Bulabildigim kadariyla yeni tipte cikan sorulari cevaplari ile derleyip paylasmak istedim en altta bazi sorularin cevablarini bulamadigimdan sizlerin yardimiyla onlarida duzenleyebiliriz.Sizlerinde eklemek istediginiz sayisal yeni tipte sorulari burada paylasip konu butunlugu saglarsak herkesin faydasina olur dusuncesindeyim
1) Deplasmanı 5000 ton olan bir gemi 0,5 m kıça trimlidir. Bu gemi havuza girerken KG= 5 m KM=7 m , MCT 1 cm 100 ton metredir. Geminin yüzme merkezi F gemi topuğundan 35 metre yatay mesafededir. Kritik andaki GM değeri aşağıdakilerden hangisidir ?
a ) 2,5 m
b ) 2,1 m
c ) 1,8 mxxx
d ) 1,6 m
e ) 1,5 m
P = MCT 1 X t → 100 x 50 → P = 142,85 ton
ɻ 35
GMküçülmesi = P X KM → 142,85 X 7 → GMküçülmesi = 0,2 m
∆ 5000
GMkritik = GMbaşlangıç - GMküçülmesi → 2 – 0,2
GMkritik = 1,8 m
2 ) boyu 32 eni 8 yüksekliği 4 metre olan pirizmatik şeklinde ki dubanin deplasmani 512 tondur bu dubanin drafti nedir?
32 x 8 = 256(alan) alan deplasman / alan = draft 512 / 256 =2 metre
3 ) Eni 3m, boyu 8m ve ağırlığı 60 ton olan bir ana makine bloğu güvertede taşınacaktır. Güvertenin dayanma gücü metrekareye 2 ton olduğuna göre bu yükün güvertede taşınabilmesi için yükün daneçleneceği zeminin taban alanı asgari kaç metrekare olmalıdır?
A) 30 m2xxxx
B) 24 m2
C) 28 m2
D) 26 m2
Metre karede dayanma gucu 2 ton ıse 60 tonu kac metrede 60/2=30m2 ye ıhtıyacımız vardır.
4)1 adet DEĞERLERİ AŞAĞIDA VERİLEN BİR GEMİNİN, 30 DERECEYE KADAR DİNAMİK STABİLİTESİNİ HESAPLAYINIZ. ( EĞRİ ALTINDA KALAN ALANI )
AÇI : 0 - 10 - 20 - 30 - 40 - 50 - 60 (DERECE)
KN(M) : 0.00 - 0.17 - 0.28 - 0.50 - 0.32 - 0.02 - 0.13
A-) 0.121 m.radxxxx B-) 0.105 m.rad C-) 0.145 m.rad D-) 0.090 m.rad
3lusımpson metodu uygulancak :
Alan Formulü= 3/8 * 10 derece / 57.3 derece * (gz0 + 3 gz10 + 3 gz20 + gz30)
Formulde 57.3 yada pi/180 ıstedıgınızı kullanabılırsınız aynı sonucu verır.
1- 3/8 Simpson kuralının standart çarpan kesirli sayısı
2- 10 dereceler arası farktır.Örn:0-10-20-30).Kesit alanının en yükseğe çıktığı yeri temsil eder.
3- verilen derece değeri pi(3,14)/180 ile çarparak ; m/radyan değeri bulunur.
4- 1,85m2 değeri yukarıda asagıda toplam değer.
=(3/8)*(10/57,3)*(0+3*0,17+3*0,28+0,50)
=0,121 rad alan
Simpson Kural I Simpson Kural II
------------------------ -------------------------
Çarpanlar; 1 1
4 3
2 3
4 1
1
(Awl hesabında fix çarpan)
1/3 (kural 1) 3/8(kural 2)
ACI(derece) 0 10 20 30 40
KN(m) 0.00 0.553 0.751 0.895 1.000
40 dereceye kadar alan hesaplaması soruldugu taktirde,bu değerler ile;
(Simpson Kuralı I)
Acı Kn Integral Çarpanı Çarpım
0 0.000 1 0
10 0.553 4 2.212
20 0.751 2 1.502
30 0.895 4 3.580
40 1.000 1 1.000
+
------------------
8.294 m2
Awl = 1/3 * 10 * pi/180 * 8,294
Awl = 0.4822
Not
i/180 cevabı alan olarak bulmamızı saglar)
5)- Sandıklı yükün herbirinin hacmi 0,243m3 , herbir sandığın ağırlığı 120kg, geminin 650m3 olan ambarına 350ton yüklenmiştir ve ambarda boş yer kalmamıştır, yitik hacim yüzdesi kaçtır?
a- 0
b- 12
C- 8xxxx
d- 15
e- 30
350000÷120=2916.66 adet
2916.66×0.243=708.75
708.75-650=58.75
(58.75÷708.75)×100=8.289
6)DEPLASMANI 33.450 TON OLAN BİR GEMİNİN DENGE YÜKSEKLİĞİ (GM) 67 cm DİR.YÜKLEMELERDEN SONRA GEMİDE 3* SANCAK TARAFA MEYİL OLMUŞTUR. GEMİNİN MEYİL AÇISINI DÜZELTMEK İÇİN AĞIRLIK MERKEZİ (TCG’si) GEMİNİN SİMETRİ EKSENİNDEN 8 METRE İSKELE TARAFTA OLAN NO-2 D.B.T BALANS TANKINA KAÇ TON BALANS ALINMALIDIR?
a) 170,63 T
b) 450,82 T
c) 149,81 Txxx
d) 85,6 T
Cevap: tan3*=0.052407779 tan£=(wxd)/(deplasmanxgm) 0.052407779=(wx8)/(33450x0.67) m=149.81 ton
7) DEPLASMANI 12.820 TON OLAN BİR GEMİNİN KG’Sİ (VCG) 6,48 mt OLUP, STABİLİTE KİTABINDAN TESPİT EDİLEN KM (TKM) DEĞERİ İSE 7,46 mt ‘DİR. BU GEMİNİN KG’si 0,9 mt OLAN D.B.T BALAST TANKINDAN 300 TON BALASTI DENİZE BASILIRSA GEMİNİN YENİ DENGE YÜKSEKLİĞİ , GM NE KADAR OLUR ?
NOT: 12.520 TON DEPLASMAN İÇİN KM DEĞERİ = 7,44 mt DİR…
a) 0,98 m b) 0,83 m c) 0,76 m d) 0,59
12820 x 6.48 83073.6
-300 x 0.9 -0.9
12520 82803.6
82803.6/12520=6.61 7.44-6.61=0.826=0.83
8)- P.L ( PERMISSIBLE LOAD) DEĞERİ 1,8 ton/m2 OLAN ÜST GLADORANIN YÜKSEKLİĞİ 2,4 m DİR. BU GLADORAYA İSTİF FAKTÖRÜ 1 m3/ton OLAN ÇUVALLI SODYUM NİTRAT YÜKÜ İLE İSTİF FAKTÖRÜ 1,5 m3/ton OLAN KLINKER YÜKÜNDEN GLADORAYA KAÇAR METRE YÜKSEKLİKLERDE YÜKLENİRSE ‘’ TAM ve TÜM’’ YÜKLENMİŞ OLUR ?
a) SODYUM NİTRAT 1 m / KLİNKER 1,4 m
b) SODYUM NİTRAT 1,4 m / KLİNKER 1 m
c) SODYUM NİTRAT 0,8 m / KLİNKER 1,6 m
d) SODYUM NİTRAT 0,6 m / KLİNKER 1,8 m xxxx
Sodyum Nitrat= 1,8 / 1 = 1,8 metre | Yükseklik = 2,4-1,8 = 0,6 metre
Klinker= 1,8/1,5 = 1,2 metre | Yükseklik 2,4-1,2+0,6 = 1,8 metre
9)- BİR AMBARIN MÜSAADE EDİLEBİLİR DİZAYN YÜKÜ Y= 0,85 MT/m3, TANKTOP ‘UN (INNERBOTTOM) PERMISSIBLE LOUD’U (P.L) = 15 ton/m3 VE AMBAR HACMİ 12000 m3 OLARAK VERİLMİŞTİR.AMBAR DERİNLİĞİ 17 METREDİR.BU AMBARA S.F = 1,2 m3/TON OLAN BİR YÜK EN ÇOK KAÇ TON YÜKLENEBİLİR?
a) 10200 TON b) 14400 TON c) 10000 TONxxxx d) 24000 TON
İstif faktörüne göre ambara %100 alınabilecek yükün ağırlığı= 12000 / 1,2 = 10000 Ton
Şıklardan da anlaşılacağı üzere max. 10000 Ton yük yüklenebilir, PL hesaba katılmasına gerek yoktur, çünkü ambarın hacimsel olarak alabileceği yük zaten 10000 tondur.
10- BİR GEMİNİN DEPLASMANI D= 27000 TON OLUP, AĞIRLIK MERKEZİ YÜKSEKLİĞİ KG (VCG) = 7,8 mt DİR. 20* YALPA AÇISI İÇİN DEPLASMAN KARŞILIĞI KN DEĞERİ 3,068 mt OLARAK VERİLMİŞTİR. ANILAN YALPA AÇISINDAKİ GEMİNİN DOĞRULTUCU KOLU , GZ NEKADARDIR?
a) 0,50 mt b) 0,32 mt c) 0,4 mt d) 0,28 mt
Sin Φ 20 = 0,342
KN Φ 20 = 3,068
KG*Sin Φ = 7,8 x 0,342= 2,6676
GZ=KN-KG*SİN Φ = 0,40004
GZ= 0,4
11-deplasmanı 12000 ton GM : 0,68 ve gemi 2,5 derece sancağa meyilli durumdadır.Gemi 300 ton daha yük alacaktır, bu yük 2 numaralı ambarın sancak ve iskele gladorasına yüklenecektir, gladora lar gemi ortasına eşit ve 6 m mesafededirler.Buna göre geminin meyilsiz (upright) olabilmesi için geri kalan yükün ne kadarı sancağa nekadarı iskeleye yüklenmelidir ?( tan 2,5* = 0.0436)
Cevap: 180 ton iskeleye 120 ton sancağa
Tan a = w x l
Deplasman x GM
0.0436 = w x 6 buradan W = yaklaşık 60 ton ( iskeleye dengelemesi için )
12000 x 0.68
300-60 = 240 240 /2 = 120 ton ( her iki tarafa eşit paylaşım)
Sonuç: 180 ton iskeleye 120 ton sancağa
12-deplasman: 10000 ton, GM: 50 cm ambar tabanındaki bir 50 ton yük 10 m yukarı şift ediliyor daha sonra da güvertede 8 m sancağa şift ediliyor, yatma açısı ?(bu sorunun sadece sancaga 8 metre shift edilmiş hali)!!!!!!!!!!
