DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ DENİZCİLİK FAKÜLTESİ
SINIRLI MAKİNE ZABİTLİĞİ
MOTOR NEDİR: Motorlar bir tür içten yanmalı makinelar olup,yakıtın kimyasal enerjisini silindirler içerisinde dogrudan ısı ve mekanik enerjiye çeviren donanımlardır. Yaktıkları yakıt cinsine göre benzin ve dizel,çalışma çevrimine göre 2 zamnalı ve dört zamanlı olmak üzere ikiye ayrılırlar.
ANAMAKİNE VE YARDIMCI MAKİNELER NELERDİR: Geminin temel hareketi olan pervanenin dönmesini saglıyan makinalara ana makine denir,ana makinanın çalısmasını saglayan,yağlama yağı,soğutma suyu,yakıt vb. gibi pompalara ve geminin elektrik enerjisini saglayan jenaratörlere ise yardımcı makinalar denir.
MAKİNANIN HAREKETLİ VE HAREKETSİZ PARÇALARI NELERDİR? Makinenin hareketsiz parçaları; Motor kaidesi,silindir blogu,yağ karteri,kave,kaver gasgeti,layner. Makinenin hareketli parçaları; Piston,piston pini,piston kolu,segmanlar,krankşaft,kemşaft,valfler,dişliler,volan
DİZEL VE BENZİN MOTORLARI KARŞILAŞTIRINIZ ?
Benzinli motorlar; Hava-yakıt karışımının emilmesi ve bu karısımın sıkıştırma zamanında buji vasıtasıyla ateşlenerek karışımın yanması saglanarak iş elde edilir.
Dizel motorlar da ise; Hava emilir,pistonlarda sıkıstırılır havanın ısısı 600 C’ye yükselir.Bu havanın içine enjektör vasıtasıyla mazot püskürütülerek yanma saglanır ve iş elde edilir. Dizel motorların benzinli motorlardan en büyük farkı bujilerin olmamasıdır.
ALT ÜST ÖLÜ NOKTA NEDİR ? Pistonun silindir içinde gidebileceği en üst nokta ile en alt nokta arasındaki mesafedir. Bu noktalara sırasıyla üst ölü nokta (ÜÖN) ve alt ölü nokta (AÖN) adı verilir
İÇTEN YANMALI VE DIŞTAN YANMALI MOTORLARIN ÇALIŞMA PRENSİBİ NEDİR ?
İÇTEN YANMALI BENZİNLİ MOTORLARIN ÇALIŞMA PRENSİBİ: İçten yanmalı motorlar, yakıtın motor içinde yanma odası adı verilen sınırlanmış bir alan içinde yakılması ile enerji elde edilen motorlardır.
DIŞTAN YANMALI MOTORLARIN ÇALIŞMA PRENSİBİ: Dıştan yanmalı motor, yakıtın yanması ile sistemde çalışacak olan farklı bir akışkanı ısıtarak o akışkan aracılığı ile enerji dönüşümünü yapan bir motordur.(Örneğin;Buhar makinesi ve Stirling motoru) Dıştan yanmalı motorlarda yanma ile oluşan sıcak gazlardaki ısı enerjisini başka bir akışkana transfer ederler ve bu akışkandaki ısı enerjisi mekanik enerjiye dönüşür. Bu motorlar gaz ve buhar türbinleri içerirler. İçten yanmalı motorlarda yanma ile oluşan sıcak gazların ısı enerjisi doğrudan mekanik enerjiye dönüşür.
EMME SÜBAPI NE İŞE YARAR? Pistonun ÜÖN noktadan AÖN’ya doğru hareketine başladığında emme supapı açılarak taze havanın silindir içine emilmesini saglar.Piston strokunun sonunda AÖN’ ya ulaştığında emme supapı kapanır.
PİSTON SEGMAN SİLİNDİR POMPALAR VALFLER NEDİR?
PİSTON:yanma için gereken hava,hava-yakıt karısımını sıkıstırarak yüksek ısı ve basınca ulastıran,yanma neticesinde olusan işi krankşafta ileten,yanmıs gazların yanma odasından atılmasını saglıyan parçalardır.
SEGMAN: piston ile layner arasında sızdırmazlıgı ve pistonun sogutulmasını saglar.
SİLİNDİR: silindir blogu üzerinde yer alan yanma işleminin meydana geldiği kısımdır.
POMPALAR; sistemlerde gerekli olan yakıt,yag,su gibi devre elemanlarını sistem içinde devirdaim olmasını saglarlar.
VALFLER: yanma odasına alınacak taze havanın emilmesini,yanma odasından yanmıs gazların atılmasını saglar.
KAZAN NE İŞE YARAR? Benzinle çalısan makinalarda; makinaya verilecek benzini gereken ısıya ulastırmak için kullanılan ön ısıtma haznesidir.
ROLE TALİMİ NEDİR? Gemide ki tüm personelin acil durumlarda yapacagı iş/müdahale organizasyonuna denir.
YAĞCI MAKİNACININ GÖREVLERİ NEDİR? makineleri temizlemek, yağlamak, çalışan makinelerin sıcaklık ve basınçlarını kontrol etmek,Sintine tulumbalarının çalışır durumda olması için gerekli işleri yapmak vardiya tutmak makine zabitinin vereceği görevleri yerine getirmek
ELEKTRİK AKIMLARI NELERDİR? Dogru Akım; Yönü ve şiddeti zamanla değişmeyen akıma denir. Alternatif Akım; Yönü ve şiddeti zamanla sürekli olarak değişen veya dalga hareketi yapan akımdır
OHM KANUNU NEDİR? Bir devrede akan elektrik akımı,devrenin uçlarına uygulanan gerilim ile dogru orantılı ve devrenin direnci ile ters orantılıdır. V=IxR I=V/R R=V/I
JENARATÖR NEDİR ? Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine ceviren makinalara denirDogru akım jeneratörlerinde alan sabit,iletkenler hareketlidir,Alternatif akımda ise iletkenler sabit alan hareketlidir.
