic]Termometre neyi ölçmekte kullan[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]l[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]r? Kaç çe[/FONT][FONT=Arial,Italic]ş[/FONT][FONT=Arial,Italic]it termometre vard[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]r? Kaç tür
s[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]cakl[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]k birimi bulunur?
s[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]cakl[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]k birimi bulunur?
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
YANIT
[/FONT]2 : Termometre ile havanın sıcaklığı ölçülür. İki çeşit termometre vardır.
(a) Cıvalı veya alkollü termometreler.
(b) Madeni termometreler.
Termometre taksimatına dayanan üç türlü sıcaklık birimi vardır.
(a) Santigrat (C)
(b) Fahrenheit (F)
(c) Reomur (R)
Bunlardan en çok kullanılanı Santigrat'tır.
Sıcaklık ölçümlerinin birbirine dönüştürülmesi:
Santigrat = Fahrenheit derecesi - 32 x 5/9 Fehrenheit = Santigrat
derecesi x 9/5 + 32
Maksimum ve Minimum Termometre:
Günlük sıcaklık derecesinin çıktığı en yüksek ve en düştüğü en alçak seviyeyi ölçmekte
kullanılır. Bunlar gemilerde çok görülür.
(a) Cıvalı veya alkollü termometreler.
(b) Madeni termometreler.
Termometre taksimatına dayanan üç türlü sıcaklık birimi vardır.
(a) Santigrat (C)
(b) Fahrenheit (F)
(c) Reomur (R)
Bunlardan en çok kullanılanı Santigrat'tır.
Sıcaklık ölçümlerinin birbirine dönüştürülmesi:
Santigrat = Fahrenheit derecesi - 32 x 5/9 Fehrenheit = Santigrat
derecesi x 9/5 + 32
Maksimum ve Minimum Termometre:
Günlük sıcaklık derecesinin çıktığı en yüksek ve en düştüğü en alçak seviyeyi ölçmekte
kullanılır. Bunlar gemilerde çok görülür.
[FONT=Arial,Bold]
SORU
[/FONT]3 : [FONT=Arial,Italic]Anemometre nedir? Denizci lisan[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı [/FONT][FONT=Arial,Italic]ile rüzgar yönlerini gösteriniz?
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
YANIT
[/FONT]3 : Anemomelre rüzgarın hızını ve yönünü gösteren bir alettir. Direk cundasında
bulunan döner fırıldak ve köprüde bulunan gösterge aletinden oluşur.
Rüzgar yönlerinin ufuk çemberi üzerindeki konumları aşağıda gösterilmiştir:
N — Yıldız
N NE — Yıldız Poyraz
NE — Poyraz
bulunan döner fırıldak ve köprüde bulunan gösterge aletinden oluşur.
Rüzgar yönlerinin ufuk çemberi üzerindeki konumları aşağıda gösterilmiştir:
N — Yıldız
N NE — Yıldız Poyraz
NE — Poyraz
632
E NE — Gün do
ğusu Poyraz
E — Gün doğusu
E SE — Gün doğusu Keşişleme
SE — Keşişleme
S SE — Kıble Keşişleme
S — Kıble
S SW — Kıble Lodos
SW — Lodos
W SW — Batı Lodos
W — Batı
E — Gün doğusu
E SE — Gün doğusu Keşişleme
SE — Keşişleme
S SE — Kıble Keşişleme
S — Kıble
S SW — Kıble Lodos
SW — Lodos
W SW — Batı Lodos
W — Batı
W NW — Bat
ı Karayel
NW — Karayel
N NW — Yıldız Karayel
NW — Karayel
N NW — Yıldız Karayel
[FONT=Arial,Bold]
SORU 4
[/FONT]: [FONT=Arial,Italic]Rüzgar h[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]z[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]na göre deniz durumunu aç[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]klay[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]n[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]z?