GGv = w x d GGv = ( 50 x 10 ) / 10000 = 0.05
Deplasman Yeni GM: (ağırlık merkezi yukarı çıktığından GM azalacak)
Yeni GM: 0.50 – 0.05 = 0.45 m
Tan a (yatma açısı) = w x l
Deplasman x GM
Tan a (yatma açısı) = ( 8 x 50 ) / ( 10000 x 0.45 ) = 0.0888
Tan a (yatma açısı) = 0.0888
a (yatma açısı) = 5.08
13-Genisligi 21 m olan bir gemiye kereste yuku yuklenecektir,kurallara gore guverte yuksekligi nekadar olmalidir?
-3
-7?
-12
-6xxxx
-5
14-Bir geminin yüklü deplasmanı 4100 ton ve su hattı boyu L =100 m, eni. B =10 m ve yüklü draftı = 5 m ise bu geminin blok katsayısının değeri kaçtır?
a) CB = 0,80xxx b) CB = 0,82 c) CB = 0,41
d) CB = 0,70 e) CB = 0,72
100×10×5÷1.025=4000 Cb= V / L x B x d
4000÷5000=0.80
15-*BİR GEMİNİN DEPLASMANI 10000 TON , LBP = 120 mt. MCT = 200 ton.m/cm, LCF= +2 m, TPC=20 ton/cm OLUP, dF: 8,5 m , dA 9 m dir. GEMİYİ EVENKEEL YAPABİLMEK İÇİN LCG Sİ 55 METRE OLAN FOREPEAK TANKINA KAÇ TON BALANS ALINMALIDIR?
a) 300,6 TON b) 175,4xxxx TON c) 136,8 TON d) 85,9 TON
W=mtc*{t1-t2}/d formülünden cevap 175,4
16-15 mt uzunluğunda 8 mt genişliğinde draftı 2mt olan 3 eşit bölmeli duba , orta bölmeden delinip su alırsa dubanın draftı ne olur?
2,5 mt
3 mt xxx
3,5 mt
4 mt
5 mt
x= draft artışı
l(küçük l ) = yaralanan bölme uzunluğu [15 m / 3 = 5m ]
L= toplam bölme uzunluğu
x = V / A - a
x= l X B X d / [ (LXB) - (lxB) ]
x= l x d / (L- l ) [ B leri sadeleştirdik]
x = 5 x 2 / [15-5]
x = 1 m [draft artışı ]
eski draft 2 m , draft artışı 1 m = son draft = 3m
17) A gemisine SF’ü 1.2 m3 dökme tahıl yüklemektedir. Geminin deplasmanı 27000 dur.Yapılan hesaplamalar sonucu VHM=18320.40 tonmetre, başlangıç GM=2.70 m olarak tespit edilmiştir. Bu geminin GHM’ ini bulunuz.
a) 14475
b) 15267xxx
c) 16650
d) 16860
e) 17100
GHM = VHM / Stowage Factor
19. DEPLASMANI 5000 TON OLAN BİR GEMİNİN BOYU 100 METREDİR. GEMİNİN KM=7 M, KG= 6M VE YÜRDÜRME MERKESİ GEMİ ORTASINDA 3 M GERİDEDİR.MTC 1 CM 80 TON OLDUĞUNA GÖRE KRİTİK 0.40 DENGE YÜKSEKLİĞİNDE OLMASI İÇİN MAX TRİM NEDİR?
GM=KM-KG GM= 1 M İSTENİLEN GM =1-0.40 İSTENİLEN GM =0.60
GM KÜÇÜLMESİ=(P X KM) / DEPLASMAN 0.60=P X 7 / 5000 P=428.571
P X[ (LBP/2)-3] = MTC X TRİM 428.571 X 47 = 80 X TRİM TRİM=251.785 M
20. DEPLASMANI 17000 TON OLAN BİR GEMİ 9.8 METRE DRAFTI İLE SU ÜZERİNDE YÜZMEKTEDİR.YOĞUNLUĞU 1.008 OLAN SUYA GİRDİĞİNDE DRAFTININ 10.4 METRE OLMASI İÇİN KAÇ TON YÜKE İHTİYACI VARDIR?(TPC:22.5 TON) TPC DÜZELTMESİ İHMAL EDİLECEKTİR.
D=M / V FORMÜLÜNDEN 1.025=17000 / V V=16585.366
M=D X V FORMÜLÜNDEN 16585.366 X 1.008 =16718.048 TON DEPLASMAN YAPAR
17000-16718.048 =281.951 TON YOĞUNLUK FARKINDAN YÜKLER
10.4 – 9.8 = 0.60 60 CM ODA 60 X 22.5 = 1350 TON
1350 + 281.951 = 1631.951 TON YÜKLER
21. BOYU 32 ENİ 8 YÜKSEKLİĞİ 4 METRE OLAN PİRİZMATİK ŞEKLİNDE Kİ DUBANIN DEPLASMANI 512 TONDUR BU DUBANIN DRAFTI NEDİR?
32 X 8 = 256 ALAN DEPLASMAN / ALAN = DRAFT 512/256 =2 METRE
22. 16° Kİ YOĞUNLUĞU 0.75 OLAN BİR YAKIT TANKINDA 1° DEKİ GENLEŞME KATSAYISI 0.00027 İSE 24° DEKİ HACMİ 3400 M³ OLAN YAKITIN KÜTLESİ NEDİR?
YOĞUNLUK = KÜTLE/HACİM YANİ D = M / V FORMÜLÜ İLE ÇÖZÜLECEK
SADECE YOĞUNLUĞU BULMA FÖRMÜLÜ:
D = D(İÇ) – [ ( HACİMSEL DERECE – 15 ) X KATSAYI] GERÇEK FORMÜL BUDUR TANKERLERDE BU FORMÜL İLE HESAPLANIR.
GASIM IN İSTEDİĞİ FORMÜL:
D= D(İÇ) – [(HACİMSEL DERECE – YOĞUNLUKTAKİ DERECE)X KATSAYI]
ŞİMDİ GASIM İSTEDİĞİ ŞEKİLDE ÇÖZELİM.
D = 0.75 – [ ( 24-16 ) X 0.00027 ] D = 0.74784 D = M / V 0.74784 = M / 3400
M = 0.74784 X 3400 M = 2542.656 TON SORUNUN CEVABI BUDUR.
GERÇEK FORMÜLLE ÇÖZELİM:
TANKLAR, TANKERLERDE 15° ÜZERİNDEN HESAPLANIR O YÜZDEN VERİLEN SICAKLIKTA Kİ YOĞUNLUĞU KATSAYIYA ÇEKİLEREK 15° DEKİ GOĞUNLUK DEĞERİ BULUNUR
1° DEKİ KATSAYISI 0.00027 DİR
GERÇEK YOĞUNLUK 16° DEKİ 0.27 İSE 15 ° DEKİ 0.75 - 0.00027 = 0.74973
D = 0.74973 – [(24-15) X 0.00027] D = 0.7473 D = M /V
0.7473 = M / 3400 M = 2540.82 TON
23. SF:0.8 OLAN BİR YÜKÜN P.L: 4 DİR. BU YÜKÜN MAX YÜKSELME MESAFESİ NEDİR?
h = SF X P.L h= 0.8 X 4h = 3.2
24-Uzunluğu 180 m,eni 25 m olan geminin boş draftı 4m ve block katsayısı Cb:0.775 tir, geminin yüklü draftı 8m blok katsayısı Cb:0.622 dir.Geminin deadweigti nedir?8653.05
25- Deplasmanı =10.000 ton olan bir gemi, yoğunluğu 1,024 ton/m3 olan bir suda yüklemekte iken KM =6,00 metre, KG=5,50 metredir. Gemide 20 metre uzunluğunda,15 metre genişliğinde bir çift dip tankı vardır. Bu tank boyuna 2 perde ile 3 eşit parçaya ayrılmıştır. Tanklar yoğunluğu 0,96 olan petrolle kısmen doludur. Güvertede bulunan 30 tonluk bir yük gemi eni istikametinde 15 metre hareket ettirilirse (GM küçülmesini hesaba katarak) geminin yapacağı meyil miktarının açısal değerini bulunuz.
Cevap: 0,102 m
26- 120 metre boyunda, Deplesmanı 6000 ton olan bir geminin baş tarafta ölçülen draftı 5,00 metre ve kıç tarafta ölçülen draftı 5,10 metredir. Geminin yüzdüğü su hattı (LCF) gemi ortasından 1,5 metre gerisindedir. Ve bu noktaya göre su hattı alan merkezi etrafındaki boyuna atalet momenti I=580.000 m4 (Atalet Momenti =LB3/12) (G1M1L=B2M1L) BML= I x γ / Δ ( γ: Geminin yüzdüğü su yoğunluğu :1,025 ) Buna göre gemi ortasından 50 metre kıç tarafa 120 tonluk bir ağırlık konulursa yeni draftlar ne olur?
Cevap: baş= 4,49 m. kıç=5,65 m.
27- 100 metre boyunda bir geminin 6,00 metre su çekiminde deplasmanı 10.000 ton olarak ölçülmüştür. Geminin yüzme merkezinin boyuna yeri, gemi ortasından 4 metre kıçadır. Gemi içindeki bir ağırlık hareketi sonucu ağırlık sonucu ağırlık merkezinin boyuna yeri (LCG), gemi ortasından 1 metre kıça hareket etmektedir. Hidrostatik eğrilerden ölçülen MTC=100 ton olduğuna göre baş ve kıç su çekimlerini bulunuz.
Cevap: baş= 5,46 m kıç=6,46 m.
28- DİKMELER ARASI BOYU 150 M. OLAN BİR GEMİ LİMANDAN HAREKET EDERKEN DRAFTLARI BAŞ: 7,2 M. KIÇ: 7,4 M. DİR. GEMİDE F NOKTASI GEMİ AMBARININ 1 M. GERİSİNDE BULUNMAKTADIR BU GEMİNİN F NOKTASININ 70 M. ÖNÜNDE BULUNAN BİR TANKINDA 550 TON , F NOKTASININ 60 M GERİSİNDE BULUNAN DİĞER BİR TANKINDA 600 TON YAKIT BULUNMAKTADIR. GEMİ SEYRE ÇIKINCA KIÇTA BULUNAN TANKINDAN 450 TON YAKIT HARCAMIŞTIR. BU GEMİNİN LİMANA TRİMSİZ VARABİLMESİ İÇİN BAŞTAKİ YAKIT TANKINDAN KIÇTAKİ YAKIT TANKINA KAÇ TON YAKIT TRANSFER EDİLMELİDİR. ( MTC: 200 TON )
A-)160,46 B-) 176,92 C-) 182,15 D-) 169,54
31.Boyu L=100 m olan bir geminin baş draftı df =3 m , kıç draftı da = 4,60m’dir. Geminin MCT‘si = 50 ton-m/cm ise, bu gemi trim düzeltmesi yapmadan havuza girerse kıç omurga iskemlesi üzerinde oluşacak maksimum basınç kuvveti, P kaç ton olur? (NOT: LCF mastoridedir)
a) 160 tonxxx b) 80 ton c) 240 ton
d) 260 ton
e) Geminin deplasmanı bilinmeden hesaplanamaz.
