Bir kaç sebepten, balıkların bir bütün olarak yem yapılması gerekebilir.
Öncelikle, bütün duran balık, her durumda hedef balığın gerçek yemeğine en çok benzeyen yem olacaktır. Bu tür yemler, bazı balıklar için olmazsa olmaz. Bazıları için tercih edilen, bazıları içinse pek iyi olmayan bir seçimdir.
Bazen bunu söyleyince tepki aldığım olmuştur. Fakat tekrar söyleyeyim, çoğu durumda, sahte veya düzgün hazırlanmış bir ölü yem, canlı yemden daha etkilidir. Şimdi bunu biraz açalım. Elbette ki, levrek bırakması gibi bir teknikte, ölü yem yada sahte, hiç bir anlam ifade etmez. Fakat, eğer yemi gezdirebiliyorsanız, akıntı varsa ve hareket için güç sağlayabilecekse vs. sahte ve ölü yemler canlı yemlerden daha verimli olur. Ama bunun koşulu, ölü yemin doğru hazırlanması, sahtenin ise doğru seçilmesidir.
Bütün yem takmanın bir diğer sebebi, canlı yemlerin hızlı çekilince ölecek olmasıdır. Pek çok tür hızlı çekilen yemlere daha saldırgan olur. Diğer yandan daha süratli gezdirme, daha kısa zamanda daha çok alanın taranabilmesini sağlar.
Bir diğer husus ise, ölü yemlerin çok taze olmadığı sürece pörsümüş olacağıdır. Pörsümüş bir yem koku olarak daha çekici olsada, kılığı yeme benzemez ve sinarit, palamut, lüfer, kılıç vs. gibi balıklara hiç cazip gelmez.Eğer yemi bütün olarak takarsanız, derisi onu bir arada tutacak ve pörsüyüp dağılmış olmasının kötü halini telafi edecektir.
Ölü ve bütün yemler ise, bir kaç sorun çıkarırlar. Herşeyden önce ölü yem, hızlı çekerseniz gene dağılır gider. Bunu önlemek için, yem şurada anlatıldığı gibi bir önişlemle hazırlanır. Böylece yemin dağılmadan gelmesi sağlanır.
Bir diğer sorun ise, yemin hareketsizliğidir. Bütün bir balık, suda ilgi çekici aksiyonlar göstermez. Bunun başlıca sebebi, kılçığının varlığıdır. Kılçık bir omurga görevi görür ve balığın dalgalanarak aksiyon yapmasını engeller. Bir diğer etmen ise kuyruğu ve yüzgeçleridir. Bunlar balığın çekerken dönmesini engellese de, aksiyonunu bozabilir.
Balığın suda düzgünce aksiyon yapabilmesi için, etlerinin gevretilmesi lazımdır. Taze yemle bütün olarak değilde, yaprak vs. de yapacaksanız da bu husus önemlidir. Bu amaçla yem bir avuca konur, diğer elle hafifçe pat pat tokatlanır. Ezmemeye dikkat edilmelidir yemi. Gerektiği durumda, bıçak sapı, bir çubuk vs. ile etlerinin gevretilmesi yoluna gidilebilir. Zoka, şakşak yem, yaprak yem. vs uygulamalarında bu yöntem çok fayda sağlar.
Ama aksiyonun en iyi olabilmesi için, kılçığın çıkarılması zorunludur. Şakşak yemlerin esprisi burada gizlidir. Fakat şakşak yapmak bu işin en kötü yoludur, balığı iyice bozar.
Palamut veya torik gibi balıklar yem yapılacağı zaman, karın kısımlarından kesilir, açılan kesikten kılçıkları çıkarılarak iğneler yerleştirilir. Ardından kesilen yer dikilerek eski hale getirilir. Bu gibi balıklarda balığı kıvırıp kılçığını bir kaç yerden kırmakta bir çözüm olabilir.
Buna karşın en etkili yol, kılçığı çıkarıp atmaktır. Hele ufak tefek yemlerin kılçığını öyle keserek vs. çıkarmak pek eziyetli olur. Bu yüzden daha pratik bir şeyler uygun olacaktır. En pratik yol, bir teleskopik radyo anteni edinmektir:
Bu antenler elektronik malzemecilerden vs. bir yerlerden 1 - 5 TL arası fiyatlara kolayca bulunabilir. En alt kısımdaki vida girecek yerin az üstünden kör bir bıçakla, eğeyle vs keserseniz, birbirinin içine girebilen bir sürü borunuz olur. Bunlar pirinçten yapılır, kolayca kesilir.