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
YANIT 4
[/FONT]: Bofor Ölçeğine göre:
[FONT=Arial,Bold]
RÜZGAR BOFORS DEN
[/FONT][FONT=Arial,Bold]İ[/FONT][FONT=Arial,Bold]Z M[/FONT][FONT=Arial,Bold]İ[/FONT][FONT=Arial,Bold]L[/FONT][FONT=Arial,Bold]İ [/FONT][FONT=Arial,Bold]HIZI DEN[/FONT][FONT=Arial,Bold]İ[/FONT][FONT=Arial,Bold]Z[/FONT][FONT=Arial,Bold]İ[/FONT][FONT=Arial,Bold]N DURUMU
[/FONT]
Hafif rüzgar 1-3 3-10 Çarp
ıntılı ve küçük dalgalı
Mutedil 2-4 4-16 Hafif çalkant
ılı
Rüzgar 3-5 10-21 Mutedil dalgal
ı
Kuvvetli rüzgar 6-7 27-33 Kaba dalgal
ı
F
ırtına 8-9 34-47 Çok kaba dalgalı
[FONT=Arial,Bold]
SORU 5- Barometre ve termometrenin gösterdi
[/FONT][FONT=Arial,Bold]ğ[/FONT][FONT=Arial,Bold]i de[/FONT][FONT=Arial,Bold]ğ[/FONT][FONT=Arial,Bold]erlerin de[/FONT][FONT=Arial,Bold]ğ[/FONT][FONT=Arial,Bold]i[/FONT][FONT=Arial,Bold]ş[/FONT][FONT=Arial,Bold]iminden olabilecek
hava durumu nas[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]l tahmin edilir?
YANIT [/FONT]5- Meteorolojide yalnız barometre ve termometre değerleri ile hava tahmini yapmak
her zaman olası değilse de bunların okunmasından yaklaşık bir tahmin yapılabilir.
Barometre aniden düşerse ve sıcaklık da aniden düşmeye başlamışsa kötü hava belirtisi vardır.
Rüzgar hızı ve bulutlanma artar. Yağış (yağmur, kar, çisenti vb.) olur. Barometre aniden yükselirse yaz
aylarında sıcak ve kuru hava olur. Kış aylarında soğuk hava olur. Bulutluluk azalır.
hava durumu nas[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]l tahmin edilir?
YANIT [/FONT]5- Meteorolojide yalnız barometre ve termometre değerleri ile hava tahmini yapmak
her zaman olası değilse de bunların okunmasından yaklaşık bir tahmin yapılabilir.
Barometre aniden düşerse ve sıcaklık da aniden düşmeye başlamışsa kötü hava belirtisi vardır.
Rüzgar hızı ve bulutlanma artar. Yağış (yağmur, kar, çisenti vb.) olur. Barometre aniden yükselirse yaz
aylarında sıcak ve kuru hava olur. Kış aylarında soğuk hava olur. Bulutluluk azalır.
[FONT=Arial,Bold]
AÇIKLAMA:
[/FONT]AŞAĞIDA SINAVDA MECBURİ OLMAYAN PRATİK HAVA
YORUMLARI BULUNMAKTADIR.
YORUMLARI BULUNMAKTADIR.