MCT x Trim(cm)
P = -----------------
LCF
32.Meyil deneyi yapmak üzere güvertesine 15 tonluk bir ağırlık konan gemide deplasman 3150 ton oluyor. Bu ağırlık enine doğrultuda 10 m hareket ettirildiğinde 8 m boyundaki bir sarkaç, 0,28 m sapma yaptığına göre meyil açısını bulunuz.
a) 4° b) 3° c) 2° d) 5° e) 1°
tanφ-1=0,28/8
tanφ-1=0,035
=2,0045340..
33-Bir geminin toplam ambar hacmi 12000 m3 olup gemideki yakıt, kumanya, constant vs. cıktıktan sonraki kalan deadweight i 8500 tondur. Ham krom s.f=0,36 pamuk s.f =3,9 olup geminin tam ve tüm yüklemesi için ne kadar krom ve pamuk yüklemesi gerekmektedir?
K = Krom P = Pamuk
K + P = 8500 → K = 8500 – P
K X S.F. + P x S.F. = 12000 m3
( 8500 – P ) X 0,36 + P X 3,9 = 12000
3060 – 0,36 P + 3,9 P = 12000
3,54 P = 8940
P = 2525,42 Ton
K = 8500 – 2525,42
K = 5974,58 Ton
34-boyu 24m genişliği 8m draftı 2m olan bir dikdörtgenler prizması var.Ağırlık merkezinin yüksekliği 3m ise gm kaçtır?
bm=b2/12xd den 64/12.2 =2.66m
kb =d/2 den 2/2= 1 m
km=kb+bm=3.66m
gm:km-kg =3.66-3=0,66 m olur,
35-9000 deplasman bi tankın ebatlarını vermis 22*14*8 bi kısmı dolu malın densitysi 0,9095 diye bi soru vardı GM kuculmesi nedir?
deplasmanı 2000 olan deniz suyunda yüzekte olan bir gemide ,ölçüleri (boy-en-yükseklik belirtmiyor) 10-8-4 m olan tank yarısına kadar 0,8890 özgül ağırlıklı sıvıyla doludur.bu tankın yaratmış olduğu free surface moment nedir demiş?
1. soru I/V x d1/d2 x 1/n2 formülünden çıkıyor 10-8-4 diye verdiği ölçüler sırasıyla L B D
I = LB3/12
V = deplasman / 1.025 olacak galiba
d1 sıvının yoğunlupu
d2 deniz suyu yoğunluğu
n bordadan bordaya tank sayısı
36. Sancak ve iskele içme suyu tankları tam dolu değildir geminin deplasmanı 8500 ve içme suyu tanklarının boyu 23m genişliği ise 14 m deniz suyu yoğunluğu 1,025 olduğuna göre tanklardaki içme sularının oluşturduğu sıvı etkisininden dolayı oluşan GM küçülmesini hesaplayın.
Cvp formul : FSM= L x B³ / 12 x V formülü kullanılarak bulunuyor
37. Boyutları en boy yükseklik 18-22-8,5m olan tankın içinde özgül ağırlığı 0.83kg/m³ olan bir sıvı
bulunmaktadır... Sıvının ullege’i 1,8 m olduğuna göre tanktaki sıvının ağırlığı?
8,5m - 1.8m = 6.7m tanktaki sıvının yüksekliği
18 x 22 x 6,7=2653.2m³ v(hacim)
denst.= m / V m= densty. x V
m= 0,83 x 2653.2 m= 2202.156kg
38---A gemisi dökme tahıl yüklemektedir.Geminin boş ağırlığı 6750 ton, geminin aldığı yük =18150 ton,
gemi-deki tatlı su 50 ton, yakıt 200 ton dur.Yapılan hesaplamalar sonucu GHM=9930 tonmetre, başlangıç
GM=2.50 m olarak tespit edilmiştir. Bu bilgiler ışıgında SOLAS? a uygunluk açısından bu geminin yatma
açısını hesaplayınız.
a) 6.5 °
b) 7.5°
c) 8°
d) 9° ----yatma açısı=(GHM*57.3)/(Deplasman*GM) = (9930*57,3)/(25150*2.5)= 9.04
e)10°
39- A gemisine stowage faktörü 1.2 m3 dökme tahıl yüklemektedir. Geminin deplasmanı 27000 dur. Yapılan
hesaplamalar sonucu VHM=18320.40 tonmetre, başlangıç GM=2.70 m olarak tespit edilmiştir. Bu bilgiler
ışığında SOLAS? a uygunluk açısından bu geminin yatma açısını hesaplayınız.
a) 9°
b) 0° -----GHM = VHM/İSTİF FAKTÖRÜ = 18320.40/1.2 = 15267
c) 11° ----yatma açısı=(GHM*57.3)/Deplasman*GM = (15267*57,3)/27000*2.7=11.99=12
d) 12°
e) 13°
40-Başta ve Kıçta 8.0 m. su çeken trimsiz bir gemiden aşağıdaki yükler boşaltılmış ve yüklenmiştir. Geminin
TPC?si 25 ton ve birim trim momenti MCT1cm= 175 tonmetre /cm olduğuna göre sonuç draftları
hesap-layınız. (Not: F noktası gemi ortasındadır)
KOMPARTMANLAR AĞIRLIKLAR ORTADAN MESAFE
Boşaltma: No:1 Ambar 150 Ton 50 m Başa
Yükleme: No: 2 Ambar 100 Ton 40 m Başa
a) Baş : 7.80 m. ; Kıç: 8.10 m.
b) Baş : 7.88 m. ; Kıç: 8.08 m.
c) Baş : 7.75 m. ; Kıç: 7.95 m.
d) Baş : 7.92 m. ; Kıç: 8.15 m.
e) Baş : 7.85 m. ; Kıç: 8.15 m
50 ton tahliye farkından dolayı paralel yükselme= 2cm = 0.02m
150*50= 7500 Kiça trim (boşaltma)
100*40= 4000 Başa trim (yükleme)
toplam trim mom= 3500 kıça
trim değişimi= 3500/175 = 20 cm Kıça
F gemi ortasında oldugundan trimin yarısı baştan eksilir yarısı kıca eklenir.
baş draft= 8.00m-0.02m(paralel yükselme)-0.10m= 7.88m
kıç draft = 8.00m-0.02m(paralel yükselme)+0.10m= 8.08m
41- Başta: 3.75 m Kıçta: 5.00 m su çeken bir gemide F noktası gemi ortasındadır. Bu gemiye aşağıda gösterilen
yükler yüklenmiştir. TPC = 90 ton, MCT 1cm = 195 ton metre olduğuna göre bu yükleme sonunda
baş ve kıç draftları hesaplayınız
No:1 Ambar 500 ton Ortadan mesafe 15 m başa
No:2 Ambar 1500 ton Ortadan mesafe 5 m başa
No:3 Ambar 1250 ton Ortadan mesafe 25 m kıça
a) Baş D: 3.35 m Kıç D: 5.45 m
b) Baş D: 3.69 m Kıç D: 5.77 m
c) Baş D: 3.52 m Kıç D: 5.45 m
d) Baş D: 4.55 m Kıç D: 5.10 m
e) Baş D: 4.30 m Kıç D: 5.30 m
500t*15m= 7500tm (başa moment)
1500* 5m= 7500tm (başa moment)
1250*25m=31250tm(kıça moment)
toplam moment= 16250(kıça)
trim değişimi=16250/195= 83cm
toplam yüklenen yük=3250t
yükten paralel batma=36cm=0.36m
kıç trim değişimi =83cm/2=41.5cm(+) LCF gemi ortasında trim eşit dağılır
baş trim değişimi=83cm/2=41.5cm(-)
baş draft=3.75m+036m(paralel batma)-0.41m=3.69m
kıç draft=5.00m+036m(paralel batma)+0.41m=5.77m
42-Sancak ve iskele içme suyu tankları tam dolu değildir geminin deplasmanı 8500 ve içme suyu tanklarının
boyu 23m genişliği ise 14 m deniz suyu yoğunluğu 1,025 olduğuna göre tanklardaki içme sularının
oluşturduğu sıvı etkisininden dolayı oluşan GM küçülmesini hesaplayın.
FSM=23X14'ÜN KÜBÜ(14X14X14)/12 işlem bitince çıkanı 1.025 ile çarp FSM (sonuç) :5.39 çıkıcak
FSM / DEPLASMAN = 5.39 / 8500 = 0.63 gm küçülmesi....
L= Tankın Boyu
B= Tankın Eni
43- Limanda yüklemesi devam eden bir gemi en son kereste yükleyecektir kereste yüklemesinden önce
deplasmanı 8100 ton KG 5,3 m bu gemi KG 10,80 m olan güvertesine kerste yükleyecektir limandan
hareketten sonra 25 gün seyir yapacak olan bu gemi KG 0,63 olan tanklarından günde 24 ton yakıt ve
KG 1,30 olan tanklarından günde 5 ton su harcayacaktır KM 7,5 OLDUĞUNA GÖRE GEMİNİN VARIŞ
LİMANINA 0,5 METREDEN AZ OLAMYAN BİR gm ile varabilmesi için kaç ton kereste yüklemesi
gerekir.
Ağırlık KG Moment
8100 5.3 42930
x 10.8 +10.8 x
(600) (25x24) 0.63 -378
(125) (25x5) 1.3 -162.5
toplam :7375 + x 42389.5 + 10.8x
GM=KM-KG KG=KM-GM KG= 7.5 -0.5 = 7
KG=42389.5 +10.8X / 7375 + X (KG YERİNE 7 YAZ VE 7375 + X İLE ÇARP)
X = 2430.4 ÇIKICAK
-44-deplasmanı 10000 t olan gemının 15 derece meyılde dogrultucu moment kolu 0.2 , KM=6.8 dır. bu
gemının KG sı ne olur ?
0,2
Tan 15°= ------------ = 0,746 GM= KM – KG
GM
0,746= 6,8 – KG
KG= 6,054
45-Boyu,eni,derinliği 30,8,4 m olan dubanın deplasmanı 587 tondur. Tatlı suda yüzmekte 5 derece meyille
yüzmekte olan bu dubanın doğrultucu moment kolu nedir?
GZ = GM x Sinθ >Sin5 değerini bildiğimize göre GM i bulmalıyız.
Dikdörtgen prizma olduğu için KG = h/2 > KG = 4/2=2
Dikdörtgen prizma olduğu için BM = Beam²/12d > drafta ihtiyacımız var.