Bu boruların uygun kalınlıkta olanı, balığın ağzından sokulur. Balığın kılçığı içine sığabilecek kadar olan en incesi, en uygunudur.
Resme dikkatli bakarsanız, anten çubuğunu farkedebilirsiniz, ayna gibi olduğundan zor görünüyor.
Çubuk balığın ensesi ve omurgasına denk getirilecek şekilde yerleştirilir. Boru hafifçe çevirip bastırılarak omurga kılçıklardan kesilerek kuyruğa kadar sürülür. En uca varınca, kemiğin kırılması sağlanır, bıçakla kesilir vs. ve boru geri çekilir. Bizim sorunumuz olan kılçık, borunun içinde gelecektir:
Bu kılçığı bir şeyle borudan itip çıkardıktan sonra, temizleyip bir sonraki kullanım için boruyu saklayabiliriz. Artık balığımızın kılçığı yok. Eğer tuzlu suya yatıracağınız balıkları bu şekilde kullanacaksanız, suya atmadan önce kılçıklarını böyle çıkarmanız daha iyi olacaktır. Şimdi mesele buna iğneyi nasıl takacağımız.
Bunun için pek çok yol yordam olabilir. en kolayı uzun pala bir iğneyi alıp sürmektir. Yani ağzından iğnenin ucu sokulur ve ilerletilip uygun yerden, mesela ense ile sırt yüzgeci arasından çıkarılır. İğnenin ucunun üstten veya alttan çıkmasına dikkat edilmelidir, bu daha avcı olur. Bir diğer husus ise, iğnenin gözü/palasının, yani misina bağlanan yerinin tam olarak ağız hiazsında kalmasıdır. Böylece iğnenin bu ucuna ince bir tel sarıp, balığın ağzını kapatacak şekilde sararak işlem tamamlanır.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus, yemi asla iğnenin çekmemesidir. İğne yemi değil, balığı tutmak içindir. Yapılacak şey, söylediğimiz gibi, balığın ağzını bir telle bağlayıp, o tel ile yemi çekmektir. İğne boşta kalmalıdır.
Fakat bilhassa lüfer için bu tek iğne pek uygun olmaz. Hırsız kullanmak veya tek iğneyi kuyruğa iyice yakın koymak gerekir. O zaman iş biraz daha çetrefilli olur. Öncelikle lüfer için çelik telli bir takım hazırlanır. Lüfer değilde, palamut torik vs. gibi misinayı kesmeyecek bir av sözkonuysa, çelik tel yerine dyneema kullanılır.
Uygun yerden kesilen bir yerden çıkarılan ucu kıvrık bir tel ile, iğne çekilerek ağza kadar getirilir. Önceden ölçü alınarak yapılırsa işlem daha kolay olur. Böylece bütün yem kolayca iğneyle donatılmış olur.
Eğer, en uca çok küçük bir fırdöndü konup iğne uzunca bir dyneema ile bağlanırsa, işiniz çok kolaylaşır. Bu durumda misinaya bir küçük klips bağlarsınız. Fırdöndüyü klipse geçirir, ikisini birden balığın ağzına tıkıştırırsınız. Ardından, bir tel yardımıyla, balığın ağzını sarıp, yemi tamamlarsınız:
Şu an fotoğraf çekemiyorum, tipik bir pil sorunu. Hazır olunca, konuya dair takımların vs. resimlerini bu topikte eklemeye çalışırım.
Bu şekilde hazırlanmış yemlerin suda dönmesi mümkündür. Bazı balıklar için dönüş daha fazla flaş, parıltı demektir ve iyi olur. Ama bazıları dönen yeme pek itibar etmezler. Bu durumu önlemek için en iyi çözüm, küçük bir kurşunu balığın çenesinin altına tutturmaktır:
Bütün yem kullanımı doğru yapıldığı sürece, bilhassa büyük boy yırtıcılar için mutlak sonuç demektir. Bu gibi yemlerin öyle büyük avlarda, canlı yemden dahi çok daha üstün olduklarını söylemek mümkündür.