[FONT=Arial,Bold]
PRAT
[/FONT][FONT=Arial,Bold]İ[/FONT][FONT=Arial,Bold]K YORUMLAR:
A) Barometre ve termometre göstergelerine göre hava yorumu:
Barometre Termometre Yorumlar
A) Barometre ve termometre göstergelerine göre hava yorumu:
Barometre Termometre Yorumlar
[/FONT]
Dü
şüyor Yükseliyor Lodos yönlü rüzgar
Yükseliyor Yükseliyor Kuzey yönlü rüzgar
Rüzgâr kuzey iken Rüzgar şiddetlenecek
süratli yükseliyor
Rüzgâr kuzey iken Kar yağacak
süratli düşüyor
Rüzgâr güney iken Kuzeyden fırtına
sürati yükseliyor
Rüzgâr güney iken Kuvvetli güney rüzgârı
Yükseliyor Yükseliyor Kuzey yönlü rüzgar
Rüzgâr kuzey iken Rüzgar şiddetlenecek
süratli yükseliyor
Rüzgâr kuzey iken Kar yağacak
süratli düşüyor
Rüzgâr güney iken Kuzeyden fırtına
sürati yükseliyor
Rüzgâr güney iken Kuvvetli güney rüzgârı
süratli dü
şüyor
Herhangi bir rüzgârda Sabit Yağmur ve yıldıza
Herhangi bir rüzgârda Sabit Yağmur ve yıldıza
633
yükseliyor Yak
ın rüzgâr
Düşüyor Düşüyor Lodos ve sürekli yağmur
Lodos esnasında Düşüyor Genellikle karayel
yükseliyor
Gündoğusu veya poyraz Kar, bazen yağmur
esnasında yükseliyor
Rüzgâr batı iken Rüzgâr, karayel veya yıldız
düşüyor
Yağmurdan sonra Hava açacak
yükseliyor
Yağmurda 760'dan Devamlı yağmur
fazla düşüyor
îyi havada yükseliyor Hava daha iyi olacak
Düşüyor Düşüyor Lodos ve sürekli yağmur
Lodos esnasında Düşüyor Genellikle karayel
yükseliyor
Gündoğusu veya poyraz Kar, bazen yağmur
esnasında yükseliyor
Rüzgâr batı iken Rüzgâr, karayel veya yıldız
düşüyor
Yağmurdan sonra Hava açacak
yükseliyor
Yağmurda 760'dan Devamlı yağmur
fazla düşüyor
îyi havada yükseliyor Hava daha iyi olacak
[FONT=Arial,Bold]
B) Y
[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]ld[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]zlar[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]n görü[/FONT][FONT=Arial,Bold]ş[/FONT][FONT=Arial,Bold]üne göre hava yorumu:
[/FONT]
a) Bulutsuz bir gecede y
ıldızların donuk veya sönük görünmesi fırtına ve yağmur
geleceğini gösterir.
b) Yıldızların normalden parlak görünmesi havanın değişeceğini gösterir. .
c) Yaz mevsiminde rüzgâr doğudan eserken yıldızların tabii halinden daha büyük
görünmesi yağmur yağacağını gösterir.
d) Yıldızların göz kamaştırır şekilde gözükmesi, yazın güzel bir havaya, kışın ise
soğuğa işarettir.
e)Yıldız kaymalarının çok görünmesi rüzgârın çıkacağını gösterir.
geleceğini gösterir.
b) Yıldızların normalden parlak görünmesi havanın değişeceğini gösterir. .
c) Yaz mevsiminde rüzgâr doğudan eserken yıldızların tabii halinden daha büyük
görünmesi yağmur yağacağını gösterir.
d) Yıldızların göz kamaştırır şekilde gözükmesi, yazın güzel bir havaya, kışın ise
soğuğa işarettir.
e)Yıldız kaymalarının çok görünmesi rüzgârın çıkacağını gösterir.
[FONT=Arial,Bold]
SORU 6
[/FONT]: [FONT=Arial,Italic]Sis nedir? Nas[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]l olu[/FONT][FONT=Arial,Italic]ş[/FONT][FONT=Arial,Italic]ur? Sis çe[/FONT][FONT=Arial,Italic]ş[/FONT][FONT=Arial,Italic]itleri nelerdir?
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
YANIT 6
[/FONT]: Sis, havada askıda olan su damlacıkları nedeniyle deniz seviyesinde görüşü
azaltan bulutumsu tabakadır. Kara yakınında duman şeklinde olur ve duman ile sis karıştığında da
kesif sis meydana çıkar.
Görüş mesafesi l milin altına düştüğü sisli havada denizciler sis oluştuğunu kabul ederek
sis şartlarında seyir durumuna geçerler.
Genel olarak sis oluşmasında sıcak hava tabakası ile soğuk hava tabakasının karşılaşması
azaltan bulutumsu tabakadır. Kara yakınında duman şeklinde olur ve duman ile sis karıştığında da
kesif sis meydana çıkar.