Arşimed yüzme kanunlarına göre
Yer değiştirilen sıvı hacmi x yoğunluk = Ağırlık
30x8xdx1=587
d=587/240 = 2,4458333 ~=2,44
BM = 8x8/12x2,44
BM = 64/29,28 = 2,18579 ~=2,19
KM = BM + KB
Dikdörtgen prizma olduğu için KB = d/2 = 1,22
KM =2,19 + 1,22 = 3,41
KM-KG = GM
3,41-2 = 1,41
GZ = 1,41 x Sin5 =0,122889 ~=0,12 metre
46-3.5 m draftla yüzen bir gemi bu su hattında 45m ve 16 m sırasıyla boy ve ene sahip ise 1900m3
deplasman hacmindeki blok katsayısını hesaplayınız ?
cevap : Cb= V / L x B x d
1900m3 / 45x16x3,5 = 0,75
47)1,2 ve 3 nolu soruları aşağıdaki probleme göre cevaplandırınız.
Boyu 100 m., genişliği 20 m., draftı 8 m. ve deplasmanı 8,000 ton olan bir yük gemisinin, limandan kalkış durumunda ağırlık merkezinin düşey yeri (KG) 6.5 m., KB= 3.0 m. ve BM=4.0 m, ve stabilite çapraz değer tablosundan (cross-curves) okunan KN (kaide hattındaki doğrultucu moment kolu) değerleri aşağıdaki gibi verildiğine göre;
o 0 o 10 o 20 o 30 o 40 o 50 o 60 o 70 o
KN [m] 0.00 1.30 2.50 3.75 4.50 5.00 5.50 6.00
1. Geminin 30 derece meyil açısındaki doğrultucu moment kolu (GZ) değerini hesaplayınız.
a) 4.50 m b) - 0.50 c) 4.25 m d) 0.50 m
2. Gemi güvertesindeki 300 tonluk bir yük, bulunduğu konumdan 4 metre sancak tarafına doğru hareket ettirilirse geminin yapacağı meyil açısını bulunuz?
a) 0.3 O b) 1.67 O c) 10.7 O d) 16.7 O
3. Gemi güvertesindeki 300 tonluk bir yük, bulunduğu konumdan 8 metre aşağı doğru hareket ettirilirse geminin yeni metasantr yüksekliğini (G1M) hesaplayınız.
a) 0.8 m b) 0.65 m c) .95 m d) 0.6 m
KG,KB ve BM değerlerinden GM değerini elde edebiliriz.
GM=KM-KG'dir.KM=KB+BM olduğuna göre;
KM=3+4=7 m
GM=7-6.5=0.5 m
a)GZ=KN-KGxSin(φ)
φ=30 değerindeki KN=3.75 m
GZ=3.75-6.5xSin30=0.5 m Yani D Şıkkıdır.
b)Gemi bünyesindeki 300 ton yük sancağa hareket ettirilirse deplasman aynı kalır.Buna göre;
GG2(Yükün sancağa hareketinden dolayı oluşan eski G noktası ve yeni G2 noktası arası uzaklık)=w(Ağırlık) x d(Uzaklık) / Deplasman
GG2=300 x 4 / 8000 = 0.15 m
Yükün sancağa hareketinden oluşan meyil açısı;
Tan(φ)=GG2/GM
Tan(φ)=0.15/0.5 = 0.3 ise φ=Tan-1(0.3) = 16.7º dir. Cevap D Şıkkıdır.
c)Ağırlığın düşey olarak aşağı hareketinden kaynaklı GG1 değişiminde yine deplasman aynıdır.Ancak ağırlık aşağı hareket ettirildiği için yeni G1 noktası aşağı kayar ve GM büyür.Buna göre;
GG1(Eski G noktası ve yeni G1 noktası arasındaki uzaklık)=w(Ağırlık) x d(Uzaklık) / Deplasman
GG1= 300 x 8 / 8000 = 0.3 m
Yeni GM = Eski GM + GG1
G1M = 0.5 + 0.3 = 0.8 m.dir.Cevap A Şıkkıdır.
48)Boyu 110 m, genişliği 18 m, draftı 8 m ve deplasmanı 10,000 ton olan bir yük gemisinin limandan kalkış duru-munda ağırlık merkezinin düşey yeri (KG) 6,4 m, KM= 7,0 olduğuna göre;
Gemideki yakıt tanklarının toplam serbest yüzey hacim momenti (FSI) 1000 m4 olduğuna göre, serbest sıvı yüzey etkisinden dolayı geminin ağırlık merkezindeki kısmi yükselme (serbest yüzey düzeltmesi, FSC) ne ka-dardır? Yakıt yoğunluğu 0,84 ton/m³.
a) 0,076 m
b) 0,119 m
c) 0,084 m ***
d) 0,100 m
FSC(Free Surface Correction) için kullandığımız formül;
FSC= ( Tank İçi Sıvı Yoğunluğu x FSI ) / (Deplasman x n2)
n=Tank içi bölme sayısı
FSI= Ixx atalet moment alanı.Eğer soruda verilmeseydi Ixx = (L x B³)/ 12 olarak hesaplayabilirdik.Birimi her zaman m4'tür.
Buna göre;
FSI= 1000 m4
Yakıt yoğunluğu 0,84 ton/m³
Deplasman= 10 000 ton
n= Soruda belirtmediği için 1 alınır.
FSC= (0,84 x 1000) / (10 000 x 1) = 0,084 m.dir.
49-Tatlı suda 5 derece meyille yüzen 30x8x4 ölçülerindeki dubanın deplasman=587 tondur.dubanın doğrultucu momentini hesaplayınız?
KM=KB+BM
BM=en^2/12*draft
KB=draft/2
587=32*8*draft
draft=2.44583333
KB=draft/2=1.222916667
BM=en^2/12*d=8*8/12*2.44583333=2.180579219
KM=KB+BM=3.409745919
SORU DA AKSİ BELİRTİLMEMİŞSE DUBA HOMOJENDİR AĞIRLIK MERKEZİ ORTADADIR.(YANLIŞ OLABİLİR BİLDİĞİM KADARIYLA SÖYLÜYORUM SEN YİNE DE ARAŞTIR BİR ŞEY BULURSAN PAYLAŞIRSAN HEPİMİZ ÖĞRENİRİZ)
BU DURUMDA KG=2
GM=KM-KG=1.409745919
DOĞRULTUCU MOMENT=DEPLASMAN*TAN YATMA AÇISI*GM=72.3986936
50-Boyu 32 m., genişliği 8 m., derinliği 4 m. olan bir duba tatlı suda 512 ton deplasmanla yüzmektedir. Dubanın KG si 3 metredir. Daha sonra duba üzerine KG si 1 metre olan 64 ton yük almaktadır. Buna göre;
1) Dubanın başlangıçtaki draftını bulunuz.
a) 2.0 m b) 3.0 m c) 2.25 m d) 1.50 m
2) Dubanın yük aldıktan sonraki metasantr yüksekliğini (GM) bulunuz.
a) 0.275 m b) 0.595 m c) 0.666 m d) 0.718 m
3) Dubanın 5O meyil açısındaki doğrultucu momentini bulunuz.
a) 576 ton.m b) 36 ton.m c) 250 ton.m d) 0.087 ton.m
A-) 1) Dubanın başlangıçtaki draftını bulunuz.
32*8*draft=512 draft=2.0m
A-) 2) Dubanın yük aldıktan sonraki metasantr yüksekliğini (GM) bulunuz.
yük aldıktan sonraki draft
32*8*yeni draft=512+64 yeni draft=2.25
KB=yeni draft/2
=2.25/2=1.125
BM=en^2/(12*draft)
=8*8/(12*2.25)
=2.370370
KM=KB+BM
=1.125+2.370370
=3.49537
yükleme sonrası yeni KG
yeni KG=[(512*3)+(64*1)]/(512+64)
yeni KG=2.777777
GM=KM-KG
=3.495370-2.777777
=0.71759
A-)3) Dubanın 5O meyil açısındaki doğrultucu momentini bulunuz.
tan5=GZ/0.718
tan5*0.718=GZ
0.06281686=GZ
GZ*576=36.1825116
Bir geminin dikdörtgen kesite sahip yakıt tankının boyu 12 metre, genişliği 8 metre ve derinliği 1.5 metredir. Bu tankın, yoğunluğu 0.85 ton/m3 olan yakıt ile %50 dolu olduğu bilinmektedir. Bu geminin deplasmanı 2175 ton, KG si 4.3 metre ve KM değeri 5.0 metre olduğuna göre geminin GM ini serbest yüzey etkilerini de dikkate alarak hesaplayınız.
a) 0.9 m b) 0.7 m c) 0.5 m d) 0.2 m
-*istif faktörü s.f = 1,2 m3/mt olan tahil taşiyan bir geminin deplasmani 27000 ton ve denge yüksekliği 1,5 mt dir. ambarlarin toplam vhm’i = 5936,4 m4 dir. bu gemide tahil kaymasi olursa , gemide kaç derecelik kalici meyil açisi oluşur? bu açi solas kurallarina uygunmudur?
a) 8,2* UYGUNDUR
b) 7* UYGUNDUR
c) 13,1* UYGUN DEĞİLDİR
d) 5,3* UYGUNDUR
bir tankın ebatlarını veriyor ve kıc ya da bastan ullage borusunun mesafesini veriyor. Tank icindeki sıvıın yogunlugunu, geminin boyunu ve trimi (direk metre cinsinden) verip sizden tank icindeki malın miktarını istiyor..
çözüm icin tankın icindeki malın egimini bilmeniz gerekiyor tankın icindeki sıvının egimi ise .. trim/gemi boyu = tanx..
- KALDIRMA KAPASİTESİ 1.7 M2/TON OLAN BİR BUMBA, ÇUVALLI ŞEKİLDE YÜKLENEN VE SF: 0.4 M3 OLAN BİR YÜKÜ KAÇ METRE YUKARI KALDIRIR ?
29- GEMİ SAHİLDEKİ YÜKÜ GEMİ TABANINDAN 12 M YÜKSEKLİĞİ OLAN KENDİ VİNCİ İLE ALACAKTIR. 100 TONLUK BİR MADDEYİ SANCAK 12 M.YE YÜKLEYECEKTİR. GEMİNİN 4 DERECE YATMASI İÇİN BAŞLANGIÇ KG’Sİ NE OLMALIDIR.