Öncelikle, bütün duran balık, her durumda hedef balığın gerçek yemeğine en çok benzeyen yem olacaktır. Bu tür yemler, bazı balıklar için olmazsa olmaz. Bazıları için tercih edilen, bazıları içinse pek iyi olmayan bir seçimdir.
Bazen bunu söyleyince tepki aldığım olmuştur. Fakat tekrar söyleyeyim, çoğu durumda, sahte veya düzgün hazırlanmış bir ölü yem, canlı yemden daha etkilidir. Şimdi bunu biraz açalım. Elbette ki, levrek bırakması gibi bir teknikte, ölü yem yada sahte, hiç bir anlam ifade etmez. Fakat, eğer yemi gezdirebiliyorsanız, akıntı varsa ve hareket için güç sağlayabilecekse vs. sahte ve ölü yemler canlı yemlerden daha verimli olur. Ama bunun koşulu, ölü yemin doğru hazırlanması, sahtenin ise doğru seçilmesidir.
Bütün yem takmanın bir diğer sebebi, canlı yemlerin hızlı çekilince ölecek olmasıdır. Pek çok tür hızlı çekilen yemlere daha saldırgan olur. Diğer yandan daha süratli gezdirme, daha kısa zamanda daha çok alanın taranabilmesini sağlar.
Bir diğer husus ise, ölü yemlerin çok taze olmadığı sürece pörsümüş olacağıdır. Pörsümüş bir yem koku olarak daha çekici olsada, kılığı yeme benzemez ve sinarit, palamut, lüfer, kılıç vs. gibi balıklara hiç cazip gelmez.Eğer yemi bütün olarak takarsanız, derisi onu bir arada tutacak ve pörsüyüp dağılmış olmasının kötü halini telafi edecektir.
Ölü ve bütün yemler ise, bir kaç sorun çıkarırlar. Herşeyden önce ölü yem, hızlı çekerseniz gene dağılır gider. Bunu önlemek için, yem şurada anlatıldığı gibi bir önişlemle hazırlanır. Böylece yemin dağılmadan gelmesi sağlanır.
Bir diğer sorun ise, yemin hareketsizliğidir. Bütün bir balık, suda ilgi çekici aksiyonlar göstermez. Bunun başlıca sebebi, kılçığının varlığıdır. Kılçık bir omurga görevi görür ve balığın dalgalanarak aksiyon yapmasını engeller. Bir diğer etmen ise kuyruğu ve yüzgeçleridir. Bunlar balığın çekerken dönmesini engellese de, aksiyonunu bozabilir.
Balığın suda düzgünce aksiyon yapabilmesi için, etlerinin gevretilmesi lazımdır. Taze yemle bütün olarak değilde, yaprak vs. de yapacaksanız da bu husus önemlidir. Bu amaçla yem bir avuca konur, diğer elle hafifçe pat pat tokatlanır. Ezmemeye dikkat edilmelidir yemi. Gerektiği durumda, bıçak sapı, bir çubuk vs. ile etlerinin gevretilmesi yoluna gidilebilir. Zoka, şakşak yem, yaprak yem. vs uygulamalarında bu yöntem çok fayda sağlar.
Ama aksiyonun en iyi olabilmesi için, kılçığın çıkarılması zorunludur. Şakşak yemlerin esprisi burada gizlidir. Fakat şakşak yapmak bu işin en kötü yoludur, balığı iyice bozar.
Palamut veya torik gibi balıklar yem yapılacağı zaman, karın kısımlarından kesilir, açılan kesikten kılçıkları çıkarılarak iğneler yerleştirilir. Ardından kesilen yer dikilerek eski hale getirilir. Bu gibi balıklarda balığı kıvırıp kılçığını bir kaç yerden kırmakta bir çözüm olabilir.
Buna karşın en etkili yol, kılçığı çıkarıp atmaktır. Hele ufak tefek yemlerin kılçığını öyle keserek vs. çıkarmak pek eziyetli olur. Bu yüzden daha pratik bir şeyler uygun olacaktır. En pratik yol, bir teleskopik radyo anteni edinmektir:
Bu antenler elektronik malzemecilerden vs. bir yerlerden 1 - 5 TL arası fiyatlara kolayca bulunabilir. En alt kısımdaki vida girecek yerin az üstünden kör bir bıçakla, eğeyle vs keserseniz, birbirinin içine girebilen bir sürü borunuz olur. Bunlar pirinçten yapılır, kolayca kesilir.