Görüş mesafesi l milin altına düştüğü sisli havada denizciler sis oluştuğunu kabul ederek
sis şartlarında seyir durumuna geçerler.
Genel olarak sis oluşmasında sıcak hava tabakası ile soğuk hava tabakasının karşılaşması
ve havan
ın çiy yapma sıcaklığının altına düşmesi gerekir.
Aşağıdaki tabloda rüyete göre sis türleri verilmiştir:
Aşağıdaki tabloda rüyete göre sis türleri verilmiştir:
[FONT=Arial,Bold]
Rüyet (Gözle yatay görü
[/FONT][FONT=Arial,Bold]ş [/FONT][FONT=Arial,Bold]uzakl[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]ğ[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]) Sis cinsi
[/FONT]
0-200 metre Kuvvetli (kesif) sis
200-500 Mutedil (orta) sis
500-1000 Hafif sis
[FONT=Arial,Bold]200-500 Mutedil (orta) sis
500-1000 Hafif sis
SORU
[/FONT]7 : [FONT=Arial,Italic]Boford (Beaufort) nedir? Aç[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]klay[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]n[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]z?
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
YANIT
[/FONT]7 : Boford rüzgarın kuvvetini gösteren bir ölçümdür. Rüzgarın saniyede metre olarak
süratine göre denizin görünüşünü ve bunların kaç Boford sayısına karşılık olduğunu verir. Denizciler
rüzgar hızını Boford ölçün1üne göre değerlendirirler ve seyir jurnaline buna göre değeri yazılır.
Aşağıda Boford Rüzgar Ölçek cetveli verilmiştir:
süratine göre denizin görünüşünü ve bunların kaç Boford sayısına karşılık olduğunu verir. Denizciler
rüzgar hızını Boford ölçün1üne göre değerlendirirler ve seyir jurnaline buna göre değeri yazılır.
Aşağıda Boford Rüzgar Ölçek cetveli verilmiştir:
[FONT=Arial,Bold]
BOFORD RÜZGAR ÖLÇEK CETVEL
[/FONT][FONT=Arial,Bold]İ
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
Beauford
ölçek Denizde H
ölçek Denizde H
[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]z[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı [/FONT][FONT=Arial,Bold]Denizde gözlenen
say[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]s[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı [/FONT][FONT=Arial,Bold]ad[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı [/FONT][FONT=Arial,Bold]Knot etkisi
say[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]s[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı [/FONT][FONT=Arial,Bold]ad[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı [/FONT][FONT=Arial,Bold]Knot etkisi
[/FONT]
0 Sakin (calm) 0 Deniz yüzeyi ayna gibidir.
1 Hafif rüzgar 1 -3 Denizin yüzeyi azar azar
(light air) buru
1 Hafif rüzgar 1 -3 Denizin yüzeyi azar azar
(light air) buru
şur
634
2 Hafif meltem 4 -6 Denizin yüzü tamamen
(light breeze) buru
(light breeze) buru
şur
3 Yumuşak meltem 7 -10 Denizde küçük dalgalar
(Gentle breeze) oluşur
4 Sakin meltem 11 -16 Dalgaların uçları
3 Yumuşak meltem 7 -10 Denizde küçük dalgalar
(Gentle breeze) oluşur
4 Sakin meltem 11 -16 Dalgaların uçları
(moderate breeze) beyazla
şır
5 Fırışka 17 -21 Dalgaların uçları yuvarlanarak
(Fresh breeze) kırılmaya başlar
6 Kuvvetli rüzgar 22 -27 Dalgaların uçları koparak
(strong breeze) uçmaya başlar
7 Sert rüzgar 28 -33 Dalgalar büyür, rüzgar halatlarda
(near gale) ıslık çalar
8 Çok sert rüzgar 34 -40 Büyük gemiler yalpaya düşer
(gale) güvertede zorlukla yürünür
9 Fırtına 41 -47 Geminin yalpası büyür, bordaya
(strong gale) çarpan sular güverteye
çıkar. Yükler bozulabilir
1 0 Kuvvetli fırtına 48 -55 Dalgalar çok büyür, gemi
(storm) denizler içinde büyük yalpalar
yapar
1 1 Bora 56 -63 Büyük gemiler bile zorlukla
(violent storm) mücadele ederler
1 2 Kasırga 64 -71 Denizde büyük zararlara
(Hurricane) sebep olur.