YANGIN ÇEŞİTLERİ VE MÜDAHALE YÖNTEMLERİ NELERDİR? Yanıcı maddenin ısıya maruz kalarak oksijen ile reaksiyona girmesi sonucu olusan kimyasal tepkimeye yanma denir.
A Tipi yangın (Adi yangın) Su ile söndürülür.
B Tipi yangın (Akar yakıt yang. ) Köpük ile söndürülür.
C Tipi yangın (Gaz yan.) Kuru kimyasal toz ile söndürülür
D Tipi yangın (Metal yang). Kuru kimyasal toz ile söndürülür. Ve kum da kullanılabilir
E Tipi yangın (Elektriksel yangın) Karbondioksit ile söndürülür
CAN KURTARMA ARAÇLARI NELERDİR ? Can yelegi,Can simidi,Can kurtarma aracı,Hızlı can kurtarma aracı,Can kurtarma botları Flikalar , ımmersıonsuıt
ANA MAKİNAYA YAKIT NASIL VERİLİR ? Yakıt, ana tankdan transfer sistemiyle,servis tanklarına alınarak yanmaya hazır hale getirilerek ana makinaya iletilir.
SEPERATÖR NEDİR? Sintinedeki yagı süzüp,temizleye yarayan donanımlara denir.
KNİSTİN VALF SÜZGECİ NEDİR ? Deniz suyunu süzüp temizleyen donanımlara denir.
KONDANSER NEDİR ? Ana makinedeki egzos buharını yoğuşturmak suretiyle gemi kazanı için tatlı suyun elde edildiği kapalı cihazlara denir
KRANK ŞAFT NEDİR? Dairesel hareketler yaratarak mil vasıtasıyla doğrusal harekete dönüştürüp iş elde edilmesini sağlayan parçadır.
MANİFOLD NEDİR? Motor üzerinde bir yerden bir yere aktarılmak istenilen hava, egzos, su, yağ, vb. gibi maddelerin aktarılmasına kanallık eden parçalardır.
ÇÖPLERİN DENİZE ATILMASINA İZİN VERİLEN MESAFELER
PLASTİKLER : denize atılması yasak örn. Sentetik halat , balık ağları ,plastikler, çöp torbaları naylonlar
YÜZER KATI MALZEMELER : 25 mil dışında örn. Tahta karton kağıt
PARÇALANMAMIŞ YÜZMEYEN KATI MALZEMELER: 12 mil dışında örn: cam, metal, şişeler
PARÇALANMIŞ YÜZMEYEN KATI MAZLEME: 3 mil dışında örn: cam, metal , şişeler
PARÇALANMAMIŞ YİYECEK: 12 mil dışında örn: sebzeler hayvan kemikleri
PARÇALANMIŞ YİYECEK: 3mil dışında örn: sebzeler ,hayvan kemikleri
MEKANİK EL ALETLERİ ÖRNEKLERİ: tork anahtarı, lokma anahtarı , yıldız anahtar, ayarlı pense, allen anahtarları , boru anahtarı, kurbağcık
AKÜ NEDİR: Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çeviren bataryalardır.
DÖRT ZAMANLI MOTORLAR: Bu motorlarda tüm olaylar krankşaftın iki devrinde veya
pistonun dört hareketinde ya da krankşaftın 720 derecelik dönüş açısı sonunda meydana
gelir.
İKİ ZAMANLI MOTORLAR:Bu motorlarda ise tüm olaylar krankşaftın bir devrinde veya
pistonun iki hareketinde ya da krankşaftın 360 derecelik dönüş açısı sonrasında meydana
gelir.
MAKİNA VARDİYASINDA DİKKAT EDİLECEK KONULAR:
– Makine dairesinin genel kontrolü özellikle yangın, sintine seviyesi, yağ ve yakıt kaçaklarına
dikkat edilmesi gerekir.
– Hararet – basınç geyçlerinin devamlı kontrol edilmesi gerekir. Ayrıca bunlar saat başı
tutulması gereken kayıtlara işlenmeli ve yağcı defterine yazılmalıdır.
– Kazan suyu seviyesi, stim basıncı kontrolü, yağ ve yakıt servis tanklarının kontrolü ve
gerekirse ikmalleri yapılır. Anormal bir durumda nöbetçi makine zabitine haber verilir.
DIŞTAN YANMALI MOTORLAR: Yakıtın silindirlerin dışarıda bir yerde yakılması ile üretilen ısı enerjisini mekanik
enerjiye dönüştüren makinelere dıştan yanmalı motor denir
İÇTEN YANMALI MOTORLAR: Dıştan yanmalı motorların aksine, yakıtı doğrudan doğruya silindirler içersinde yakan
ve üretilen ısı enerjisini piston biyel mekanizması ile krank miline ileten motorlara içtenyanmalı motor denir.
YANGINA MÜDAHALEDE KULLANILACAK EKİPMANLAR: yanmaz elbise , yangın baltası , oksijen maskesi , halat , el feneri, telsiz