30--Dikdörtgen şeklindeki tankın boyutları 24x8x3.2 mtrdir ve LCG'si:xxx metredir. Iskandil borusu tankın kıçından 4 metre ilerde ve iskandil 105 Cm ölçülmüştür. Gemi Boyu 150 Mtr LCF si gemi ortasından 2.5 Mtr geridedir. Gemi 1 Mtr kıça trimli olup, Bu tankta 0,86 yoğunluktaki sıvıdan kac ton bulunmaktadır.
a)346 ton
b) 80 ton
c)2xx ton
1) Deplasmanı 5000 ton olan bir gemi 0,5 m kıça trimlidir. Bu gemi havuza girerken KG= 5 m KM=7 m , MCT 1 cm 100 ton metredir. Geminin yüzme merkezi F gemi topuğundan 35 metre yatay mesafededir. Kritik andaki GM değeri aşağıdakilerden hangisidir ?
a ) 2,5 m
b ) 2,1 m
c ) 1,8 mxxx
d ) 1,6 m
e ) 1,5 m
P = MCT 1 X t → 100 x 50 → P = 142,85 ton
ɻ 35
GMküçülmesi = P X KM → 142,85 X 7 → GMküçülmesi = 0,2 m
∆ 5000
GMkritik = GMbaşlangıç - GMküçülmesi → 2 – 0,2
GMkritik = 1,8 m
2 ) boyu 32 eni 8 yüksekliği 4 metre olan pirizmatik şeklinde ki dubanin deplasmani 512 tondur bu dubanin drafti nedir?
32 x 8 = 256(alan) alan deplasman / alan = draft 512 / 256 =2 metre
3 ) Eni 3m, boyu 8m ve ağırlığı 60 ton olan bir ana makine bloğu güvertede taşınacaktır. Güvertenin dayanma gücü metrekareye 2 ton olduğuna göre bu yükün güvertede taşınabilmesi için yükün daneçleneceği zeminin taban alanı asgari kaç metrekare olmalıdır?
A) 30 m2xxxx
B) 24 m2
C) 28 m2
D) 26 m2
Metre karede dayanma gucu 2 ton ıse 60 tonu kac metrede 60/2=30m2 ye ıhtıyacımız vardır.
4)1 adet DEĞERLERİ AŞAĞIDA VERİLEN BİR GEMİNİN, 30 DERECEYE KADAR DİNAMİK STABİLİTESİNİ HESAPLAYINIZ. ( EĞRİ ALTINDA KALAN ALANI )
AÇI : 0 - 10 - 20 - 30 - 40 - 50 - 60 (DERECE)
KN(M) : 0.00 - 0.17 - 0.28 - 0.50 - 0.32 - 0.02 - 0.13
A-) 0.121 m.radxxxx B-) 0.105 m.rad C-) 0.145 m.rad D-) 0.090 m.rad
3lusımpson metodu uygulancak :
Alan Formulü= 3/8 * 10 derece / 57.3 derece * (gz0 + 3 gz10 + 3 gz20 + gz30)
Formulde 57.3 yada pi/180 ıstedıgınızı kullanabılırsınız aynı sonucu verır.
1- 3/8 Simpson kuralının standart çarpan kesirli sayısı
2- 10 dereceler arası farktır.Örn:0-10-20-30).Kesit alanının en yükseğe çıktığı yeri temsil eder.
3- verilen derece değeri pi(3,14)/180 ile çarparak ; m/radyan değeri bulunur.
4- 1,85m2 değeri yukarıda asagıda toplam değer.
=(3/8)*(10/57,3)*(0+3*0,17+3*0,28+0,50)
=0,121 rad alan
Simpson Kural I Simpson Kural II
------------------------ -------------------------
Çarpanlar; 1 1
4 3
2 3
4 1
1
(Awl hesabında fix çarpan)
1/3 (kural 1) 3/8(kural 2)
ACI(derece) 0 10 20 30 40
KN(m) 0.00 0.553 0.751 0.895 1.000
40 dereceye kadar alan hesaplaması soruldugu taktirde,bu değerler ile;
(Simpson Kuralı I)
Acı Kn Integral Çarpanı Çarpım
0 0.000 1 0
10 0.553 4 2.212
20 0.751 2 1.502
30 0.895 4 3.580
40 1.000 1 1.000
+
------------------
8.294 m2
Awl = 1/3 * 10 * pi/180 * 8,294
Awl = 0.4822
Not
i/180 cevabı alan olarak bulmamızı saglar)5)- Sandıklı yükün herbirinin hacmi 0,243m3 , herbir sandığın ağırlığı 120kg, geminin 650m3 olan ambarına 350ton yüklenmiştir ve ambarda boş yer kalmamıştır, yitik hacim yüzdesi kaçtır?
a- 0
b- 12
C- 8xxxx
d- 15
e- 30
350000÷120=2916.66 adet
2916.66×0.243=708.75
708.75-650=58.75
(58.75÷708.75)×100=8.289
6)DEPLASMANI 33.450 TON OLAN BİR GEMİNİN DENGE YÜKSEKLİĞİ (GM) 67 cm DİR.YÜKLEMELERDEN SONRA GEMİDE 3* SANCAK TARAFA MEYİL OLMUŞTUR. GEMİNİN MEYİL AÇISINI DÜZELTMEK İÇİN AĞIRLIK MERKEZİ (TCG’si) GEMİNİN SİMETRİ EKSENİNDEN 8 METRE İSKELE TARAFTA OLAN NO-2 D.B.T BALANS TANKINA KAÇ TON BALANS ALINMALIDIR?
a) 170,63 T
b) 450,82 T
c) 149,81 Txxx
d) 85,6 T
Cevap: tan3*=0.052407779 tan£=(wxd)/(deplasmanxgm) 0.052407779=(wx8)/(33450x0.67) m=149.81 ton
7) DEPLASMANI 12.820 TON OLAN BİR GEMİNİN KG’Sİ (VCG) 6,48 mt OLUP, STABİLİTE KİTABINDAN TESPİT EDİLEN KM (TKM) DEĞERİ İSE 7,46 mt ‘DİR. BU GEMİNİN KG’si 0,9 mt OLAN D.B.T BALAST TANKINDAN 300 TON BALASTI DENİZE BASILIRSA GEMİNİN YENİ DENGE YÜKSEKLİĞİ , GM NE KADAR OLUR ?
NOT: 12.520 TON DEPLASMAN İÇİN KM DEĞERİ = 7,44 mt DİR…
a) 0,98 m b) 0,83 m c) 0,76 m d) 0,59
12820 x 6.48 83073.6
-300 x 0.9 -0.9
12520 82803.6
82803.6/12520=6.61 7.44-6.61=0.826=0.83
8)- P.L ( PERMISSIBLE LOAD) DEĞERİ 1,8 ton/m2 OLAN ÜST GLADORANIN YÜKSEKLİĞİ 2,4 m DİR. BU GLADORAYA İSTİF FAKTÖRÜ 1 m3/ton OLAN ÇUVALLI SODYUM NİTRAT YÜKÜ İLE İSTİF FAKTÖRÜ 1,5 m3/ton OLAN KLINKER YÜKÜNDEN GLADORAYA KAÇAR METRE YÜKSEKLİKLERDE YÜKLENİRSE ‘’ TAM ve TÜM’’ YÜKLENMİŞ OLUR ?
a) SODYUM NİTRAT 1 m / KLİNKER 1,4 m
b) SODYUM NİTRAT 1,4 m / KLİNKER 1 m
c) SODYUM NİTRAT 0,8 m / KLİNKER 1,6 m
d) SODYUM NİTRAT 0,6 m / KLİNKER 1,8 m xxxx
Sodyum Nitrat= 1,8 / 1 = 1,8 metre | Yükseklik = 2,4-1,8 = 0,6 metre
Klinker= 1,8/1,5 = 1,2 metre | Yükseklik 2,4-1,2+0,6 = 1,8 metre
9)- BİR AMBARIN MÜSAADE EDİLEBİLİR DİZAYN YÜKÜ Y= 0,85 MT/m3, TANKTOP ‘UN (INNERBOTTOM) PERMISSIBLE LOUD’U (P.L) = 15 ton/m3 VE AMBAR HACMİ 12000 m3 OLARAK VERİLMİŞTİR.AMBAR DERİNLİĞİ 17 METREDİR.BU AMBARA S.F = 1,2 m3/TON OLAN BİR YÜK EN ÇOK KAÇ TON YÜKLENEBİLİR?
a) 10200 TON b) 14400 TON c) 10000 TONxxxx d) 24000 TON
İstif faktörüne göre ambara %100 alınabilecek yükün ağırlığı= 12000 / 1,2 = 10000 Ton
Şıklardan da anlaşılacağı üzere max. 10000 Ton yük yüklenebilir, PL hesaba katılmasına gerek yoktur, çünkü ambarın hacimsel olarak alabileceği yük zaten 10000 tondur.
10- BİR GEMİNİN DEPLASMANI D= 27000 TON OLUP, AĞIRLIK MERKEZİ YÜKSEKLİĞİ KG (VCG) = 7,8 mt DİR. 20* YALPA AÇISI İÇİN DEPLASMAN KARŞILIĞI KN DEĞERİ 3,068 mt OLARAK VERİLMİŞTİR. ANILAN YALPA AÇISINDAKİ GEMİNİN DOĞRULTUCU KOLU , GZ NEKADARDIR?
a) 0,50 mt b) 0,32 mt c) 0,4 mt d) 0,28 mt
Sin Φ 20 = 0,342
KN Φ 20 = 3,068
KG*Sin Φ = 7,8 x 0,342= 2,6676
GZ=KN-KG*SİN Φ = 0,40004
GZ= 0,4
11-deplasmanı 12000 ton GM : 0,68 ve gemi 2,5 derece sancağa meyilli durumdadır.Gemi 300 ton daha yük alacaktır, bu yük 2 numaralı ambarın sancak ve iskele gladorasına yüklenecektir, gladora lar gemi ortasına eşit ve 6 m mesafededirler.Buna göre geminin meyilsiz (upright) olabilmesi için geri kalan yükün ne kadarı sancağa nekadarı iskeleye yüklenmelidir ?( tan 2,5* = 0.0436)
Cevap: 180 ton iskeleye 120 ton sancağa
Tan a = w x l
Deplasman x GM
0.0436 = w x 6 buradan W = yaklaşık 60 ton ( iskeleye dengelemesi için )
12000 x 0.68
300-60 = 240 240 /2 = 120 ton ( her iki tarafa eşit paylaşım)
Sonuç: 180 ton iskeleye 120 ton sancağa
12-deplasman: 10000 ton, GM: 50 cm ambar tabanındaki bir 50 ton yük 10 m yukarı şift ediliyor daha sonra da güvertede 8 m sancağa şift ediliyor, yatma açısı ?(bu sorunun sadece sancaga 8 metre shift edilmiş hali)!!!!!!!!!!