5 Fırışka 17 -21 Dalgaların uçları yuvarlanarak
(Fresh breeze) kırılmaya başlar
6 Kuvvetli rüzgar 22 -27 Dalgaların uçları koparak
(strong breeze) uçmaya başlar
7 Sert rüzgar 28 -33 Dalgalar büyür, rüzgar halatlarda
(near gale) ıslık çalar
8 Çok sert rüzgar 34 -40 Büyük gemiler yalpaya düşer
(gale) güvertede zorlukla yürünür
9 Fırtına 41 -47 Geminin yalpası büyür, bordaya
(strong gale) çarpan sular güverteye
çıkar. Yükler bozulabilir
1 0 Kuvvetli fırtına 48 -55 Dalgalar çok büyür, gemi
(storm) denizler içinde büyük yalpalar
yapar
1 1 Bora 56 -63 Büyük gemiler bile zorlukla
(violent storm) mücadele ederler
1 2 Kasırga 64 -71 Denizde büyük zararlara
(Hurricane) sebep olur.
[FONT=Arial,Bold]
SORU
[/FONT]8 : [FONT=Arial,Italic]Ana -yön rüzgarlar[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]n[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı [/FONT][FONT=Arial,Italic]aç[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]klay[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]n[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]z?
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
YANIT
[/FONT]8 : Ana yön rüzgarları: Yıldız = Kuzey = N, Gün doğusu = Doğu = E, Kıble= Güney = S,
Günbatısı = Batı = W.
Günbatısı = Batı = W.
[FONT=Arial,Bold]
SORU 9
[/FONT]: [FONT=Arial,Italic]Depresyon. Cephe, Yüksek Bas[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]nç ne demektir'?
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
YANIT 9
[/FONT]: Depresyon alçak basınç olup, basınç çevreden merkeze doğru azalır. Depresyon
oval izobarlar ile kuşatılmış bir alçak basınç sistemidir. Rüzgarlar bu sahanın çevresinde ve merkeze
doğru eserler. Kuzey yarım kürede yönleri saat yelkovanı aksi istikametindedir. Eğer izobarlar arasında
basınç farkları fazla ise kuvvetli fırtınalar oluşur.
Yüksek Basınç (Antisiklon) ise basıncın çevreden merkeze doğru yükseldiği hava sistemidir ve
genellikle iyi havaya delalet eder.
Cephe, depresyon ile ilerleyen hava kütlesinin farklı yapıda olanıdır. Cepheler üç sınıfa
ayrılırlar: (a) Sıcak cepheler, (b) Soğuk cepheler, (c) Oklüzyon (karışık) Depresyon ile sıcak ceple
ilerliyorsa rüzgar sıcak eser. Oklüzyonda ise hem sıcak hem de soğuk hava vardır.
oval izobarlar ile kuşatılmış bir alçak basınç sistemidir. Rüzgarlar bu sahanın çevresinde ve merkeze
doğru eserler. Kuzey yarım kürede yönleri saat yelkovanı aksi istikametindedir. Eğer izobarlar arasında
basınç farkları fazla ise kuvvetli fırtınalar oluşur.
Yüksek Basınç (Antisiklon) ise basıncın çevreden merkeze doğru yükseldiği hava sistemidir ve
genellikle iyi havaya delalet eder.
Cephe, depresyon ile ilerleyen hava kütlesinin farklı yapıda olanıdır. Cepheler üç sınıfa
ayrılırlar: (a) Sıcak cepheler, (b) Soğuk cepheler, (c) Oklüzyon (karışık) Depresyon ile sıcak ceple
ilerliyorsa rüzgar sıcak eser. Oklüzyonda ise hem sıcak hem de soğuk hava vardır.