Bu boruların uygun kalınlıkta olanı, balığın ağzından sokulur. Balığın kılçığı içine sığabilecek kadar olan en incesi, en uygunudur.
Resme dikkatli bakarsanız, anten çubuğunu farkedebilirsiniz, ayna gibi olduğundan zor görünüyor.
Çubuk balığın ensesi ve omurgasına denk getirilecek şekilde yerleştirilir. Boru hafifçe çevirip bastırılarak omurga kılçıklardan kesilerek kuyruğa kadar sürülür. En uca varınca, kemiğin kırılması sağlanır, bıçakla kesilir vs. ve boru geri çekilir. Bizim sorunumuz olan kılçık, borunun içinde gelecektir:
Bu kılçığı bir şeyle borudan itip çıkardıktan sonra, temizleyip bir sonraki kullanım için boruyu saklayabiliriz. Artık balığımızın kılçığı yok. Eğer tuzlu suya yatıracağınız balıkları bu şekilde kullanacaksanız, suya atmadan önce kılçıklarını böyle çıkarmanız daha iyi olacaktır. Şimdi mesele buna iğneyi nasıl takacağımız.
Bunun için pek çok yol yordam olabilir. en kolayı uzun pala bir iğneyi alıp sürmektir. Yani ağzından iğnenin ucu sokulur ve ilerletilip uygun yerden, mesela ense ile sırt yüzgeci arasından çıkarılır. İğnenin ucunun üstten veya alttan çıkmasına dikkat edilmelidir, bu daha avcı olur. Bir diğer husus ise, iğnenin gözü/palasının, yani misina bağlanan yerinin tam olarak ağız hiazsında kalmasıdır. Böylece iğnenin bu ucuna ince bir tel sarıp, balığın ağzını kapatacak şekilde sararak işlem tamamlanır.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus, yemi asla iğnenin çekmemesidir. İğne yemi değil, balığı tutmak içindir. Yapılacak şey, söylediğimiz gibi, balığın ağzını bir telle bağlayıp, o tel ile yemi çekmektir. İğne boşta kalmalıdır.
Fakat bilhassa lüfer için bu tek iğne pek uygun olmaz. Hırsız kullanmak veya tek iğneyi kuyruğa iyice yakın koymak gerekir. O zaman iş biraz daha çetrefilli olur. Öncelikle lüfer için çelik telli bir takım hazırlanır. Lüfer değilde, palamut torik vs. gibi misinayı kesmeyecek bir av sözkonuysa, çelik tel yerine dyneema kullanılır.
Uygun yerden kesilen bir yerden çıkarılan ucu kıvrık bir tel ile, iğne çekilerek ağza kadar getirilir. Önceden ölçü alınarak yapılırsa işlem daha kolay olur. Böylece bütün yem kolayca iğneyle donatılmış olur.
Eğer, en uca çok küçük bir fırdöndü konup iğne uzunca bir dyneema ile bağlanırsa, işiniz çok kolaylaşır. Bu durumda misinaya bir küçük klips bağlarsınız. Fırdöndüyü klipse geçirir, ikisini birden balığın ağzına tıkıştırırsınız. Ardından, bir tel yardımıyla, balığın ağzını sarıp, yemi tamamlarsınız:
Şu an fotoğraf çekemiyorum, tipik bir pil sorunu. Hazır olunca, konuya dair takımların vs. resimlerini bu topikte eklemeye çalışırım.
Bu şekilde hazırlanmış yemlerin suda dönmesi mümkündür. Bazı balıklar için dönüş daha fazla flaş, parıltı demektir ve iyi olur. Ama bazıları dönen yeme pek itibar etmezler. Bu durumu önlemek için en iyi çözüm, küçük bir kurşunu balığın çenesinin altına tutturmaktır:
Bütün yem kullanımı doğru yapıldığı sürece, bilhassa büyük boy yırtıcılar için mutlak sonuç demektir. Bu gibi yemlerin öyle büyük avlarda, canlı yemden dahi çok daha üstün olduklarını söylemek mümkündür.