GGv = w x d GGv = ( 50 x 10 ) / 10000 = 0.05
Deplasman Yeni GM: (ağırlık merkezi yukarı çıktığından GM azalacak)
Yeni GM: 0.50 – 0.05 = 0.45 m
Tan a (yatma açısı) = w x l
Deplasman x GM
Tan a (yatma açısı) = ( 8 x 50 ) / ( 10000 x 0.45 ) = 0.0888
Tan a (yatma açısı) = 0.0888
a (yatma açısı) = 5.08
13-Genisligi 21 m olan bir gemiye kereste yuku yuklenecektir,kurallara gore guverte yuksekligi nekadar olmalidir?
-3
-7?
-12
-6xxxx
-5
14-Bir geminin yüklü deplasmanı 4100 ton ve su hattı boyu L =100 m, eni. B =10 m ve yüklü draftı = 5 m ise bu geminin blok katsayısının değeri kaçtır?
a) CB = 0,80xxx b) CB = 0,82 c) CB = 0,41
d) CB = 0,70 e) CB = 0,72
100×10×5÷1.025=4000 Cb= V / L x B x d
4000÷5000=0.80
15-*BİR GEMİNİN DEPLASMANI 10000 TON , LBP = 120 mt. MCT = 200 ton.m/cm, LCF= +2 m, TPC=20 ton/cm OLUP, dF: 8,5 m , dA 9 m dir. GEMİYİ EVENKEEL YAPABİLMEK İÇİN LCG Sİ 55 METRE OLAN FOREPEAK TANKINA KAÇ TON BALANS ALINMALIDIR?
a) 300,6 TON b) 175,4xxxx TON c) 136,8 TON d) 85,9 TON
W=mtc*{t1-t2}/d formülünden cevap 175,4
16-15 mt uzunluğunda 8 mt genişliğinde draftı 2mt olan 3 eşit bölmeli duba , orta bölmeden delinip su alırsa dubanın draftı ne olur?
2,5 mt
3 mt xxx
3,5 mt
4 mt
5 mt
x= draft artışı
l(küçük l ) = yaralanan bölme uzunluğu [15 m / 3 = 5m ]
L= toplam bölme uzunluğu
x = V / A - a
x= l X B X d / [ (LXB) - (lxB) ]
x= l x d / (L- l ) [ B leri sadeleştirdik]
x = 5 x 2 / [15-5]
x = 1 m [draft artışı ]
eski draft 2 m , draft artışı 1 m = son draft = 3m
17) A gemisine SF’ü 1.2 m3 dökme tahıl yüklemektedir. Geminin deplasmanı 27000 dur.Yapılan hesaplamalar sonucu VHM=18320.40 tonmetre, başlangıç GM=2.70 m olarak tespit edilmiştir. Bu geminin GHM’ ini bulunuz.
a) 14475
b) 15267xxx
c) 16650
d) 16860
e) 17100
GHM = VHM / Stowage Factor
19. DEPLASMANI 5000 TON OLAN BİR GEMİNİN BOYU 100 METREDİR. GEMİNİN KM=7 M, KG= 6M VE YÜRDÜRME MERKESİ GEMİ ORTASINDA 3 M GERİDEDİR.MTC 1 CM 80 TON OLDUĞUNA GÖRE KRİTİK 0.40 DENGE YÜKSEKLİĞİNDE OLMASI İÇİN MAX TRİM NEDİR?
GM=KM-KG GM= 1 M İSTENİLEN GM =1-0.40 İSTENİLEN GM =0.60
GM KÜÇÜLMESİ=(P X KM) / DEPLASMAN 0.60=P X 7 / 5000 P=428.571
P X[ (LBP/2)-3] = MTC X TRİM 428.571 X 47 = 80 X TRİM TRİM=251.785 M
20. DEPLASMANI 17000 TON OLAN BİR GEMİ 9.8 METRE DRAFTI İLE SU ÜZERİNDE YÜZMEKTEDİR.YOĞUNLUĞU 1.008 OLAN SUYA GİRDİĞİNDE DRAFTININ 10.4 METRE OLMASI İÇİN KAÇ TON YÜKE İHTİYACI VARDIR?(TPC:22.5 TON) TPC DÜZELTMESİ İHMAL EDİLECEKTİR.
D=M / V FORMÜLÜNDEN 1.025=17000 / V V=16585.366
M=D X V FORMÜLÜNDEN 16585.366 X 1.008 =16718.048 TON DEPLASMAN YAPAR
17000-16718.048 =281.951 TON YOĞUNLUK FARKINDAN YÜKLER
10.4 – 9.8 = 0.60 60 CM ODA 60 X 22.5 = 1350 TON
1350 + 281.951 = 1631.951 TON YÜKLER
21. BOYU 32 ENİ 8 YÜKSEKLİĞİ 4 METRE OLAN PİRİZMATİK ŞEKLİNDE Kİ DUBANIN DEPLASMANI 512 TONDUR BU DUBANIN DRAFTI NEDİR?
32 X 8 = 256 ALAN DEPLASMAN / ALAN = DRAFT 512/256 =2 METRE
22. 16° Kİ YOĞUNLUĞU 0.75 OLAN BİR YAKIT TANKINDA 1° DEKİ GENLEŞME KATSAYISI 0.00027 İSE 24° DEKİ HACMİ 3400 M³ OLAN YAKITIN KÜTLESİ NEDİR?
YOĞUNLUK = KÜTLE/HACİM YANİ D = M / V FORMÜLÜ İLE ÇÖZÜLECEK
SADECE YOĞUNLUĞU BULMA FÖRMÜLÜ:
D = D(İÇ) – [ ( HACİMSEL DERECE – 15 ) X KATSAYI] GERÇEK FORMÜL BUDUR TANKERLERDE BU FORMÜL İLE HESAPLANIR.
GASIM IN İSTEDİĞİ FORMÜL:
D= D(İÇ) – [(HACİMSEL DERECE – YOĞUNLUKTAKİ DERECE)X KATSAYI]
ŞİMDİ GASIM İSTEDİĞİ ŞEKİLDE ÇÖZELİM.
D = 0.75 – [ ( 24-16 ) X 0.00027 ] D = 0.74784 D = M / V 0.74784 = M / 3400
M = 0.74784 X 3400 M = 2542.656 TON SORUNUN CEVABI BUDUR.
GERÇEK FORMÜLLE ÇÖZELİM:
TANKLAR, TANKERLERDE 15° ÜZERİNDEN HESAPLANIR O YÜZDEN VERİLEN SICAKLIKTA Kİ YOĞUNLUĞU KATSAYIYA ÇEKİLEREK 15° DEKİ GOĞUNLUK DEĞERİ BULUNUR
1° DEKİ KATSAYISI 0.00027 DİR
GERÇEK YOĞUNLUK 16° DEKİ 0.27 İSE 15 ° DEKİ 0.75 - 0.00027 = 0.74973
D = 0.74973 – [(24-15) X 0.00027] D = 0.7473 D = M /V
0.7473 = M / 3400 M = 2540.82 TON
23. SF:0.8 OLAN BİR YÜKÜN P.L: 4 DİR. BU YÜKÜN MAX YÜKSELME MESAFESİ NEDİR?
h = SF X P.L h= 0.8 X 4h = 3.2
24-Uzunluğu 180 m,eni 25 m olan geminin boş draftı 4m ve block katsayısı Cb:0.775 tir, geminin yüklü draftı 8m blok katsayısı Cb:0.622 dir.Geminin deadweigti nedir?8653.05
25- Deplasmanı =10.000 ton olan bir gemi, yoğunluğu 1,024 ton/m3 olan bir suda yüklemekte iken KM =6,00 metre, KG=5,50 metredir. Gemide 20 metre uzunluğunda,15 metre genişliğinde bir çift dip tankı vardır. Bu tank boyuna 2 perde ile 3 eşit parçaya ayrılmıştır. Tanklar yoğunluğu 0,96 olan petrolle kısmen doludur. Güvertede bulunan 30 tonluk bir yük gemi eni istikametinde 15 metre hareket ettirilirse (GM küçülmesini hesaba katarak) geminin yapacağı meyil miktarının açısal değerini bulunuz.
Cevap: 0,102 m
26- 120 metre boyunda, Deplesmanı 6000 ton olan bir geminin baş tarafta ölçülen draftı 5,00 metre ve kıç tarafta ölçülen draftı 5,10 metredir. Geminin yüzdüğü su hattı (LCF) gemi ortasından 1,5 metre gerisindedir. Ve bu noktaya göre su hattı alan merkezi etrafındaki boyuna atalet momenti I=580.000 m4 (Atalet Momenti =LB3/12) (G1M1L=B2M1L) BML= I x γ / Δ ( γ: Geminin yüzdüğü su yoğunluğu :1,025 ) Buna göre gemi ortasından 50 metre kıç tarafa 120 tonluk bir ağırlık konulursa yeni draftlar ne olur?
Cevap: baş= 4,49 m. kıç=5,65 m.
27- 100 metre boyunda bir geminin 6,00 metre su çekiminde deplasmanı 10.000 ton olarak ölçülmüştür. Geminin yüzme merkezinin boyuna yeri, gemi ortasından 4 metre kıçadır. Gemi içindeki bir ağırlık hareketi sonucu ağırlık sonucu ağırlık merkezinin boyuna yeri (LCG), gemi ortasından 1 metre kıça hareket etmektedir. Hidrostatik eğrilerden ölçülen MTC=100 ton olduğuna göre baş ve kıç su çekimlerini bulunuz.
Cevap: baş= 5,46 m kıç=6,46 m.
28- DİKMELER ARASI BOYU 150 M. OLAN BİR GEMİ LİMANDAN HAREKET EDERKEN DRAFTLARI BAŞ: 7,2 M. KIÇ: 7,4 M. DİR. GEMİDE F NOKTASI GEMİ AMBARININ 1 M. GERİSİNDE BULUNMAKTADIR BU GEMİNİN F NOKTASININ 70 M. ÖNÜNDE BULUNAN BİR TANKINDA 550 TON , F NOKTASININ 60 M GERİSİNDE BULUNAN DİĞER BİR TANKINDA 600 TON YAKIT BULUNMAKTADIR. GEMİ SEYRE ÇIKINCA KIÇTA BULUNAN TANKINDAN 450 TON YAKIT HARCAMIŞTIR. BU GEMİNİN LİMANA TRİMSİZ VARABİLMESİ İÇİN BAŞTAKİ YAKIT TANKINDAN KIÇTAKİ YAKIT TANKINA KAÇ TON YAKIT TRANSFER EDİLMELİDİR. ( MTC: 200 TON )
A-)160,46 B-) 176,92 C-) 182,15 D-) 169,54
31.Boyu L=100 m olan bir geminin baş draftı df =3 m , kıç draftı da = 4,60m’dir. Geminin MCT‘si = 50 ton-m/cm ise, bu gemi trim düzeltmesi yapmadan havuza girerse kıç omurga iskemlesi üzerinde oluşacak maksimum basınç kuvveti, P kaç ton olur? (NOT: LCF mastoridedir)
a) 160 tonxxx b) 80 ton c) 240 ton
d) 260 ton
e) Geminin deplasmanı bilinmeden hesaplanamaz.