[FONT=Arial,Bold]
SORU 10
[/FONT]: [FONT=Arial,Italic]Türkiye'deki rüzgarlar ve denizel korunma olanaklar[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]n[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı [/FONT][FONT=Arial,Italic]aç[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]klay[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]n[/FONT][FONT=Arial,Italic]ı[/FONT][FONT=Arial,Italic]z?
[/FONT][FONT=Arial,Bold]
YANIT 10
[/FONT]: Türkiye'de esen rüzgârlar depresyonlara bağlı kuzey veya güney yönlü rüzgârlar
olup, kuvvetleri basınç gradyanına bağlıdır. Bazen Marmara denizi gibi bir küçük ve iç denizde NE
(poyraz) veya SW (lodos) yönlü fırtına kuvvetinde (gale) rüzgârlar eser.
Kıyılarında esen hafif rüzgârlar, özellikle sıcak mevsimlerde ve güney kesimlerde Meltem
adını alır. Bu çeşit rüzgârlar estikleri yerlere göre özel adlar alırlar. Örneğin İzmir civarında esen bu tür
rüzgâra [FONT=Arial,Bold]İ[/FONT][FONT=Arial,Bold]mbat [/FONT]denir.
Akdeniz sahillerinde kuzey yönünden esen kuvvetli rüzgârlar çok çabuk oluşup, aniden de
durulmaları ile tanınır. Bu rüzgârlara Bora denir. Bunun yanında bazı yörelerde bu tür rüzgârlar özel isim
alırlar. İskenderun körfezinde bu tür rüzgâr [FONT=Arial,Bold]yar[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]kkaya [/FONT]adını alır.
Akdeniz sahillerinde esen kuvvetli rüzgârlar lodos ve kıble (SW ve S) yönlerinden olur. Bunlar
çok kısa sürede oluşur ve kuvvetlenir. Yarım saat içinde rıhtımda bağlı bir gemiyi sahile sürükleyecek
kuvvete erişirler.
olup, kuvvetleri basınç gradyanına bağlıdır. Bazen Marmara denizi gibi bir küçük ve iç denizde NE
(poyraz) veya SW (lodos) yönlü fırtına kuvvetinde (gale) rüzgârlar eser.
Kıyılarında esen hafif rüzgârlar, özellikle sıcak mevsimlerde ve güney kesimlerde Meltem
adını alır. Bu çeşit rüzgârlar estikleri yerlere göre özel adlar alırlar. Örneğin İzmir civarında esen bu tür
rüzgâra [FONT=Arial,Bold]İ[/FONT][FONT=Arial,Bold]mbat [/FONT]denir.
Akdeniz sahillerinde kuzey yönünden esen kuvvetli rüzgârlar çok çabuk oluşup, aniden de
durulmaları ile tanınır. Bu rüzgârlara Bora denir. Bunun yanında bazı yörelerde bu tür rüzgârlar özel isim
alırlar. İskenderun körfezinde bu tür rüzgâr [FONT=Arial,Bold]yar[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]kkaya [/FONT]adını alır.
Akdeniz sahillerinde esen kuvvetli rüzgârlar lodos ve kıble (SW ve S) yönlerinden olur. Bunlar
çok kısa sürede oluşur ve kuvvetlenir. Yarım saat içinde rıhtımda bağlı bir gemiyi sahile sürükleyecek
kuvvete erişirler.
635
Türkiye'de esen rüzgârlardan korunma eylemlerini bulunulan bölgelere göre seçmek gerekir.
[FONT=Arial,Bold]a) Karadeniz sahil ve limanlar
[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]:
[/FONT]
İ
stanbul boğazından çıkan bir tekne, Karadeniz'de yapacağı seyir sırasında kuzeyden gelen
fırtınalara karşı dikkatli olmak zorundadır. Bu sahil şeridi üzerinde doğal liman olarak sadece Sinop
bulunur. Bunun dışına Kefken adasını bir sığınma yeri olarak belirtebiliriz. Liman barınağı yapılmış
fırtınalara karşı dikkatli olmak zorundadır. Bu sahil şeridi üzerinde doğal liman olarak sadece Sinop
bulunur. Bunun dışına Kefken adasını bir sığınma yeri olarak belirtebiliriz. Liman barınağı yapılmış
Trabzon, Samsun, Giresun gibi limanlar da teknelerin s
ığınmasına olanak sağlar.
