Taş Hanisi, Şeytan, Züber

Gülşah Zongur

Denizci
Denizci
Taş Hanisi, Şeytan, Züber (Mycteroperca rubra) (Bloch, 1793)

mycteropercarubra1je5.jpg

oceanos00671qw9.jpg

mycteropercarubraqr31ms5.jpg

cernia11eh4.jpg

zberlereo8.jpg

zzzep3.jpg


Züber Video 1
Züber Video 2

Serranidae familyasının bu asil ve kurnaz balığına avının zorluğu sebebiyle şeytan, çakal adı verilmiştir. Bilimsel olarak Taş Hanisi adıyla anılsada bu balık yöreden yöreye birçok değişik isimle anılmaktadır. Bu isimler; şeytan, züber, çakal, mıdıklı, ebu-sufhi, harami, arap, çamur lagosu, kara lagos..vs En çok karıştırıldığı türler ise grida ve orfozdur. Şeytanın başlıca ayırt edici özellikleri ise şu şekildedir. Vücudu ince uzun bir yapıya sahiptir ve kuyruğu vücuduna oranla oldukça büyüktür. Kuyruk yapısı iç bükey olup uç köşeleri sivridir. Balığın alt çenesi üst çenesine oranla oldukça uzundur, bu sayede balığın uzun ve sivri yapıda bir burnu vardır.Züberin ve gridanın vücut yapısı birbirine çok yakındır ve ayırt edebilmek için renklerine bakmak gerekir. Züberin vücudundaki desenler gridadaki kadar belirgin çizgilere sahip değildir, orfozdaki gibi bulutsu desenler de çok zayıftır. Züberin rengi genellikle tek düze renktir.. Genelde koyu kahverengi ya da sarıya yakın bir renk alır. Kuma yattığı zaman kum lagosu gibi beyaz renge büründüğü de görünür.
Züberler genelde küçük gruplar halinde yaşamayı severler. Yılın belirli dönemlerinde sürü halinde küçük çaplı göç hareketlerinde bulunurlar. Bu göç hareketleri genelde derin sularla sığ sular arasında beslenme ve üreme amaçlı yapılır.
Ülkemizde yoğun olarak akdeniz ve güney ege sularımızda yaşamaktadır. Egede izmir ilimizden daha kuzey kesimlerde bulunmamaktadır. Bu da züberin yaşam alanı olarak nispeten sıcak suları seçtiğini gösteriyor.
Yaşam alanlarına gelirsek; dik duvarların birden derinleştiği yamaçlar, dibi çamurlı öbek taşların bulunduğu yerleri yaşam alanı olarak seçer. Züberin genel olarak sahip çıktığı belirli bir yuvası yoktur küçük çaplı göç hareketlerinde bulundukları her gittiği alanda farklı yuvalara sahiptir. Ancak gözlemlerime göre züberin iri bireyleri bi süre sonra yalnız yaşamaya başlayıp orfoz gibi tek bir yuvayı sahiplenme hareketi sergileyebiliyor. Genellikle dibi çamur ve içi karanlık dar yuvaları seçerler.
Sularımızda genel olarak 3-4kg a kadar büyürler ve 7-8kg boyundakilere rastladık. Ancak 14kg büyüklüğünde olanların da yakalandığını duydum.
Genelde küçük balık sürüleriyle beslenirler. Bunların dışında ufak kabuklular, ahtopot,kalamar, sübye gibi yumuşakçaları da avlar.. Avlanırken olduğu yerden büyük bir hızla ok gibi fırlar ve avını yuttuğu gibi eski yerine geri döner. Bu hareket Serranidae familyasının karekteristik avlanma özelliğidir. Resimlerde avlanmaya çıkmış bir züber grubunu görebilirsiniz.
 
Geri
Üst