MCT x Trim(cm)
P = -----------------
LCF
32.Meyil deneyi yapmak üzere güvertesine 15 tonluk bir ağırlık konan gemide deplasman 3150 ton oluyor. Bu ağırlık enine doğrultuda 10 m hareket ettirildiğinde 8 m boyundaki bir sarkaç, 0,28 m sapma yaptığına göre meyil açısını bulunuz.
a) 4° b) 3° c) 2° d) 5° e) 1°
tanφ-1=0,28/8
tanφ-1=0,035
=2,0045340..
33-Bir geminin toplam ambar hacmi 12000 m3 olup gemideki yakıt, kumanya, constant vs. cıktıktan sonraki kalan deadweight i 8500 tondur. Ham krom s.f=0,36 pamuk s.f =3,9 olup geminin tam ve tüm yüklemesi için ne kadar krom ve pamuk yüklemesi gerekmektedir?
K = Krom P = Pamuk
K + P = 8500 → K = 8500 – P
K X S.F. + P x S.F. = 12000 m3
( 8500 – P ) X 0,36 + P X 3,9 = 12000
3060 – 0,36 P + 3,9 P = 12000
3,54 P = 8940
P = 2525,42 Ton
K = 8500 – 2525,42
K = 5974,58 Ton
34-boyu 24m genişliği 8m draftı 2m olan bir dikdörtgenler prizması var.Ağırlık merkezinin yüksekliği 3m ise gm kaçtır?
bm=b2/12xd den 64/12.2 =2.66m
kb =d/2 den 2/2= 1 m
km=kb+bm=3.66m
gm:km-kg =3.66-3=0,66 m olur,
35-9000 deplasman bi tankın ebatlarını vermis 22*14*8 bi kısmı dolu malın densitysi 0,9095 diye bi soru vardı GM kuculmesi nedir?
deplasmanı 2000 olan deniz suyunda yüzekte olan bir gemide ,ölçüleri (boy-en-yükseklik belirtmiyor) 10-8-4 m olan tank yarısına kadar 0,8890 özgül ağırlıklı sıvıyla doludur.bu tankın yaratmış olduğu free surface moment nedir demiş?
1. soru I/V x d1/d2 x 1/n2 formülünden çıkıyor 10-8-4 diye verdiği ölçüler sırasıyla L B D
I = LB3/12
V = deplasman / 1.025 olacak galiba
d1 sıvının yoğunlupu
d2 deniz suyu yoğunluğu
n bordadan bordaya tank sayısı
36. Sancak ve iskele içme suyu tankları tam dolu değildir geminin deplasmanı 8500 ve içme suyu tanklarının boyu 23m genişliği ise 14 m deniz suyu yoğunluğu 1,025 olduğuna göre tanklardaki içme sularının oluşturduğu sıvı etkisininden dolayı oluşan GM küçülmesini hesaplayın.
Cvp formul : FSM= L x B³ / 12 x V formülü kullanılarak bulunuyor
37. Boyutları en boy yükseklik 18-22-8,5m olan tankın içinde özgül ağırlığı 0.83kg/m³ olan bir sıvı
bulunmaktadır... Sıvının ullege’i 1,8 m olduğuna göre tanktaki sıvının ağırlığı?
8,5m - 1.8m = 6.7m tanktaki sıvının yüksekliği
18 x 22 x 6,7=2653.2m³ v(hacim)
denst.= m / V m= densty. x V
m= 0,83 x 2653.2 m= 2202.156kg
38---A gemisi dökme tahıl yüklemektedir.Geminin boş ağırlığı 6750 ton, geminin aldığı yük =18150 ton,
gemi-deki tatlı su 50 ton, yakıt 200 ton dur.Yapılan hesaplamalar sonucu GHM=9930 tonmetre, başlangıç
GM=2.50 m olarak tespit edilmiştir. Bu bilgiler ışıgında SOLAS? a uygunluk açısından bu geminin yatma
açısını hesaplayınız.
a) 6.5 °
b) 7.5°
c) 8°
d) 9° ----yatma açısı=(GHM*57.3)/(Deplasman*GM) = (9930*57,3)/(25150*2.5)= 9.04
e)10°
39- A gemisine stowage faktörü 1.2 m3 dökme tahıl yüklemektedir. Geminin deplasmanı 27000 dur. Yapılan
hesaplamalar sonucu VHM=18320.40 tonmetre, başlangıç GM=2.70 m olarak tespit edilmiştir. Bu bilgiler
ışığında SOLAS? a uygunluk açısından bu geminin yatma açısını hesaplayınız.
a) 9°
b) 0° -----GHM = VHM/İSTİF FAKTÖRÜ = 18320.40/1.2 = 15267
c) 11° ----yatma açısı=(GHM*57.3)/Deplasman*GM = (15267*57,3)/27000*2.7=11.99=12
d) 12°
e) 13°
40-Başta ve Kıçta 8.0 m. su çeken trimsiz bir gemiden aşağıdaki yükler boşaltılmış ve yüklenmiştir. Geminin
TPC?si 25 ton ve birim trim momenti MCT1cm= 175 tonmetre /cm olduğuna göre sonuç draftları
hesap-layınız. (Not: F noktası gemi ortasındadır)
KOMPARTMANLAR AĞIRLIKLAR ORTADAN MESAFE
Boşaltma: No:1 Ambar 150 Ton 50 m Başa
Yükleme: No: 2 Ambar 100 Ton 40 m Başa
a) Baş : 7.80 m. ; Kıç: 8.10 m.
b) Baş : 7.88 m. ; Kıç: 8.08 m.
c) Baş : 7.75 m. ; Kıç: 7.95 m.
d) Baş : 7.92 m. ; Kıç: 8.15 m.
e) Baş : 7.85 m. ; Kıç: 8.15 m
50 ton tahliye farkından dolayı paralel yükselme= 2cm = 0.02m
150*50= 7500 Kiça trim (boşaltma)
100*40= 4000 Başa trim (yükleme)
toplam trim mom= 3500 kıça
trim değişimi= 3500/175 = 20 cm Kıça
F gemi ortasında oldugundan trimin yarısı baştan eksilir yarısı kıca eklenir.
baş draft= 8.00m-0.02m(paralel yükselme)-0.10m= 7.88m
kıç draft = 8.00m-0.02m(paralel yükselme)+0.10m= 8.08m
41- Başta: 3.75 m Kıçta: 5.00 m su çeken bir gemide F noktası gemi ortasındadır. Bu gemiye aşağıda gösterilen
yükler yüklenmiştir. TPC = 90 ton, MCT 1cm = 195 ton metre olduğuna göre bu yükleme sonunda
baş ve kıç draftları hesaplayınız
No:1 Ambar 500 ton Ortadan mesafe 15 m başa
No:2 Ambar 1500 ton Ortadan mesafe 5 m başa
No:3 Ambar 1250 ton Ortadan mesafe 25 m kıça
a) Baş D: 3.35 m Kıç D: 5.45 m
b) Baş D: 3.69 m Kıç D: 5.77 m
c) Baş D: 3.52 m Kıç D: 5.45 m
d) Baş D: 4.55 m Kıç D: 5.10 m
e) Baş D: 4.30 m Kıç D: 5.30 m
500t*15m= 7500tm (başa moment)
1500* 5m= 7500tm (başa moment)
1250*25m=31250tm(kıça moment)
toplam moment= 16250(kıça)
trim değişimi=16250/195= 83cm
toplam yüklenen yük=3250t
yükten paralel batma=36cm=0.36m
kıç trim değişimi =83cm/2=41.5cm(+) LCF gemi ortasında trim eşit dağılır
baş trim değişimi=83cm/2=41.5cm(-)
baş draft=3.75m+036m(paralel batma)-0.41m=3.69m
kıç draft=5.00m+036m(paralel batma)+0.41m=5.77m
42-Sancak ve iskele içme suyu tankları tam dolu değildir geminin deplasmanı 8500 ve içme suyu tanklarının
boyu 23m genişliği ise 14 m deniz suyu yoğunluğu 1,025 olduğuna göre tanklardaki içme sularının
oluşturduğu sıvı etkisininden dolayı oluşan GM küçülmesini hesaplayın.
FSM=23X14'ÜN KÜBÜ(14X14X14)/12 işlem bitince çıkanı 1.025 ile çarp FSM (sonuç) :5.39 çıkıcak
FSM / DEPLASMAN = 5.39 / 8500 = 0.63 gm küçülmesi....
L= Tankın Boyu
B= Tankın Eni
43- Limanda yüklemesi devam eden bir gemi en son kereste yükleyecektir kereste yüklemesinden önce
deplasmanı 8100 ton KG 5,3 m bu gemi KG 10,80 m olan güvertesine kerste yükleyecektir limandan
hareketten sonra 25 gün seyir yapacak olan bu gemi KG 0,63 olan tanklarından günde 24 ton yakıt ve
KG 1,30 olan tanklarından günde 5 ton su harcayacaktır KM 7,5 OLDUĞUNA GÖRE GEMİNİN VARIŞ
LİMANINA 0,5 METREDEN AZ OLAMYAN BİR gm ile varabilmesi için kaç ton kereste yüklemesi
gerekir.
Ağırlık KG Moment
8100 5.3 42930
x 10.8 +10.8 x
(600) (25x24) 0.63 -378
(125) (25x5) 1.3 -162.5
toplam :7375 + x 42389.5 + 10.8x
GM=KM-KG KG=KM-GM KG= 7.5 -0.5 = 7
KG=42389.5 +10.8X / 7375 + X (KG YERİNE 7 YAZ VE 7375 + X İLE ÇARP)
X = 2430.4 ÇIKICAK
-44-deplasmanı 10000 t olan gemının 15 derece meyılde dogrultucu moment kolu 0.2 , KM=6.8 dır. bu
gemının KG sı ne olur ?
0,2
Tan 15°= ------------ = 0,746 GM= KM – KG
GM
0,746= 6,8 – KG
KG= 6,054
45-Boyu,eni,derinliği 30,8,4 m olan dubanın deplasmanı 587 tondur. Tatlı suda yüzmekte 5 derece meyille
yüzmekte olan bu dubanın doğrultucu moment kolu nedir?
GZ = GM x Sinθ >Sin5 değerini bildiğimize göre GM i bulmalıyız.
Dikdörtgen prizma olduğu için KG = h/2 > KG = 4/2=2
Dikdörtgen prizma olduğu için BM = Beam²/12d > drafta ihtiyacımız var.