Karadeniz sahillerinde kuvvetli bir fırtınaya yakalanan bir tekne, sığınacağı limanı, rotasına
ve rüzgârın yönüne göre seçmelidir. Örneğin. Zonguldak ile Sinop arasında doğuya seyreden bir tekne
poyraz yönünde bir fırtına ile karşılaşırsa. Zonguldak limanına dönecek, karayel (NW) yönünden bir fırtına
başlamışsa, Sinop limanına ulaşmaya çalışacaktır.
Karadeniz sahillerinde kuvvetli bir fırtınaya yakalanan bir tekne, sığınacağı limanı, rotasına
ve rüzgârın yönüne göre seçmelidir. Örneğin. Zonguldak ile Sinop arasında doğuya seyreden bir tekne
poyraz yönünde bir fırtına ile karşılaşırsa. Zonguldak limanına dönecek, karayel (NW) yönünden bir fırtına
başlamışsa, Sinop limanına ulaşmaya çalışacaktır.
[FONT=Arial,Bold]
b)Marmara sahilleri ve limanlar
[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]:
[/FONT]
İ
stanbul limanı lodos ve poyraz rüzgârlarının etkisi altında kalan bir limandır. Özellikle
kosterler ve amatör tekneleri için lodos çok etkili olur. Her yıl parçalanan ve batan tekneler güncel
konulardır. Lodos fırtınasında demirlenmek için en iyi korunak İstanbul boğazının Paşabahçe körfezi ve
Büyükdere önleridir. Poyraz fırtınalarında ise büyükçe tekneler Yenikapı önlerinde, ufak tekneler de
Beşiktaş veya Ortaköy önlerinde demirleyerek korunabilir.
Marmara sahillerinin kuzey kıyıları bu yönden esen rüzgârlara korunak olduğundan,
kosterlerin ve teknelerin kuzey sahilini izleyerek seyir yapmaları faydalıdır. Güney yönünden esen
rüzgârlar için de güney sahillerini izlemek, Marmara adası, Kapıdağ yarımadası sahillerine yakın
seyretmek faydalıdır.
Marmara denizi limanları içinde güney rüzgârlar için en tehlikeli liman Tekirdağ limanıdır.
Güney rüzgârlara açık olduğundan ilk rüzgâr ikazında hemen demire çıkmak gerekir.
Kuvvetli lodos fırtınalarında Çanakkale boğazında demirleyerek beklemek gerektiğinde, şehrin
önündeki karantina bölgesi değil, boğazın çıkışına yakın, Kepez feneri ve aşağısı tercih edilmelidir.
Boğazdan çıktıktan sonra lodosa karşı bir demirleme ve bekleme yeri de Bozca ada'nın kuzey açıklarıdır.
c)[FONT=Arial,Bold]Ege sahilleri ve limanlar[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]:
kosterler ve amatör tekneleri için lodos çok etkili olur. Her yıl parçalanan ve batan tekneler güncel
konulardır. Lodos fırtınasında demirlenmek için en iyi korunak İstanbul boğazının Paşabahçe körfezi ve
Büyükdere önleridir. Poyraz fırtınalarında ise büyükçe tekneler Yenikapı önlerinde, ufak tekneler de
Beşiktaş veya Ortaköy önlerinde demirleyerek korunabilir.
Marmara sahillerinin kuzey kıyıları bu yönden esen rüzgârlara korunak olduğundan,
kosterlerin ve teknelerin kuzey sahilini izleyerek seyir yapmaları faydalıdır. Güney yönünden esen
rüzgârlar için de güney sahillerini izlemek, Marmara adası, Kapıdağ yarımadası sahillerine yakın
seyretmek faydalıdır.