Arşimed yüzme kanunlarına göre
Yer değiştirilen sıvı hacmi x yoğunluk = Ağırlık
30x8xdx1=587
d=587/240 = 2,4458333 ~=2,44
BM = 8x8/12x2,44
BM = 64/29,28 = 2,18579 ~=2,19
KM = BM + KB
Dikdörtgen prizma olduğu için KB = d/2 = 1,22
KM =2,19 + 1,22 = 3,41
KM-KG = GM
3,41-2 = 1,41
GZ = 1,41 x Sin5 =0,122889 ~=0,12 metre
46-3.5 m draftla yüzen bir gemi bu su hattında 45m ve 16 m sırasıyla boy ve ene sahip ise 1900m3
deplasman hacmindeki blok katsayısını hesaplayınız ?
cevap : Cb= V / L x B x d
1900m3 / 45x16x3,5 = 0,75
47)1,2 ve 3 nolu soruları aşağıdaki probleme göre cevaplandırınız.
Boyu 100 m., genişliği 20 m., draftı 8 m. ve deplasmanı 8,000 ton olan bir yük gemisinin, limandan kalkış durumunda ağırlık merkezinin düşey yeri (KG) 6.5 m., KB= 3.0 m. ve BM=4.0 m, ve stabilite çapraz değer tablosundan (cross-curves) okunan KN (kaide hattındaki doğrultucu moment kolu) değerleri aşağıdaki gibi verildiğine göre;
o 0 o 10 o 20 o 30 o 40 o 50 o 60 o 70 o
KN [m] 0.00 1.30 2.50 3.75 4.50 5.00 5.50 6.00
1. Geminin 30 derece meyil açısındaki doğrultucu moment kolu (GZ) değerini hesaplayınız.
a) 4.50 m b) - 0.50 c) 4.25 m d) 0.50 m
2. Gemi güvertesindeki 300 tonluk bir yük, bulunduğu konumdan 4 metre sancak tarafına doğru hareket ettirilirse geminin yapacağı meyil açısını bulunuz?
a) 0.3 O b) 1.67 O c) 10.7 O d) 16.7 O
3. Gemi güvertesindeki 300 tonluk bir yük, bulunduğu konumdan 8 metre aşağı doğru hareket ettirilirse geminin yeni metasantr yüksekliğini (G1M) hesaplayınız.
a) 0.8 m b) 0.65 m c) .95 m d) 0.6 m
KG,KB ve BM değerlerinden GM değerini elde edebiliriz.
GM=KM-KG'dir.KM=KB+BM olduğuna göre;
KM=3+4=7 m
GM=7-6.5=0.5 m
a)GZ=KN-KGxSin(φ)
φ=30 değerindeki KN=3.75 m
GZ=3.75-6.5xSin30=0.5 m Yani D Şıkkıdır.
b)Gemi bünyesindeki 300 ton yük sancağa hareket ettirilirse deplasman aynı kalır.Buna göre;
GG2(Yükün sancağa hareketinden dolayı oluşan eski G noktası ve yeni G2 noktası arası uzaklık)=w(Ağırlık) x d(Uzaklık) / Deplasman
GG2=300 x 4 / 8000 = 0.15 m
Yükün sancağa hareketinden oluşan meyil açısı;
Tan(φ)=GG2/GM
Tan(φ)=0.15/0.5 = 0.3 ise φ=Tan-1(0.3) = 16.7º dir. Cevap D Şıkkıdır.
c)Ağırlığın düşey olarak aşağı hareketinden kaynaklı GG1 değişiminde yine deplasman aynıdır.Ancak ağırlık aşağı hareket ettirildiği için yeni G1 noktası aşağı kayar ve GM büyür.Buna göre;
GG1(Eski G noktası ve yeni G1 noktası arasındaki uzaklık)=w(Ağırlık) x d(Uzaklık) / Deplasman
GG1= 300 x 8 / 8000 = 0.3 m
Yeni GM = Eski GM + GG1
G1M = 0.5 + 0.3 = 0.8 m.dir.Cevap A Şıkkıdır.
48)Boyu 110 m, genişliği 18 m, draftı 8 m ve deplasmanı 10,000 ton olan bir yük gemisinin limandan kalkış duru-munda ağırlık merkezinin düşey yeri (KG) 6,4 m, KM= 7,0 olduğuna göre;
Gemideki yakıt tanklarının toplam serbest yüzey hacim momenti (FSI) 1000 m4 olduğuna göre, serbest sıvı yüzey etkisinden dolayı geminin ağırlık merkezindeki kısmi yükselme (serbest yüzey düzeltmesi, FSC) ne ka-dardır? Yakıt yoğunluğu 0,84 ton/m³.
a) 0,076 m
b) 0,119 m
c) 0,084 m ***
d) 0,100 m
FSC(Free Surface Correction) için kullandığımız formül;
FSC= ( Tank İçi Sıvı Yoğunluğu x FSI ) / (Deplasman x n2)
n=Tank içi bölme sayısı
FSI= Ixx atalet moment alanı.Eğer soruda verilmeseydi Ixx = (L x B³)/ 12 olarak hesaplayabilirdik.Birimi her zaman m4'tür.
Buna göre;
FSI= 1000 m4
Yakıt yoğunluğu 0,84 ton/m³
Deplasman= 10 000 ton
n= Soruda belirtmediği için 1 alınır.
FSC= (0,84 x 1000) / (10 000 x 1) = 0,084 m.dir.
49-Tatlı suda 5 derece meyille yüzen 30x8x4 ölçülerindeki dubanın deplasman=587 tondur.dubanın doğrultucu momentini hesaplayınız?
KM=KB+BM
BM=en^2/12*draft
KB=draft/2
587=32*8*draft
draft=2.44583333
KB=draft/2=1.222916667
BM=en^2/12*d=8*8/12*2.44583333=2.180579219
KM=KB+BM=3.409745919
SORU DA AKSİ BELİRTİLMEMİŞSE DUBA HOMOJENDİR AĞIRLIK MERKEZİ ORTADADIR.(YANLIŞ OLABİLİR BİLDİĞİM KADARIYLA SÖYLÜYORUM SEN YİNE DE ARAŞTIR BİR ŞEY BULURSAN PAYLAŞIRSAN HEPİMİZ ÖĞRENİRİZ)
BU DURUMDA KG=2
GM=KM-KG=1.409745919
DOĞRULTUCU MOMENT=DEPLASMAN*TAN YATMA AÇISI*GM=72.3986936
50-Boyu 32 m., genişliği 8 m., derinliği 4 m. olan bir duba tatlı suda 512 ton deplasmanla yüzmektedir. Dubanın KG si 3 metredir. Daha sonra duba üzerine KG si 1 metre olan 64 ton yük almaktadır. Buna göre;
1) Dubanın başlangıçtaki draftını bulunuz.
a) 2.0 m b) 3.0 m c) 2.25 m d) 1.50 m
2) Dubanın yük aldıktan sonraki metasantr yüksekliğini (GM) bulunuz.
a) 0.275 m b) 0.595 m c) 0.666 m d) 0.718 m
3) Dubanın 5O meyil açısındaki doğrultucu momentini bulunuz.
a) 576 ton.m b) 36 ton.m c) 250 ton.m d) 0.087 ton.m
A-) 1) Dubanın başlangıçtaki draftını bulunuz.
32*8*draft=512 draft=2.0m
A-) 2) Dubanın yük aldıktan sonraki metasantr yüksekliğini (GM) bulunuz.
yük aldıktan sonraki draft
32*8*yeni draft=512+64 yeni draft=2.25
KB=yeni draft/2
=2.25/2=1.125
BM=en^2/(12*draft)
=8*8/(12*2.25)
=2.370370
KM=KB+BM
=1.125+2.370370
=3.49537
yükleme sonrası yeni KG
yeni KG=[(512*3)+(64*1)]/(512+64)
yeni KG=2.777777
GM=KM-KG
=3.495370-2.777777
=0.71759
A-)3) Dubanın 5O meyil açısındaki doğrultucu momentini bulunuz.
tan5=GZ/0.718
tan5*0.718=GZ
0.06281686=GZ
GZ*576=36.1825116
Bir geminin dikdörtgen kesite sahip yakıt tankının boyu 12 metre, genişliği 8 metre ve derinliği 1.5 metredir. Bu tankın, yoğunluğu 0.85 ton/m3 olan yakıt ile %50 dolu olduğu bilinmektedir. Bu geminin deplasmanı 2175 ton, KG si 4.3 metre ve KM değeri 5.0 metre olduğuna göre geminin GM ini serbest yüzey etkilerini de dikkate alarak hesaplayınız.
a) 0.9 m b) 0.7 m c) 0.5 m d) 0.2 m
-*istif faktörü s.f = 1,2 m3/mt olan tahil taşiyan bir geminin deplasmani 27000 ton ve denge yüksekliği 1,5 mt dir. ambarlarin toplam vhm’i = 5936,4 m4 dir. bu gemide tahil kaymasi olursa , gemide kaç derecelik kalici meyil açisi oluşur? bu açi solas kurallarina uygunmudur?
a) 8,2* UYGUNDUR
b) 7* UYGUNDUR
c) 13,1* UYGUN DEĞİLDİR
d) 5,3* UYGUNDUR
bir tankın ebatlarını veriyor ve kıc ya da bastan ullage borusunun mesafesini veriyor. Tank icindeki sıvıın yogunlugunu, geminin boyunu ve trimi (direk metre cinsinden) verip sizden tank icindeki malın miktarını istiyor..
çözüm icin tankın icindeki malın egimini bilmeniz gerekiyor tankın icindeki sıvının egimi ise .. trim/gemi boyu = tanx..
- KALDIRMA KAPASİTESİ 1.7 M2/TON OLAN BİR BUMBA, ÇUVALLI ŞEKİLDE YÜKLENEN VE SF: 0.4 M3 OLAN BİR YÜKÜ KAÇ METRE YUKARI KALDIRIR ?
29- GEMİ SAHİLDEKİ YÜKÜ GEMİ TABANINDAN 12 M YÜKSEKLİĞİ OLAN KENDİ VİNCİ İLE ALACAKTIR. 100 TONLUK BİR MADDEYİ SANCAK 12 M.YE YÜKLEYECEKTİR. GEMİNİN 4 DERECE YATMASI İÇİN BAŞLANGIÇ KG’Sİ NE OLMALIDIR.
30--Dikdörtgen şeklindeki tankın boyutları 24x8x3.2 mtrdir ve LCG'si:xxx metredir. Iskandil borusu tankın kıçından 4 metre ilerde ve iskandil 105 Cm ölçülmüştür. Gemi Boyu 150 Mtr LCF si gemi ortasından 2.5 Mtr geridedir. Gemi 1 Mtr kıça trimli olup, Bu tankta 0,86 yoğunluktaki sıvıdan kac ton bulunmaktadır.
a)346 ton
b) 80 ton
c)2xx ton