Marmara denizi limanları içinde güney rüzgârlar için en tehlikeli liman Tekirdağ limanıdır.
Güney rüzgârlara açık olduğundan ilk rüzgâr ikazında hemen demire çıkmak gerekir.
Kuvvetli lodos fırtınalarında Çanakkale boğazında demirleyerek beklemek gerektiğinde, şehrin
önündeki karantina bölgesi değil, boğazın çıkışına yakın, Kepez feneri ve aşağısı tercih edilmelidir.
Boğazdan çıktıktan sonra lodosa karşı bir demirleme ve bekleme yeri de Bozca ada'nın kuzey açıklarıdır.
c)[FONT=Arial,Bold]Ege sahilleri ve limanlar[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]:
[/FONT]
Ege denizi aniden patlayan ve yine birden dinen kuvvetli rüzgârlar
ın bulunduğu bölgedir.
Özellikle İzmir limanında bağlı bulunan bir gemiyi bile zor durumlara düşürecek fırtınalar çıkabilir.
Büyük gemilerin dahi demirde zorlandıkları görülmektedir. Böyle bölgelerde rüzgâra açık bir
sahilde demirlemek sakıncalıdır. Ege sahilleri rüzgâr olarak her mevsim fırtınanın çıkması için uygun
yerler olduğu halde, sahillerin yüzlerce koy, körfez, ada ve yarımada ile dolu olması teknelerin havaya
kapalı bir yer bulup demirlemesini gerçekleştirmektedir.
Özellikle İzmir limanında bağlı bulunan bir gemiyi bile zor durumlara düşürecek fırtınalar çıkabilir.
Büyük gemilerin dahi demirde zorlandıkları görülmektedir. Böyle bölgelerde rüzgâra açık bir
sahilde demirlemek sakıncalıdır. Ege sahilleri rüzgâr olarak her mevsim fırtınanın çıkması için uygun
yerler olduğu halde, sahillerin yüzlerce koy, körfez, ada ve yarımada ile dolu olması teknelerin havaya
kapalı bir yer bulup demirlemesini gerçekleştirmektedir.
[FONT=Arial,Bold]
d)Akdeniz sahilleri ve limanlar
[/FONT][FONT=Arial,Bold]ı[/FONT][FONT=Arial,Bold]:
[/FONT]
Ege sahillerinde oldu
ğu gibi, Akdeniz sahillerinde de en büyük tehlike sabit bir hızla ve
devamlı esen rüzgârlardan değil, aniden bastıran sağanaklardan (rüzgârlardan) oluşur. Bunlar içinde
devamlı esen rüzgârlardan değil, aniden bastıran sağanaklardan (rüzgârlardan) oluşur. Bunlar içinde
İ
skenderun limanındaki yarıkkaya rüzgârını örnek verebiliriz. Karadan denize doğru ve yüksek bir tepe
olan yarıkkaya'dan aşağıya inen fırtına çok kısa sürmesine karşılık limandaki büyük bir gemiyi bile
tehlikeye sokabilir.
Akdeniz sahillerinde genellikle güney yönlü rüzgârlar etkili olurlar. Fakat, Antalya körfezinde
oluşan kuzey yönlü fırtınalar denizcilerin korkulu rüyasıdır.
Bu yörede sahilden oldukça uzak seyredildiğinden özellikle kış mevsiminde dikkatli
olan yarıkkaya'dan aşağıya inen fırtına çok kısa sürmesine karşılık limandaki büyük bir gemiyi bile
tehlikeye sokabilir.
Akdeniz sahillerinde genellikle güney yönlü rüzgârlar etkili olurlar. Fakat, Antalya körfezinde
oluşan kuzey yönlü fırtınalar denizcilerin korkulu rüyasıdır.
Bu yörede sahilden oldukça uzak seyredildiğinden özellikle kış mevsiminde dikkatli
bulunmak gerekir. Kuzeyden gelen fırtınalarda sahile yakın seyretmek yararlı olur.
[/FONT]
ne güsel yaa...